11/07/19
(Washington Post) – Bộ trưởng Quốc pḥng Mark Esper trong tuần này đă kêu gọi Tổng thống Trump cho phép hệ thống tư pháp quân sự tiến hành giải quyết một số hồ sơ quan trọng, giữa lúc đội ngũ lănh đạo Ngũ Giác Đài ngày càng lo ngại việc tổng thống can thiệp sâu có thể gây tổn hại đến kỷ luật và đạo đức quân đội.
Photo by Brendan Smialowski/AFP/Getty Images
Phát biểu trước truyền thông tại Ngũ Giác Đài, Esper cho hay, ông “đă có cuộc trao đổi mạnh mẽ” với ông Trump vào hôm thứ Ba về trường hợp ba quân nhân và cựu quân nhân bị cáo buộc tội phạm chiến tranh, hay có việc làm sai trái. Hồi đầu tuần, Fox News loan tin, Tổng thống có khả năng sẽ ân xá hoặc có hành động giúp đỡ họ.
“Tôi đưa ra, như trong tất cả mọi vấn đề, sự thật, các lựa chọn, lời khuyên, đề nghị, và chúng ta sẽ chờ xem mọi việc diễn ra thế nào,” Esper nói.
Các viên chức cho hay, cuộc họp với ông Trump diễn ra 1 ngày sau khi Bộ trưởng Quốc pḥng triệu tập dàn tướng lănh và lănh đạo bàn về những hồ sơ này, trong đó có vụ một binh sĩ đặc nhiệm Hải quân Navy Seal được trắng án trong vụ sát hại một tù nhân ISIS nhưng vẫn bị truy tố những cáo buộc khác nhẹ hơn. Esper chỉ thị nhân viên chuẩn bị tài liệu để ông có thể tŕnh bày cụ thể cho ông Trump.
Một viên chức quốc pḥng cho hay, đội ngũ lănh đạo Ngũ Giác Đài hiện đang rất lo ngại, hành động cản trở hệ thống tư pháp quân đội của Tổng thống Mỹ sẽ có “những ảnh hưởng mệnh lệnh thứ hai và thứ ba đối với những mệnh lệnh tốt và kỷ luật.”
Đầu năm nay, Tổng thống ân xá cựu trung sĩ Lục quân bị tuyên án tội sát hại một tù nhân Iraq vào năm 2008. Ông cũng đưa ra ư kiến về những hồ sơ đang tố tụng, mà những người chỉ trích cho rằng có thể tạo ra ảnh hưởng mệnh lệnh thái quá, có thể dẫn đến việc các thẩm phán quân đội bác bỏ những vụ này.
Bất cứ sự can thiệp nào thêm, theo viên chức quốc pḥng, đều cũng có thể làm suy yếu quyền hành của những vị tư lệnh giám sát các vụ này, những vụ mà hầu hết cả lănh đạo quân đội đều nh́n thấy ví dụ rơ ràng các quân nhân liên quan phải bị truy tố.
Vấn đề tạo ra điểm rạn nứt giữa Trump và Ngũ Giác Đài, ngay vào lúc các tướng lănh đang chật vật t́m mọi cách thực thi chính sách Syria của Tổng thống, và hỗ trợ đồng minh bị bỏ rơi bởi những quyết định thất thường.
Một số vụ mà Fox News loan tin Tổng thống đang xem xét ân xá được những tổ chức và chính trị gia vận động hành lang. Nhóm này muốn nh́n thấy quân nhân được trắng án.
Các viên chức Ngũ Giác Đài lên tiếng lo ngại rằng, ông Trump có thể có những thông tin sai, một phần là từ những nhân vật trên truyền h́nh. “Ông ấy cần biết tất cả sự thật,” một viên chức nói.
CNN là cơ quan truyền thông đầu tiên loan tin Esper đang chuẩn bị họp để bàn những vụ này với ông Trump.
Số này bao gồm hồ sơ truy tố Edward Gallagher – lính đặc nhiệm Hải quân vào năm nay được trắng án những cáo buộc nghiêm trọng, bao gồm việc sát hại một tù nhân ISIS, nhưng lại bị truy tố tội đăng h́nh chụp xác người này; Clint Lorance – cựu trung uư Lục quân bị truy tố tội sát nhân vào năm 2013, liên quan đến việc lính Mỹ nổ súng vào nhóm người Afghanistan cao tuổi; và Thiếu tá Lục quân Mathew Golsteyn bị cáo buộc sát hại một tù nhân Taliban vào năm 2010.
Ông Trump vào tháng trước cho rằng, hồ sơ truy tố Golsteyn – nghi can không nhận tội – đang được thẩm định. “Chúng ta huấn luyện binh lính trở thành cỗ máy giết người, rồi truy tố họ khi họ sát nhân! Trump ghi trên Twitter.
Mùa xuân năm nay, Trump can thiệp để chuyển Gallagher ra khỏi biệt giam. Sau khi đặc nhiệm này được tha bổng những cáo buộc trọng tội, Trump chỉ trích các luật sư quân đội đă truy tố hồ sơ này. Theo Fox News, Tổng thống Mỹ đang dự tính sẽ đảo ngược việc giáng chức Gallagher.
Esper từ chối bàn cụ thể về những vụ này. “Như quư vị biết, tôi nằm trong hệ thống chỉ huy, và tôi rất nghiêm túc trong ư của ḿnh,” Bộ trưởng Quốc pḥng nói. “Nhưng tôi hoàn toàn tin tưởng vào hệ thống pháp lư quân đội, và chúng ta hăy để sự việc diễn biến theo hướng của chúng.”
Hương Giang (Theo Washington Post)