Việc chất vấn nhân chứng trên TV do phe Dân chủ đề ra là một bước ngoặt của đảng này. Tức là họ cho phát trực tiếp các phiên điều trần trong quá tŕnh luận tội Tổng thống Trump. Nhưng họ có thể đang bước vào một băi ḿn đầy rủi ro.
Sau nhiều tuần gọi các nhân chứng ra điều trần kín, việc điều trần công khai sẽ đánh dấu giai đoạn mới của việc luận tội tổng thống, vốn đầy rủi ro cho đảng Dân chủ. Trước con mắt dơi theo của cả nước Mỹ, đảng Dân chủ sẽ phải thuyết phục được rằng họ là bên có lư khi cố gắng luận tội ông Trump v́ lạm dụng quyền lực, theo Reuters.
Đưa các nhân chứng lên sóng truyền h́nh, đảng Dân chủ mong muốn sẽ thuyết phục được cử tri, đặc biệt các cử tri độc lập, là ông Trump đă sai khi yêu cầu Ukraine điều tra ông Joe Biden. Cựu phó tổng thống Joe Biden là đối thủ nặng kư của ông Trump trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng vào năm sau.
Nhưng đó là một chiến lược bấp bênh. Tất nhiên, Tổng thống Trump và đảng Cộng ḥa ở vào t́nh thế nguy hiểm hơn, nhưng đảng Dân chủ không phải không có rủi ro. Họ phải thể hiện ḿnh là bên điều tra nghiêm túc và đáng tin, theo giới phân tích.
Tổng thống Trump tại Nhà Trắng ngày 30/10. Ảnh: Reuters.
Chiến lược đầy rủi ro của đảng Dân chủ
“Các cáo buộc hiện tại - các diễn biến mà tổng thống cũng thừa nhận - đă đủ nghiêm trọng. Đảng Dân chủ không cần thiết phải làm màu thêm nữa, mà họ cần phải giải thích thật tốt”, Mieke Eoyang, cựu cố vấn của Ủy ban T́nh báo Hạ viện, nói với Reuters.
Các nghị sĩ Dân chủ sẽ phải tránh việc thể hiện ḿnh trước hàng triệu khán giả xem truyền h́nh. “Trong một phiên điều trần công khai, các nghị sĩ thường quên mất rằng ḿnh không phải ngôi sao trong buổi đó”, Eoyang nói.
Đảng Cộng ḥa sẽ cố gắng tô vẽ cuộc điều tra luận tội là cuộc đấu mang tính đảng phái, và sẽ dựng nên h́nh ảnh khác của ông Trump trước người dân Mỹ.
Ông Trump được dự đoán sẽ không bị kết tội nếu có phiên xét xử ở Thượng viện v́ Thượng viện đang do đảng Cộng ḥa chiếm đa số, dù cho Hạ viện có bỏ phiếu luận tội ông Trump.
Nói nôm na, việc bỏ phiếu luận tội ở Hạ viện tương tự quyết định truy tố, c̣n phiên xét xử trên Thượng viện như một ṭa án, sẽ tuyên có tội hay không có tội.
“Không ai cho rằng ông Trump sẽ bị kết tội”, Donald Green, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Columbia ở New York, nói với Reuters. “Nhưng vấn đề ở đây là sau cùng liệu đảng Dân chủ có thể nói rằng ‘Không kết tội được, nhưng đó vẫn là những hành vi đáng bị kết tội’ hay không”.
Các phiên điều trần sẽ thu hút lượng lớn khán giả truyền h́nh cũng giống cuộc luận tội Tổng thống Bill Clinton những năm 1990.
Lần này, các phiên điều trần công khai dự kiến bắt đầu vào tháng 11. Các giám đốc truyền h́nh đang chuẩn bị đưa tin từ đầu đến cuối.
Hạ nghị sĩ Adam Schiff, gương mặt của đảng Dân chủ phụ trách cuộc điều tra luận tội, nói với PBS rằng “người Mỹ sẽ có thể nghe trực tiếp những nhân chứng kể về hành vi lạm dụng quyền lực”.
