Tiến sĩ Vơ Tá Đức lúc ở trại tị nạn Bataan (Philippines)
trước khi sang Mỹ định cư
Tuần rồi, trên Tạp chí Thanh Niên, chúng ta có dịp làm quen với gương thành công đáng nể của một cậu bé bán thuốc lá dạo ở Việt Nam trở thành một nhà khoa học tài danh ở Mỹ, Giáo sư-Tiến sĩ Trương Nguyện Thành.
Trong buổi tái ngộ hôm nay, Trà Mi hân hạnh kể cho quư vị và các bạn nghe một cuộc lột xác đổi đời kỳ diệu khác, từ một thiếu niên đạp xích lô ở Việt Nam biến thành một khoa học gia nghiên cứu vật lư nguyên tử ở Mỹ, Tiến sĩ Vơ Tá Đức.
Tiến sĩ Đức hiện công tác tại Pḥng thí nghiệm Quốc gia Los Alamos, một trong hai pḥng thí nghiệm của Mỹ chuyên nghiên cứu chế tạo các loại vơ khí nguyên tử và là một trong các viện nghiên cứu đa ngành lớn nhất thế giới. Cậu bé đạp xích lô ở Việt Nam ngày nào giờ đây đă góp công nghiên cứu sáng chế ra những máy móc, thiết bị ḍ t́m nguyên tử đang được ứng dụng để ngăn ngừa các h́nh thức vận chuyển nguyên tử bất hợp pháp vào biên giới Hoa Kỳ.
Là con trưởng trong gia đ́nh 11 anh chị em, năm lên 14 tuổi, cậu bé Vơ Tá Đức đă trở thành lao động chính trong nhà v́ gia cảnh khó khăn. Ba cậu làm thợ nề, nhưng do bệnh tật nên bị mất sức lao động. Mẹ Đức tảo tần buôn bán lặt vặt chạy bữa qua ngày. Hằng ngày, sau giờ tan học, Đức ăn vội cơm trưa rồi cuốc chiếc xe xích lô rong ruổi khắp mọi góc phố ở Tuy Ḥa để kiếm tiền phụ cha mẹ nuôi 14 miệng ăn trong gia đ́nh.
Tiến sĩ Đức nhớ lại:
‘Sau biến cố năm 1975, lúc đó tôi c̣n rất nhỏ đang học trung học, nhưng v́ nhà nghèo quá, nên cũng phải phụ giúp gia đ́nh. Sáng đi học, trưa về ăn cơm xong liền xách xích lô chạy. Đạp xích lô tới chiều tối. Ăn cơm tối xong lại lên xe đi tiếp. Tôi chỉ học buổi sáng, đạp xích lô từ trưa tới sáng hôm sau luôn. Tối đến tôi đậu xích lô ở bến xe ngủ. Hễ nghe tiếng xe đ̣ tới th́ tôi tỉnh dậy, chạy về nhà tắm rửa, thay quần áo đi học. Lúc đó tôi đâu có thời giờ học đâu, thỉnh thoảng khi rảnh, tôi ngồi trên xe xích lô lấy bài vở ra làm chút chút vậy thôi. Thời đó, tôi học rất dở v́ không có giờ học.’
5 năm trời dầm mưa dăi nắng c̣ng lưng trên chiếc xích lô đạp, việc học hành của Đức hoàn toàn sa sút, nên cậu đă không thi đại học. Tới năm 1981, ba Đức cố xoay sở t́m cách cho cậu theo một người bà con trong Nam đi vượt biên, và cũng từ đó, cuộc đời cậu bé đạp xích lô bước sang một ngă rẽ mới. Thời gian trong trại tị nạn chờ được một nước thứ ba cho đi định cư chính là giai đoạn bước ngoặt đối với Đức, khi chàng thanh niên lam lũ, cơ hàn quyết chí phải đổi đời, phải phấn đấu tiến thân bằng con đường học vấn.
Tiến sĩ Đức cho biết:
“Vượt biên qua tới trại tị nạn, tôi cảm thấy như vậy là từ đây ḿnh có cơ hội đi học, phát triển. Ngay từ lúc đó, tôi đă quyết định phải cố gắng học hành cho thành tài. C̣n hồi trước ở Việt Nam, tôi không dám có ước mơ đó v́ đi đạp xích lô cả ngày, học hành sao được mà có ước mơ học cho thành công?”
Sau thời gian ở trại tị nạn, anh tới Mỹ và được một gia đ́nh ở bang Iowa nhận làm con nuôi. Thành tích học tập của chàng trai nghèo từ Việt Nam bắt đầu tỏa sáng sau 1 năm rưỡi ở trường trung học Mỹ.
