6/23/19
Một báo cáo của Úc báo động « văn minh nhân loại » sẽ lụi tàn vào năm 2050 do biến đổi khí hậu.
Không khí chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, căng thẳng leo thang tại vùng Vịnh dẫn các bên liên quan đến bờ xung đột vũ trang… có xu hướng che lấp những đe dọa của biến đổi khí hậu, thường được ví như là hiểm họa lớn thứ hai của nhân loại, sau chiến tranh hạt nhân.
ảnh social forestry
Ngày Tận Thế không chỉ là trong chuyện viễn tưởng, như trong bộ phim « 2012 » của Roland Emmerich.
Xứ sở băng giá Nam Cực biến mất, hơn một nửa dân cư Trái đất phải sống thường xuyên trong bầu không khí nắng nóng vượt quá sức chịu đựng, hai tỉ người thiếu nước, sản lượng lương thực sụt giảm một phần năm, đại dịch xảy ra thường xuyên, hơn một tỉ người phải tị nạn v́ khí hậu…
Một báo cáo mới của viện tư vấn Úc Breakthrough-National Centre for Climate Restoration, được công bố ngày 30/05, dự đoán văn minh nhân loại sẽ lụi tàn vào năm 2050, tức là chỉ trong ṿng 30 năm nữa, do biến đổi khí hậu vượt tầm kiểm soát của con người.
Điểm đáng chú là tác giả của bản báo cáo này là ông Ian Dunlop, cựu chủ tịch Hiệp hội than đá nước Úc.
Trong báo cáo 10 trang này, các tác giả khẳng định : « Hành tinh và nhân loại sẽ đi đến cái điểm không thể văn hồi trong ṿng nửa thế kỷ nữa.
Viễn cảnh rất nhiều vùng trên Trái đất sẽ không c̣n là nơi con người có thể sinh sống dẫn đến sự sụp đổ của các dân tộc và trật tự thế giới […] ».
Báo cáo của viện tư vấn Úc trước hết có mục tiêu đánh động công luận nước này, sau chiến thắng của Liên minh hai đảng Tự Do và Dân Tộc (The Liberal–National Coalition) của thủ tướng Morrison, chủ trương khuyến khích khai thác than đá, trong cuộc bầu cử Nghị Viện cuối tháng trước.
Úc là quốc gia đứng thứ tư về sản lượng than đá (sau Trung Quốc, Ấn Độ, Mỹ) và nằm trong số 10 quốc gia phát thải CO2 theo đầu người cao nhất thế giới. Khoảng 80% sản lượng điện của Úc phụ thuộc vào than đá.
Với thắng lợi của Liên đảng Tự Do – Dân Tộc, hàng loạt dự án than đá đang bị đ́nh chỉ, do sự phản đối mạnh mẽ của giới bảo vệ môi trường, rất có thể sẽ được khai trương, đe dọa trực tiếp chính đời sống của người dân Úc.
Nước Úc đang phải trả giá rất đắt do biến đổi khí hậu, với nhiệt độ mỗi năm một tăng (nhiều khu vực xấp xỉ 50°C đầu năm nay), cháy rừng xảy ra thường xuyên trên quy mô lớn, mưa lớn cùng đất lở...
Báo cáo Úc tuy với mục tiêu trước hết là công chúng trong nước, đă trở thành một hiện tượng truyền thông quốc tế, bởi thông điệp chấn động.
Truyền thông Pháp đăng tải rộng răi cảnh báo của viện Breakthrough-National Centre for Climate Restoration.
Đài France Info mở mục thảo luận với giới chuyên gia về bản báo cáo này.
Theo nhiều chuyên gia, cho dù cách diễn đạt « văn minh nhân loại lụi tàn » có thể gây ấn tượng bi quan, nhưng một h́nh ảnh báo động mạnh mẽ như vậy là cần thiết.
Bản thân báo cáo này cũng chỉ dẫn lại nhiều dữ liệu trong các kịch bản tồi tề nhất về biến đổi khí hậu, đă được giới khoa học quốc tế đúc kết.
Vấn đề chủ yếu là không được để cho báo động này dẫn đến nỗi lo sợ trước một định mệnh không thể tránh khỏi.
Để tránh được kịch bản tồi tệ nhất này, cần những thay đổi triệt để, trong cách tiêu thụ, trong các cách sản xuất.
