Tổng thống Mỹ Donald Trump đă soosts ruột khi đóng cửa chính phủ quá dài ngày. Là một nhà kinh tế, ông quá biết thiệt hại do đóng cửa chính phủ. Vừa qua ông Trump thỏa hiệp mở cửa chính phủ, đảng Dân chủ nói không.
Ông Trump ra gói đề xuất thỏa hiệp về một số chính sách nhập cư nhằm mở cửa lại chính phủ, nhưng đảng Dân chủ không mặn mà.
Phát biểu trên truyền h́nh tối 19-1 từ Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra một gói thỏa hiệp về nhập cư với đảng Dân chủ nhằm chấm dứt t́nh trạng đóng cửa một phần chính phủ kéo dài gần một tháng qua, Fox News đưa tin.
Nhượng bộ về nhập cư
Cụ thể, ông Trump cho biết ông chuẩn bị khôi phục Chương tŕnh tạm hoăn trục xuất những người nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ từ khi c̣n nhỏ (DACA) – vốn ảnh hưởng đến 700.000 người nhập cư - mà ông đă ra sắc lệnh hủy bỏ năm 2017 trong 3 năm.
Ông Trump cũng đề xuất kéo dài chương tŕnh Những diện được Bảo vệ Tạm thời (TPS) vốn ảnh hưởng đến 300.000 người nhập cư.
“Hệ thống nhập cư của chúng ta nên là một điều tự hào chứ không phải là điều khiến chúng ta phải xấu hổ” – ông Trump nói, đồng thời đề nghị các chính trị gia “cởi bỏ áo giáp” để t́m ra giải pháp.
Ngoài ra ông Trump muốn có 800 triệu USD chi trang bị công nghệ phát hiện ma túy tại các cửa khẩu, tăng cường thêm 2.750 nhân viên biên pḥng và cảnh sát biên pḥng, thêm 75 thẩm phán nhập cư nhằm thúc nhanh hơn quá tŕnh giải quyết các đơn xin tị nạn.
Đổi lại, đảng Dân chủ đồng ư duyệt khoản tiền 5,7 tỉ USD để xây tường ngăn biên giới với Mexico theo yêu cầu của ông.
“Bức tường không phải phi đạo đức, mà nó sẽ giúp cứu được nhiều sinh mạng và chấm dứt t́nh trạng ma túy tuồn vào đất nước chúng ta. Đó không phải là một cấu trúc bê tông ngăn giữa biển, mà chỉ là các rào cản bằng thép đặt ở các địa điểm quan trọng với an ninh” – Fox News dẫn lời ông Trump.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 19-1 đă ra một gói đề xuất thỏa hiệp với đảng Dân chủ nhằm mở cửa lại chính phủ sau gần một tháng bị đóng cửa một phần. Ảnh: REUTERS
Ông Trump dành một phần lớn thời gian phát biểu nói về sự nguy hiểm của t́nh trạng biên giới cởi mở hiện tại, mô tả đây là “một cánh cửa mở rất rộng cho tội phạm và băng nhóm vào Mỹ”.
Đảng Dân chủ nói không
Phát biểu, ông Trump nói rằng tất cả đề xuất của ông đă được đảng Dân chủ ủng hộ trước đó.
Lănh đạo phe đa số Cộng ḥa tại Thượng viện Mitch McConnell hoan nghênh gói “giải pháp dũng cảm” để mở cửa lại chính phủ của ông Trump.
“Thỏa hiệp trong một chính phủ chia rẽ nghĩa là mọi người không thể lúc nào cũng có được mọi thứ họ muốn. Đề xuất của tổng thống phản ánh điều này. Đây là một thỏa hiệp công bằng với việc kết hợp các ưu tiên của cả hai bên” – theo ông McConnell.
Tuy nhiên theo Fox News, ngay từ trước khi ông Trump phát biểu, nhiều nhân vật cấp cao của đảng Dân chủ đă bác bỏ nhành Ô liu của ông Trump.
Trước khi ông Trump phát biểu, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đă lên tiếng rằng gói đề xuất thỏa hiệp của ông Trump chỉ là “sự biên soạn, góp nhặt của một số sáng kiến vốn trước đó đă bị từ chối, từng cái trong đó không thể chấp nhận, và về tổng thế đề xuất này không cho thấy được thiện chí trong nỗ lực khôi phục tính chắc chắn với mạng sống con người”.
“Không có khả năng có bất kỳ đề xuất nào qua được Hạ viện, và nh́n chung chúng không có khả năng thành công. Một điều thôi, đề xuất này không bao gồm giải pháp lâu dài cho những người nhập cư thuộc hai diện DACA và TPS mà đất nước chúng ta cần và ủng hộ” – Fox News dẫn tuyên bố của bà Pelosi.
Nghị sĩ Dân chủ Dick Durbin cũng phản đối đề xuất của ông Trump: “Đầu tiên, Tổng thống Trump và lănh đạo phe đa số Cộng ḥa tại Thượng viện McConnell phải mở cửa chính phủ ngay hôm nay. Thứ hai, tôi không thể ủng hộ đề xuất và không tin nó có thể qua được Thượng viện. Thứ ba, sau khi chính phủ được mở cửa trở lại tôi sẵn sàng ngồi xuống bất cứ lúc nào để t́m giải pháp giải quyết toàn bộ các vấn đề khúc mắc”.
Một chiếc xe buưt của Không quân Mỹ đậu ở trước trụ sở Quốc hội, sau khi Tổng thống Donald Trump ra quyết định hủy chuyến công du nước ngoài bằng máy bay quân sự của Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi giữa tuần rồi. Ảnh: AP
Việc ông Trump ra đề xuất là bước đi hiếm hoi sau một tuần căng thẳng cao độ giữa hai bên. Vài ngày trước ông Trump hủy chuyến công du nước ngoài bằng máy bay quân sự của bà Pelosi cùng một đoàn nghị sĩ, sau khi bà Pelosi cảnh báo ông nên hoăn sự kiện phát biểu thông điệp liên bang lại trong điều kiện chính phủ c̣n đóng cửa.
Ngày 19-1, bà Pelosi cho biết đảng Dân chủ có ư định thông qua 6 dự luật vào tuần tới nhằm mở cửa chính phủ, và sau đó “chúng ta có thể thương lượng về đề xuất an ninh biên giới”.
“Tổng thống phải kư các dự luật này để mở cửa chính phủ ngay lập tức và chấm dứt dùng người dân Mỹ làm con tin bằng t́nh trạng đóng cửa vô nghĩa này. Mỗi ngày ông ta kéo dài khủng hoảng này, lực lượng bảo vệ bờ biển, các đặc vụ FBI, các nhân viên tuần tra biên giới, nhân viên an ninh giao thông, và hàng trăm ngàn nhân viên liên bang không biết được họ phải nuôi sống gia đ́nh và chi trả các hóa đơn thế nào”.
Chưa biết diễn biến sắp tới sẽ thế nào khi t́nh trạng đóng cửa một phần của chính phủ Mỹ đă kéo dài đến ngày thứ 29 khiến cho hàng trăm ngàn nhân viên liên bang phải nghỉ phép hoặc làm việc không hưởng lương. Nguyên do của t́nh trạng này v́ ông Trump từ chối kư thông qua luật ngân sách giúp mở cửa chính phủ nếu luật này không có điều khoản chi 5,7 tỉ USD xây tường biên giới. Đảng Dân chủ th́ khăng khăng bác bỏ đề xuất của ông Trump chi tiền xây tường mà chỉ gợi ư chi 1,3 tỉ USD cho các biện pháp tăng an ninh biên giới.