Thông thường sinh viên ở Mỹ khi vào đại học phải trả học phí. Ngoài một số ít sinh viên xuất sắc nhận được học bổng, đa số phải vay từ các nguồn quỹ hỗ trợ của chính phủ dành cho sinh viên.
Thế nhưng, cậu bé đạp xích lô ở Tuy Ḥa suốt thời gian đại học và cao học ở Mỹ không phải trả bất kỳ khoản tiền học phí nào, nhờ vào thành tích lao động trí óc cần cù. Năm học lớp 12, Đức đoạt giải nhất một kỳ thi khoa học cấp tiểu bang, mang lại cho cậu học tṛ nghèo học bổng toàn phần cho suốt 4 năm học ở khoa vật lư trường đại học Bắc Iowa. Tốt nghiệp đại học, anh đi thẳng vào chương tŕnh tiến sĩ chuyên ngành vật lư nguyên tử, và trong suốt thời gian cao học, anh liên tục nhận được các nguồn học bổng dành cho nghiên cứu sinh. C̣n các khoản sinh hoạt phí khác anh trang trải từ thu nhập làm trợ giảng cho các vị giáo sư.
Tiến sĩ Đức cho biết những điều kiện học tập có được ở Mỹ đă khuyến khích ông thêm say mê học tập, nên ông đă không dừng lại ở tấm bằng đại học như dự định ban đầu:
‘Ḿnh đi học ráng học cho lẹ, lấy thiệt nhiều lớp để mau ra trường lấy bằng đi làm kiếm tiền gửi về Việt Nam phụ gia đ́nh. Nhưng tới lúc học gần xong đại học, tôi lại thấy sức ḿnh vẫn c̣n đi học tiếp được. Cho nên năm cuối đại học, tôi lại nộp đơn xin vào cao học. Tôi thấy vấn đề học hành không khó lắm. Nếu ḿnh chịu khó th́ chuyện ǵ cũng vượt qua được hết. Mỹ là một nước tự do và có cơ hội để mọi người, ai có chí, th́ có thể làm nên. Tôi nghĩ nếu không qua Mỹ mà c̣n ở Việt Nam th́ giờ này chắc tôi cũng c̣n đạp xích lô, không có cơ hội để phát triển thành tài. Nghĩa là phải có cơ hội nào đó đưa đến cho người ta có dịp để phát triển tài năng. Đối với tôi, cơ hội đưa đến là được qua Mỹ để rồi được phát triển đầu óc. Ở Mỹ này tôi thấy nếu ḿnh chịu khó học sẽ có cơ hội đưa cuộc sống ḿnh đi lên. C̣n ở Việt Nam, dù cũng có, nhưng cơ hội không đồng đều.’
Ai có ngờ một nhà khoa học đang làm việc cho một pḥng thí nghiệm nguyên tử nổi tiếng ở Mỹ xuất thân là một người đạp xích lô ở bến xe Tuy Ḥa. Điều kỳ diệu ấy đă xảy ra đối với Tiến sĩ Vơ Tá Đức th́ cũng có thể xảy ra với các bạn, nhất là các bạn trẻ nghèo khó tại Việt Nam, nếu các bạn quyết tâm phấn đấu, cần cù chịu khó học tập để thay đổi số phận của ḿnh.
Tiến sĩ Đức:
‘Một thông điệp tôi muốn nói với các bạn trẻ ở Việt Nam, nhất là các bạn nghèo, rằng nếu có ư chí sẽ vượt qua được những khó khăn. Nếu các bạn chịu khó đặt một mục đích nào đó cho tương lai, cho cuộc sống của ḿnh và ráng sống theo mục đích đó, th́ sẽ thành công.’
Cùng với thông điệp của tiến sĩ Đức, Tạp chí Thanh Niên xin chúc các bạn thành công và luôn sẵn sàng giới thiệu câu chuyện thành công của các bạn với quư thính giả của đài VOA ở khắp nơi trên thế giới. Qúy thính giả muốn chia sẻ những câu chuyện thành công, xin email số phone về
vietnamese@voanews.c om. Trà Mi mong được ghi nhận thêm nhiều gương vượt khó vươn lên khác nữa của người Việt bốn phương để gửi tới các bạn trẻ Việt Nam.
Tạp chí Thanh Niên mong được đón tiếp quư vị và các bạn trên làn sóng phát thanh của đài VOA trong chương tŕnh 10 giờ tối thứ sáu và chủ nhật hằng tuần cũng như trên trang web voatiengviet.com, trong phần Chuyên mục đặc biệt ngay trang chính.
Trà Mi kính chào tạm biệt quư thính giả.
17/02/2012
Trà Mi-VOA
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
:h afppy:
