Hiện Mỹ-Venezuela đang rất cange thẳng. Rơ ràng là Mỹ ủng hộ Tổng thống tự xưng. Tổng thống Venezuela Nicolás Maduro vô cùng tức giận, ông ta có thể sẽ dùng loại "vũ khí" hữu dụng này để đẩy lui sức ép từ phía Mỹ. Đó là dầu mỏ.
Đầu năm 2019, mỗi ngày Mỹ nhập 500.000 thùng dầu của Venezuela. Ảnh: AP
Theo báo Washington Post, các nhà máy lọc dầu nằm tại vùng Vịnh duyên hải Mexico của Mỹ vẫn đang phụ thuộc rất nhiều vào nguồn cung từ Venezuela. Chỉ tính riêng trong chưa đầy một tháng đầu năm 2019, khoảng 500.000 thùng/ngày dầu thô vận chuyển từ Venezuela đă được nhập khẩu vào Mỹ.
“Dầu mỏ Venezuela rất quan trọng trong quá trình sản xuất dầu diesel tại Mỹ”, John Kilduff – nhà phân tích làm việc tại công ty đầu tư Again Capital (New York, Mỹ) – nhận định. Venezuela là nước cung cấp dầu lớn thứ tư vào Mỹ trong tháng 10/2018. Việc ngừng nhập khẩu dầu thô từ Venezuela có thể dẫn đến giá dầu tăng và gây sức ép cho các nhà máy lọc dầu Mỹ. "Mỹ sẽ chịu tổn hại nặng nề nếu họ áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Venezuela", Matt Smith, giám đốc nghiên cứu hàng hóa tại ClipperData cho biết.
Trong khi đó, một số chuyên gia lại lạc quan về hoạt động của các công ty dầu mỏ Mỹ khi cho rằng ảnh hưởng từ các lệnh trừng phạt của nước này nhằm vào năng lượng Venezuela là không quá lớn.
“75% lượng dầu xuất khẩu thu về tiền mặt đến từ Mỹ”, Scott Modell – Giám đốc quản lý công ty năng lượng Rapidan đồng thời là cựu nhân viên CIA tại Mỹ Latinh – giải thích. Mặc dù Venezuela xuất khẩu một lượng lớn dầu thô sang Nga và Trung Quốc, song gần như tất cả lợi nhuận đều bù vào những khoản nợ. “Họ không nhận tiền mặt khi bán lượng dầu thô đó”, chuyên gia Modell cho biết.
Một chuyên gia khác về Mỹ Latinh tại Hội đồng Quan hệ Quốc tế Shannon O’Neil lại cho rằng quyết định ngừng xuất khẩu dầu thô sang Mỹ cũng sẽ tác động tới cả Venezuela.
Điều này được thấy rõ khi chứng kiến diễn biến thị trường năng lượng ngày 24/1 chỉ một ngày sau khi Chủ tịch Quốc hội Juan Guaido, lănh đạo phe đối lập Venezuela, đă tự phong làm Tổng thống lâm thời trước đám đông xuống đường kêu gọi Tổng thống Nicolas Maduro rời nhiệm sở. Tin tức chấn động nhưng chỉ khiến giá dầu tăng một ít và ít có ảnh hưởng đến cổ phiếu các nhà máy lọc dầu Mỹ.
Ngày 23/1, trong cuộc biểu t́nh do phe đối lập phát động, ông Juan Guaido, Chủ tịch của Quốc hội do phe đối lập kiểm soát đă tự phong là “tổng thống lâm thời” của Venezuela cho tới khi lập ra một chính phủ chuyển tiếp và tổ chức bầu cử ở nước này. Lănh đạo các nước Nga, Bolivia, Thổ Nhĩ Kỳ và Cuba đă lên tiếng ủng hộ Tổng thống hợp hiến Nicolas Maduro, trong khi Mỹ và nhiều nước phương Tây công nhận ông Juan Guaido.
Phản ứng trước sự công nhận chính quyền khác của Mỹ, Tổng thống Maduro cáo buộc Mỹ đang t́m cách dựng lên một chính phủ song song tại Venezuela, lên án Mỹ can thiệp công việc nội bộ và âm mưu phát động một cuộc đảo chính tại Venezuela, đồng thời tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Washington. Nhà lănh đạo này đặt thời hạn trong ṿng 72 giờ, tất cả các nhân viên ngoại giao và lănh sự Mỹ tại Caracas phải rời khỏi quốc gia Nam Mỹ.
Trong khi đó, theo một quan chức Mỹ, nước này sẵn sàng đưa ra các biện pháp trừng phạt vào ngành năng lượng, vàng và các hành động khác nhằm vào quốc gia Nam Mỹ nếu Tổng thống Maduro vượt qua cái gọi là "ranh giới đỏ" do Washington đặt ra.