Cuộc điều tra nhắm vào cuộc gọi ngày 25/7 trong đó ông Trump yêu cầu Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy điều tra ông Joe Biden và con trai Hunter Biden, người từng đang làm trong ban lănh đạo công ty năng lượng Burisma của Ukraine.
Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc họp báo ngày 27/10 xác nhận trùm khủng bố của Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đă bị tiêu diệt. Ảnh: Getty Images.Khối cử tri độc lập: Đích ngắm của hai bên
Cuộc bầu cử tổng thống chỉ c̣n cách một năm, v́ vậy một khối cử tri quan trọng là những người độc lập, tức không theo đảng Dân chủ hay Cộng ḥa.
Theo thăm ḍ của Reuters/Ipsos, họ vẫn dè dặt với việc điều tra luận tội tổng thống. C̣n những cử tri theo đảng Dân chủ và Cộng ḥa đa phần sẽ không thay đổi quan điểm về luận tội.
Một thăm ḍ tháng 10 cho thấy dưới một nửa cử tri độc lập tin rằng ông Trump nên bị luận tội.
Mặc dù có tới 61% cử tri độc lập không hài ḷng với tổng thống, và 59% ủng hộ việc tiến hành điều tra tổng thống, thăm ḍ trên cho thấy họ sẽ khó chịu nếu các phiên điều trần biến thành cuộc khẩu chiến mang tính đảng phái, khiến các nghị sĩ mất tập trung trước các vấn đề đại sự khác.
Khi được hỏi Quốc hội Mỹ nên ưu tiên điều ǵ, 54% cử tri độc lập đồng ư rằng các nghị sĩ nên “tập trung vào giải quyết các vấn đề quan trọng mà người Mỹ đang phải đối mặt, thay v́ tập trung vào điều tra Tổng thống Trump”.
Đảng Dân chủ nhiều khả năng mất kiểm soát
Rodell Mollineau, chiến lược gia của đảng Cộng ḥa, cho biết các lănh đạo Hạ viện của đảng Dân chủ khó tránh khỏi việc các phiên điều trần trở thành “gánh xiếc”.
“Chắc chắn sẽ có sự mất kiểm soát”, ông nói với Reuters.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi. Hạ viện Mỹ ngày 31/10 thông qua quyết định tiến hành các bước tiếp trong cuộc điều tra luận tội Tổng thống Donald Trump. Ảnh: Reuters.
Đến nay, đảng Dân chủ vẫn có thể kiểm soát được câu chuyện luận tội ông Trump nhờ các phiên điều trần kín. Họ cho công bố những lời khai bất lợi cho ông Trump. Nhưng khi điều trần công khai, đảng Cộng ḥa sẽ có cơ hội lên tiếng, và lập luận rằng ông Trump không đáng bị cách chức.
“Tôi nghĩ đảng Cộng ḥa sẽ chơi đến cùng”, Hạ nghị sĩ Tom Cole của đảng Cộng ḥa nói. “Hầu hết (các nghị sĩ Cộng ḥa) đă đọc văn bản cuộc gọi Ukraine. Họ không cho rằng cần phải luận tội”.
Trước các phiên điều trần, các kênh lớn như CNN hay NBC đă khai trương các chuyên mục, podcast về sự kiện lịch sử này.
Tim Miller, bên phía đảng Cộng ḥa và là cựu giám đốc truyền thông cho chiến dịch tranh cử tổng thống của Jeb Bush năm 2016 nói đảng Dân chủ nên tiến hành điều trần nhanh chóng để tránh người Mỹ “mệt mỏi”, cảm thấy “thất vọng v́ toàn bộ chỉ là một vở diễn”.
Đặc biệt rủi ro là các nghị sĩ Dân chủ mới đắc cử lần đầu vào kỳ bầu cử giữa kỳ năm ngoái, ở những khu vực mà 10 năm nay thường bầu cho phía Cộng ḥa.
VietBF@ sưu tầm.