03/26/20
Iran đang ngày càng gặp khó trong công tác pḥng dịch Covid-19 bởi Mỹ chưa có động thái ǵ nhằm ‘nới lỏng’ các biện pháp trừng phạt đối với quốc gia này.
Lính cứu hoả Iran phun thuốc khử trùng tại một khu phố ở Tehran, ngày 13/3. (Nguồn: AP)
Tính đến ngày 26/3, Iran đă có hơn 2.000 trường hợp tử vong do đại dịch Covid-19, các nhà lănh đạo của Iran cùng với một số nhóm viện trợ cho rằng, các biện pháp trừng phạt của Mỹ đă và đang khiến công tác hỗ trợ nhân đạo đối với đất nước này trở nên cực kỳ khó khăn.
Ở phía ngược lại, Mỹ nói rằng, họ sẵn sàng giúp đỡ Iran trong cuộc đối đầu với đại dịch Covid-19 đồng thời đổ lỗi cho cuộc khủng hoảng là do sự quản lư sai lầm của chính quyền.
Khi Mỹ ngỏ lời...
Ông Brian Hook, đặc phái viên Bộ Ngoại giao Mỹ về các vấn đề của Iran cho biết, trong một cuộc phỏng vấn “Các biện pháp trừng phạt của Mỹ không ngăn cản viện trợ đến Iran. Lănh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei đang có nguồn cung cấp hàng hóa lớn đến từ nhiều nước. Đồng thời, chúng tôi cũng miễn trừ một phần các lệnh trừng phạt và cho phép công ty và người dân Mỹ bán thuốc và các thiết bị y tế cho Iran.”
Tuy nhiên, thực tế, việc t́m kiếm một công ty sẵn sàng bán mọi nhu yếu phẩm cho Iran cũng không phải dễ dàng do các biện pháp trừng phạt của Mỹ lên Iran đă được gia tăng kể từ khi Tổng thống Donald Trump lên nắm quyền.
Bà Tara Sepehri Far, một nhà nghiên cứu về Trung Đông và Bắc Phi của Human Rights Watch (HRW) cho biết: “Điều đó khiến cho việc đưa hàng hóa nhân đạo vào nước này càng khó khăn hơn. Những biện pháp miễn trừ được đưa ra không đủ để các công ty, ngân hàng Mỹ và châu Âu xuất khẩu hoặc hỗ trợ hàng hóa nhân đạo cho Iran v́ nguy cơ dính líu đến các lệnh cấm khác là rất cao.”
Tổng thống Donald Trump vào ngày 22/3 đă đề nghị hỗ trợ cho Iran cũng như Triều Tiên trong việc ḱm hăm sự lây lan của virus. Ông nói rằng: “Iran thực sự đang phải trải qua giai đoạn khó khăn liên quan đến vấn đề này.”
Một số thành viên trong chính quyền Tổng thống Trump đă suy đoán rằng, với tất cả những thách thức mà Iran đang phải đối mặt như: các lệnh trừng phạt, nền kinh tế khó khăn, một cuộc bầu cử đầy tranh chấp, các cuộc biểu t́nh xảy ra hàng loạt… th́ dịch bệnh Covid-19 đang lan rộng sẽ làm chính quyền Iran “lung lay”.
Ngay cả khi dịch bệnh đang lan rộng ở Iran, Mỹ vẫn tiếp tục đưa các lệnh trừng phạt nhắm vào một nhóm các công ty liên quan đến dầu mỏ và một số nhà khoa học hạt nhân trong thời gian sắp tới.
Các lệnh trừng phạt này nhằm mục đích gây áp lực cho lănh đạo Iran từ bỏ chương tŕnh hạt nhân, chấm dứt sự hỗ trợ đối với các nhóm lực lượng vũ trang trong khu vực như Hezbollah và tạm dừng phát triển tên lửa đạn đạo.
