Việc California kiện chính quyền Tổng Thống Trump trong vụ ông ban bố t́nh trạng khẩn trương quốc gia để lấy tiền xây tường ở biên giới với Mexico, khiến Tổng Thống Donald Trump nói rằng dự định không cấp $929 triệu cho dự án đường xe điện cao tốc của California, đồng thời, đ̣i trả lại số tiền $2.5 tỷ mà tiểu bang đă chi tiêu.
Một đoạn công tŕnh xây dựng dự án xe điện siêu tốc California ở Fresno. (H́nh: AP Photo/Rich Pedroncelli, file)
Theo đài truyền h́nh KTLA, thông báo này do Bộ Giao Thông Hoa Kỳ đưa ra, ngay sau khi Tổng Thống Trump đe dọa cắt giảm số tiền này, mà chính quyền liên bang tài trợ cho California xây dựng hệ thống chuyên chở công cộng từ Los Angeles đến San Francisco.
Trong khi đó, Thống Đốc Gavin Newsom cương quyết giữ số tiền này, và nói hành động của chính quyền liên bang là phản ứng với việc California kiện chính quyền Tổng Thống Trump trong vụ ông ban bố t́nh trạng khẩn trương quốc gia để lấy tiền xây tường ở biên giới với Mexico.
“Điều này rơ ràng là Tổng Thống Trump trả thù chính trị, nhưng chúng ta sẽ không ngồi yên,” ông Newsom nói qua một tuyên bố. “Đây là tiền của California, và chúng ta sẽ đấu tranh để lấy số tiền này.”
Đây là sự đụng độ mới nhất giữa Ṭa Bạch Ốc và tiểu bang California.
Trước đó trong ngày, ông Trump nói đến sự liên hệ giữa vụ California đại diện 16 tiểu bang nộp đơn kiện ông ban bố t́nh trạng khẩn trương và dự án đường xe điện cao tốc.
“California, tiểu bang lăng phí hàng tỷ đô la trong dự án ‘Fast Train’ ngoài tầm kiểm soát, không có hy vọng hoàn tất, có vẻ là đang đứng đầu vụ kiện này!” Tổng Thống Trump tweet ra như vậy.
Dự án này hiện đang gặp phải t́nh trạng chi phí gia tăng và chậm trễ kể từ khi được cử tri California chấp thuận hồi năm 2008.
Hôm Thứ Ba, chính quyền Donald Trump tố cáo rằng tiểu bang không cung cấp đủ tiền theo yêu cầu và không thể hoàn tất dự án với hạn chót vào năm 2022.
Trong bài diễn văn thông điệp tiểu bang mới đây, ông Newsom nói rằng ông dự định tạm ngưng dự án này. Thay vào đó, ông sẽ tập trung vào việc hoàn tất một đoạn của dự án, dài 171 dặm, ở miền Trung California.
Văn pḥng của ông Newsom nói rằng vị thống đốc vẫn muốn hoàn tất toàn bộ dự án, mặc dù nói rằng hiện tại nó tốn quá nhiều thời gian và tiền bạc.
Ông Newsom hứa vẫn tiếp tục thực hiện công việc bảo vệ môi trường liên quan đến dự án, một yêu cầu để được tiếp tục nhận tiền của liên bang.
Cách đây gần chục năm, Quốc Hội Mỹ chuẩn chi $929 triệu cho dự án này, và đây chính là số tiền mà Tổng Thống Trump không muốn đưa cho California. Đây là số tiền mà tiểu bang chưa sử dụng.
Trong khi đó, tiểu bang đă chi tiêu một khoản tiền khác cho dự án hết $2.5 tỷ, và đây chính là số tiền mà tổng thống muốn đ̣i lại.
Bộ Giao Thông nói rằng họ đang “t́m mọi cách trên phương diện pháp lư” để lấy lại số tiền này. (Đ.D.)