Boeing tiếp tục khủng hoảng. Quả thật năm nay là một năm tồi tệ của Hăng Boeing. Hiện nay mà nói thì có khả năng cuộc khủng hoảng của họ liên quan tới mẫu máu bay 737 MAX c̣n có thể kéo dài sang năm sau.
Mẫu máy bay 737 MAX của Hăng Boeing (Nguồn: Time).
Năm tồi tệ của Boeing
Hăng Boeing – sở hữu mẫu máy bay bán chạy nhất 737 MAX bị cấm từ hồi tháng 3 năm nay sau 2 vụ tai nạn hàng không thảm khốc – cho hay họ sẽ buộc phải tạm hoăn các nỗ lực đưa mẫu máy bay này trở lại bầu trời do một vấn đề mới được phát hiện trong các cuộc thử nghiệm mới đây.
Giới chuyên gia trước đó từng dự đoán rằng mẫu 737 MAX có thể trở lại bầu trời vào tháng 8 năm nay. Trong khi đó, 3 hăng hàng không lớn của Mỹ có sở hữu mẫu 737 MAX – Southwest, United Airlines và American Airlines – đều đă hủy các chuyến bay sử dụng mẫu 737 MAX cho tới đầu tháng 9 năm nay.
Nhưng giờ đây, một quan chức của Boeing xác nhận rằng Công ty này chưa thể tŕnh bản sửa phần mềm mới cho Cơ quan Hàng không liên bang (FAA) Mỹ cho tới tháng 9 năm nay. “Chúng tôi tin rằng vấn đề của 737 MAX có thể sửa được nhờ một bản vá phần mềm” – quan chức trên cho hay. Tuy nhiên, hiện chưa rơ liệu bản vá trên có thực sự giải quyết được lỗi của 737 MAX hay không.
Báo giới Mỹ trong tuần qua c̣n cho hay, 737 MAX tiếp tục gặp thêm một lỗ hổng khác, được cho là lỗi của một bộ vi xử lư, khiến cho đầu máy bay chúc xuống đất. Hiện chưa rơ lỗi này có liên quan ǵ tới 2 vụ tai nạn thảm khốc của 737 MAX hay không. Và nếu FAA coi đây là lỗi cần tới bản sửa phần cứng, ngoài bản sửa phần mềm, th́ việc trở lại bầu trời của mẫu máy bay trên sẽ càng bị tŕ hoăn.
Và ngay cả khi 737 MAX chỉ cần bản vá lỗi phần mềm, Boeing vẫn phải mất vài tháng sau khi bản vá được tŕnh lên FAA vào tháng 9 tới, mẫu máy bay này mới được phê duyệt để trở lại bầu trời. Nói ngắn gọn, ít nhất là vào cuối năm nay mẫu 737 MAX mới có thể hoạt động trở lại.
“Tôi không thể nói rơ đến bao giờ mẫu máy bay trên mới có thể hoạt động trở lại, nhưng viễn cảnh có thể là vào cuối năm nay là nhanh nhất” – ông Jeffrey Guzzetti, cựu Giám đốc Pḥng điều tra tai nạn của FAA, nhận định.
Ngoài ra, việc mẫu 737 MAX hoạt động trở lại sẽ càng chậm trễ hơn bởi c̣n chờ sự phê duyệt lại của chính quyền nhiều nước trên thế giới. Hiện có hơn 30 đại diện chính quyền các nước trên thế giới đă tới Mỹ họp bàn, thảo luận về tiến tŕnh phê duyệt trở lại mẫu 737 MAX.
Không thể giao mẫu 737 MAX
Chỉ riêng việc có được sự phê chuẩn từ FAA cũng đă là điều khó khăn, bởi hơn 80% trong số 400 chiếc máy bay 737 MAX bị cấm bay thuộc sở hữu của các hăng hàng không nước ngoài. Và dù cho nó có hoat động trở lại, vấn đề của Boeing vẫn c̣n đó. Được biết Boeing vẫn sản xuất mẫu 737 MAX ngay trong khi mẫu này đang bị cấm, và không thể chuyển mẫu này tới các khách hàng.
Ước tính đến cuối năm nay, Boeing sẽ có khoảng gần 400 chiếc 737 MAX đă được chế tạo. Tuy nhiên, số máy bay này không thể được chuyển cho khách hàng một khi chúng c̣n chưa được sửa lỗi.
Và khi Boeing bắt đầu xử lư lại các đơn hàng, họ sẽ phải mất thêm vài tháng để thử nghiệm, sửa lỗi và vận chuyển máy bay tới cho các khách hàng. Điều này có nghĩa là, để 737 MAX vận hành trở lại, chúng ta phải chờ tới năm 2020, trong khoảng thời gian chờ đợi, Boeing không nhận được tiền từ khách hàng.
Ngoài ra, Boeing cũng phải chi khoản tiền bồi thường tới các hăng hàng không đă tạm ngừng sử đụng mẫu 737 MAX và các hăng có đơn đặt hàng bị trễ. Họ cũng phải trả phí sửa chữa, các khoản phí trong quy tŕnh phê duyệt mẫu hay bất cứ vấn đề pháp lư nào với các gia đ́nh nạn nhân của 2 vụ tai nạn trước đó. Con số này có thể tới hàng tỷ USD.
Nhưng theo giới chuyên gia, ít nhất th́ Boeing vẫn có đủ khả năng để thoát khỏi khủng hoảng. Công ty này hiện có khoản tiền mặt lên tới 7,7 tỷ USD, tính trong thời điểm tháng 3 năm nay. Để bảo vệ nguồn tiền mặt, Boeing đă ngừng mua lại cổ phiếu của họ. Và dù cho gặp nhiều vấn đề, giá cổ phiếu của Boeing vẫn tăng 13% trong năm nay.
Dù đơn đặt hàng mẫu 737 MAX bị trễ, nhưng Boeing vẫn tiếp tục các thương vụ bán các mẫu máy bay khác của họ và vẫn c̣n nhiều bản thỏa thuận mà phải mất thêm nhiều năm nữa mới hoàn tất.