Thế giới vẫn sẽ giúp Iran
Trung Quốc và Nga – những đối tác cũ trong thỏa thuận hạt nhân Iran (JCPOA) năm 2015 đă tăng cường kêu gọi Mỹ nới lỏng các lệnh trừng phạt.
Trong khi đó, các nước châu Âu đang có những dấu hiệu cho thấy rằng họ sẵn sàng “vượt rào” để giúp Iran. Đó là bởi v́ Mỹ đang làm “nản ḷng” các quốc gia thuộc Liên minh châu Âu trong bối cảnh cuộc khủng hoảng dịch bệnh đang lan rộng trên toàn thế giới.
Ngày 21/3, một học giả người Pháp đă được cho tại ngoại sau khi ông này bị giam giữ tại Tehran v́ có triệu chứng của dịch Covid-19. Trong khi đó ở chiều ngược lại, một kĩ sư người Iran cũng đă được thả ra vào ngày 20/3 sau khi bị bắt giam ở Pháp v́ vi phạm lệnh cấm vận của Mỹ. Sự trao đổi này đă vấp phải sự phản đối của Mỹ v́ chính quyền Trump đang t́m cách dẫn độ kĩ sư này về nước ḿnh.
Ông Julien Barnes-Dacey, Giám đốc Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu khu vực Trung Đông và Bắc Phi cho biết: “Sự bất đồng trong quan điểm về vấn đề Iran giữa châu Âu và Mỹ sẽ tiếp tục gây ra sự chia rẽ và dần dần sẽ không có cách nào thu hẹp lại được.”
“Một khi những hành động trên của châu Âu khiến Mỹ phải thất vọng và phẫn nộ, họ sẽ không giảm bớt các biện pháp trừng phạt Iran và sẽ không lấy vấn đề này làm cầu nối để xây dựng ḷng tin.” – Ông Barnes-Dacey cho biết thêm.
Các tổ chức nhân đạo sẽ tiếp tục gửi hàng hỗ trợ cho Iran giống như những ǵ mà châu Âu đang làm hiện tại, bất chấp lệnh cấm của Mỹ. Ông Michael Ryan, Giám đốc chương tŕnh khẩn cấp của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nói rằng, WHO không muốn đưa vấn đề chính trị vào trong việc tiếp tế hàng hóa cho Iran
Người Iran nói rằng, nền kinh tế của họ đang yếu dần v́ các lệnh trừng phạt của Mỹ. Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tuần trước đă đăng lên Twitter rằng: “Các lệnh trừng phạt bất hợp lư của Mỹ đang làm nền kinh tế của Iran suy yếu dần. Chính v́ điều đó mà quốc gia này đang gặp nhiều khó khăn hơn trong việc ngăn chăn đại dịch Covid-19 lan rộng”
Tuần trước, Iran đă lần đầu tiên đề nghị Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) viện trợ kể từ năm 1960. Mặc dù, ông Ali Vaez, giám đốc các dự án ở Iran của tập đoàn Crisis nói rằng, Mỹ có khả năng sẽ chặn các khoản vay từ IMF nhằm tạo thêm áp lực lên chính quyền.
“Những quốc gia như Italy và Hàn Quốc dù không chịu các lệnh trừng phạt của Mỹ nhưng cũng đă gặp rất nhiều khó khăn trong việc ngăn chặn sự bùng phát của dịch Covid-19.
Trong khi đó, Iran cũng giống các quốc gia trên nhưng khác ở chỗ, họ vẫn đang bị cấm vận do các lệnh trừng phạt của Mỹ. V́ vậy, nếu cuộc chiến thất bại th́ một phần là do các lệnh trừng phạt và có khả năng sẽ ảnh hưởng đến các quốc gia khác trong khu vực và rộng hơn là trên toàn thế giới.” – Ông Vaez cho biết.
Phước Hải
(theo Strait Times)
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Trước các lệnh trừng phạt của Mỹ, Iran bó tay với dịch Covid-19
