Theo một qui định mới đề nghị mà chính quyền Trump vừa loan báo rằng, di dân bị kết án về tội tái xâm nhập nước Mỹ bất hợp pháp, lái xe say rượu hay phạm tội bạo hành gia đ́nh sẽ bị cấm xin tị nạn.
Di dân Trung Mỹ tại Ciudad Hidalgo, bang Chiapas, Mexico, đi bộ về phía biên giới Mỹ (Ảnh chụp ngày 5/6/2019)
Đề nghị phải qua một thời gian lấy ư kiến của công chúng trước khi được ban hành. Theo đó, ngoài những quy định hiện hành của liên bang, di dân phạm năm lĩnh vực h́nh sự, trong đó một số tội phạm nhẹ, sẽ bị cấm xin tị nạn.
Đề nghị cũng hủy bỏ việc đ̣i hỏi các thẩm phán di trú xem xét lại một số đơn xin tị nạn đă bị bác.
Đây là một động thái nữa của chính quyền ông Trump nhằm hạn chế việc xin tị nạn v́ cho rằng di dân đang đánh đố với hệ thống di trú Mỹ để có thể lưu lại nhiều năm trên đất Hoa Kỳ dù họ không đủ điều kiện, một phần v́ việc kiểm tra lư lịch sơ khởi không đầy đủ. Hầu hết những người xin tị nạn rời bỏ quê hương v́ bạo động, nghèo đói và tham nhũng.
Những người bênh vực di dân và những tổ chức nhân đạo chỉ trích chính sách cứng rắn của ông Trump là vô nhân đạo và nói rằng Hoa Kỳ đă từ bỏ vai tṛ là một nơi trú ẩn an toàn cho người tị nạn.
Tuy nhiên số đơn tồn đọng của Ṭa án di trú đă lên đến hơn 1 triệu ca và các cơ quan biên giới trong năm bị tràn ngập bởi hàng trăm ngàn gia đ́nh Trung Mỹ đ̣i hỏi được chăm sóc nhiều hơn và không dễ dàng trả họ qua biên giới Mỹ-Mexico.
Trong một nỗ lực ngăn chặn làn sóng di dân, Bộ An ninh Nội địa, có nhiệm vụ quản lư di dân, đă gởi hơn 50.000 di dân trở về bên kia biên giới chờ giải quyết.
Di dân thường bị biến thành nạn nhân tại những vùng đất đầy bạo động của Mexico và lâm bệnh v́ những điều kiện kém vệ sinh tại những trại tị nạn ngày càng quá tải. Các giới chức Bộ An ninh Nội địa đă kư thỏa thuận với Guatemala và những quốc gia Trung Mỹ khác để gởi trả những người xin tị nạn trở về những nước này. Các gia đ́nh đầu tiên đă được trả về Guatemala.
Bộ Tư pháp Mỹ cũng nhắm vào các thành phố ‘chứa chấp’ di dân bất hợp pháp như New York và Chicago, những thành phố này không giúp các nhân viên Bộ An ninh Nội địa với những yêu cầu liên quan đến di trú. Các giới chức New York, chẳng hạn, nói họ không tin di dân nên bị trục xuất v́ những tội tiểu h́nh và không thông báo cho Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan nếu họ giam giữ những di dân.
Bộ trưởng Tư Pháp William Barr và quyền Bộ trưởng An ninh Nội địa Chad Wolf than phiền về chính sách này.
Những qui tắc mới được đề nghị sẽ làm cho những người xin tị nạn không đủ điều kiện nếu họ bị kết tội về một trọng tội hay bị bắt nhiều lần về tội bạo hành trong gia đ́nh. Những tội khác bao gồm: tội giả mạo lư lịch hay nhận phúc lợi xă hội bất hợp pháp. Thêm vào đó là tội đưa lậu hay chứa chấp di dân, tái nhập nước Mỹ bất hợp pháp, những tội liên bang liên hệ đến hoạt động băng đảng trên đường phố hay lái xe dưới ảnh hưởng của rượu hay ma túy.
Những tội này cộng thêm vào những tội đă bị cấm theo luật xin tị nạn liên bang.
Những thay đổi vừa kể được đưa ra để Bộ Tư pháp và Bộ An ninh Nội địa “có thể có thêm nguồn lực để giải quyết những trường hợp xin tị nạn của những người nước ngoài không phạm tội h́nh sự,” theo một thông cáo chung được công bố ngày 18/12 của hai Bộ