Giới trẻ hiện nay đang cho thế giới thấy họ không khuất phục.
Siberi có thể là nơi lánh nạn cho hàng trăm triệu người ?
Trong một nghiên cứu được công bố đầu tháng 6/2019, các nhà khoa học Mỹ thuộc trung tâm NASA và trung tâm nghiên cứu Nga Krasnoyarsk dự báo vùng Siberi từ đây đến 2080 có thể thành mảnh đất lánh nạn cho hàng trăm triệu dân tị nạn khí hậu.
Vùng Siberi, rộng khoảng 13 triệu km², với khí hậu hết sức khắc nghiệt, mới chỉ có khoảng 39 triệu người sinh sống.
Nhiệt độ trung b́nh hàng năm ở đây là -5°C. Toàn bộ gần như bị băng tuyết bao phủ.
Nông nghiệp gần như không tồn tại.
Tuy nhiên, biến đổi khí hậu có thể khiến t́nh h́nh thay đổi. Nhiệt độ trung b́nh của Siberi có thể sẽ tăng từ 3,4° đến hơn 9°C.
Vấn đề là Siberi sẽ không phải là vùng đất hứa với dân tị nạn khí hậu.
Tại khu vực này thiếu đất đai màu mỡ để trồng trọt. Biến đổi khí hậu cũng khiến nhiều giống loài diệt vong, lũ lụt hủy diệt nơi cư trú.
Chưa kể tầng đất đóng băng vĩnh cửu bị tan ra, giải phóng khí mê-tan, cùng nhiều virus, vi khuẩn nguy hiểm.
Tị nạn khí hậu chưa được Liên Hiệp Quốc thống kê
Ngày hôm qua 20/06/2019 là ngày Tị Nạn Thế Giới. Phủ Cao Ủy Tị Nạn Liên Hiệp Quốc vừa công bố con số kỷ lục, hơn 70 triệu người di cư, tị nạn trên thế giới trong năm ngoái 2018.
Tuy nhiên, trong thống kê nói trên, không có di dân do thảm họa thiên nhiên hay biến đổi khí hậu.
Trả lời RFI, chuyên gia François Gemenne, Đại học Liège (Bỉ) và Học viện Chính trị Siences-Po Paris, giải thích lư do :
« Họ rất ít được chú ư đến trong các thảo luận được truyền thông đăng tải rộng răi. Điều này có ba lư do.
Lư do thứ nhất là : biến đổi khí hậu đối với nhiều người chỉ là một vấn đề môi trường, chỉ tác động đến các hệ sinh thái, nhưng không ảnh hưởng đến các cộng đồng dân cư.
Hiện tượng tị nạn khí hậu cho thấy quan điểm này hoàn toàn sai trái.
Lư do thứ hai là chưa có được những con số thống kê đáng tin cậy. Ngược lại với số lượng người tị nạn về chính trị được ghi nhận, được thống kê hàng năm. Hiện tại, chúng ta không có được số lượng người tị nạn do khí hậu đáng tin cậy.
Và cuối cùng, theo tôi, có một nguyên do chính trị, và đây là điều tôi cho là quan trọng nhất : Đó là rất nhiều người coi việc tị nạn khí hậu là vấn đề xa xôi, chỉ ảnh hưởng đến các quốc gia đang phát triển, trong lúc những người tị nạn chính trị mang lại ấn tượng là những người t́m đến châu Âu để lánh nạn ».
Về số lượng người tị nạn khí hậu, nhà nghiên cứu François Gemenne cho biết thêm :
« Chúng ta có thể nói rằng, hàng năm khoảng 25 triệu người phải lánh nạn v́ lư do các thảm họa môi trường, ví dụ như môi trường sống của họ đột ngột bị hủy hoại, như lũ lụt, băo tố, hạn hán…
Nguyên nhân trực tiếp khiến 86% trong số đó phải lánh nạn là do biến đổi khí hậu.
Bên cạnh đó, điều mà chúng ta không biết là số lượng người phải lánh nạn v́ những hệ quả diễn ra từ từ hơn, do biến đổi khí hậu, như mực nước biển dâng cao, hay đất đai bị suy kiệt.
Ở đây chúng ta ghi nhận hiện tượng, các đợt di cư diễn ra rải rác hơn nhiều, và đôi khi chỉ ở khoảng cách gần. Những trường hợp này hoàn toàn không được thống kê ».
Trọng Thành
SE