Đội tàu Trung Quốc quay trở lại Biển Đông "săn" ṣ quư hiếm. Hoạt động thường xuyên tại băi cạn Scarborough và Đá Bông Bay, quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. Nguy cơ đe doạ huỷ hoại môi trường.
Những đội tàu Trung Quốc quay trở lại Biển Đông "săn" ṣ tai tượng (giant clam), phá hủy những dải san hô rộng lớn, gia tăng trong 6 tháng qua, một cơ quan nghiên cứu Mỹ cho biết trong nghiên cứu được công bố hôm 20/5.
Dẫn h́nh ảnh vệ tinh từ cuối năm 2018, Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) cho rằng, các đội tàu đánh bắt Trung Quốc hoạt động thường xuyên tại băi cạn Scarborough và Đá Bông Bay, quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Các đội tàu này thường bao gồm hàng chục tàu đánh cá nhỏ đi kèm với một số "tàu mẹ" có trọng tải lớn hơn, CSIS cho biết.
Cũng theo CSIS, các vỏ ṣ được đưa về tỉnh Hải Nam, miền Nam Trung Quốc, thị trường đồ trang sức và tượng trang trí phát triển, có thể được bán với giá hàng ngh́n USD mỗi cái để chế tác đồ trang sức hoặc tác phẩm điêu khắc..
Theo CSIS, phương pháp đánh bắt ṣ điển h́nh mà các tàu này sử dụng là kéo các dụng cụ đánh bắt qua bề mặt rạn san hô, phá vỡ san hô để có thể dễ dàng nhấc ṣ quư ra.
"Khi đoàn của hăng tin ABS-CBN đến khu vực Scarborough hồi tháng Tư, họ quay được cảnh những chiếc tàu Trung Quốc sử dụng ống được gắn vào động cơ để lấy ṣ, hành động ngư dân địa phương nói là phá hủy các rạn san hô và khiến cặn lắng trôi nổi ra các vùng nước gần đó".
Từ năm 2016 đến cuối năm 2018, số lượng tàu đánh bắt ṣ của Trung Quốc hoạt động ở Biển Đông giảm mạnh, sau khi đám người khai thác làm hư hỏng nặng và phá hủy ít nhất 28 rạn đá ngầm trên đường thủy từ năm 2012 đến 2015, theo nghiên cứu.
Tháng 7/2016, một ṭa án trọng tài phán quyết về vụ kiện của Manila chống lại Bắc Kinh cho thấy Trung Quốc vi phạm nghĩa vụ của ḿnh theo luật pháp quốc tế về bảo vệ môi trường biển.
John McManus thuộc Đại học Miami, người gửi lời khai chuyên môn cho ṭa án, ghi nhận hơn 10.000 ha bề mặt rạn san hô bị ảnh hưởng do việc khai thác ṣ của Trung Quốc vào năm 2016 (so với khoảng hơn 6.000 ha bị hư hại do nạo vét và các hoạt động tạo đảo nhân tạo của Trung Quốc).
CSIS cho biết, nghiên cứu chưa t́m thấy bằng chứng rơ ràng về việc thu hoạch ṣ mới ở quần đảo Trường Sa của Việt nam. Tuy nhiên, theo CSIS, ngày 7/4, một "tàu mẹ" và một số tàu nhỏ đă có mặt tại Đá An Nhơn. "Tàu mẹ" dài khoảng 20 mét trong khi những tàu được nh́n thấy ở Đá Bông Bay, thuộc Hoàng Sa, dài khoảng 30 mét.
Ṣ tai tượng, khi tự buộc ḿnh vào một vị trí trên một rạn san hô, sẽ ở đó cho đến hết đời. V́ vậy, khai thác ṣ gây ra nguy cơ không nhỏ cho môi trường.
Ṣ tai tượng là động vật thân mềm lớn nhất Trái đất, chiều dài có thể đạt đến 1,2 m và nặng hơn 200 kg. Chúng thường sống ở vùng biển ấm áp ở Nam Thái B́nh Dương và Ấn Độ Dương. Việc khai thác quá mức để làm thức ăn, lấy vỏ ṣ và buôn bán làm cảnh đă đưa ṣ tai tượng vào danh sách nguy hiểm cần được bảo vệ.