Để đuổi kịp Mỹ hoặc châu Âu, trong những năm gần đây, Trung Quốc đă đầu tư hàng tỉ euro cho việc chinh phục không gian, lĩnh vực được coi là một ưu tiên. Bắc Kinh muốn biến thành công trong chinh phục không gian thành một biểu tượng cho sức mạnh quốc gia. Nhưng hiện tại vẫn chưa rơ tàu do thám của Trung Quốc đă hạ cánh xuống Mặt Trăng hay chưa sau khi truyền thông nước này xóa đoạn thông báo khẳng định nhiệm vụ tiếp đất đă thành công.
Thông điệp bị xóa bỏ
Theo CNN, hiện tại vẫn chưa rơ liệu tàu do thám của Trung Quốc đă hạ cánh xuống Mặt Trăng hay chưa sau khi truyền thông quốc gia nước này xóa đoạn thông báo khẳng định nhiệm vụ tiếp đất đă thành công mĩ măn.
Sáng hôm nay (3/1), China Daily đăng một ḍng trên Twitter rằng kế hoạch tiếp cận Mặt Trăng đă hoàn thành, và "đánh dấu một chương mới trong lịch sử khám phá mặt trăng của nhân loại".
Tuy nhiên, vài phút sau đó, cơ quan này đă xóa ḍng tweet, khiến nhiều người hoài nghi liệu tàu do thám Trung Quốc có tên "Hằng Nga 4" có thực sự thực hiện được ḱ tích nói trên hay không.
Mạng lưới Truyền h́nh Toàn cầu Trung Quốc (CGTN) cũng đăng tweet với nội dung tương tự. Tuy nhiên, không lời giải thích nào được đưa ra về việc tại sao thông báo này bị xóa và cũng không có thêm cập nhật nào sau đó.
Trên mạng xă hội, các nhà quan sát đă bày tỏ một số dự đoán về vụ việc. Nhiều người cho rằng tàu do thám đă gặp trục trặc, hoặc đây chỉ đơn thuần là việc các đơn vị truyền thông "cầm đèn chạy trước ô tô" trước khi có thông báo chính thức từ chính quyền Bắc Kinh.
Cuộc tiếp đất - nếu thành công - sẽ là một nền tảng quan trọng và mang tính tiềm năng to lớn trong tham vọng của Trung Quốc với mục tiêu trở thành cường quốc dẫn đầu ngành vũ trụ.
Trước đó, truyền thông nhà nước Trugn Quốc đưa tin, tàu thăm ḍ Hằng Nga 4 đă đi vào quỹ đạo h́nh elip vào ngày 30/12, bay qua 15 km bề mặt của mặt trăng.
Được biết, tàu đă đi vào "vùng tối của Mặt Trăng", nơi không bao giờ đối diện với Trái Đất. Tuy nhiên, trái với biệt danh được đặt, khu vực này vẫn nhận được ánh sáng từ Mặt Trời nhiều như mặt c̣n lại.
Tàu Hằng Nga 4 được phóng đi từ Trung tâm Vệ tinh Tây Xương ở tỉnh Tứ Xuyên vào ngày 8/12 và đă tiến vào quỹ đạo mặt trăng 4 ngày sau đó.
Một khi tiếp đất an toàn, tàu do thám sẽ thực hiện một loạt nhiệm vụ, bao gồm tiến hành thí nghiệm thiên văn vô tuyến tần số thấp lần đầu tiên trên, quan sát liệu thực vật có phát triển trong môi trường trọng lực thấp hay không và khám phá liệu có nước hay các tài nguyên khác ở hai cực hay không.
Một nhiệm vụ khác là nghiên cứu sự tương tác giữa gió mặt trời và bề mặt mặt trăng thông qua một xe tự hành mới.
Ảnh chụp bề mặt mặt trăng từ các chuyến do thám trước của tàu Trung Quốc. Ảnh: CNN
Triển vọng của phi hành gia Trung Quốc
"V́ mặt sau của mặt trăng không chịu ảnh hưởng bởi điện từ của Trái đất, đây là nơi lư tưởng để nghiên cứu môi trường không gian và các vụ nổ mặt trời. Tàu thăm ḍ có thể 'lắng nghe' những vùng sâu hơn của vũ trụ", Tongjie Liu - Phó giám đốc Trung tâm Chương tŕnh Thám hiểm và Không gian Mặt trăng của Cơ quan Quản lư Vũ trụ Quốc gia Trung Quốc - chia sẻ.
Trước đây, các cơ quan hàng không chưa bao giờ đưa tàu do thám hoặc tàu tự hành tới mặt sau của mặt trăng do không có thiết bị cấp sóng duy tŕ liên lạc với mặt đất. V́ vậy, một vệ tinh đảm nhiệm chức năng truyền tín hiệu đă được Trung Quốc phóng lên để thực hiện nhiệm vụ này.
Xe Hằng Nga 4 dài 1,5m, rộng và cao khoảng 1m, có hai tấm pin mặt trời và sáu bánh xe.
"Trung Quốc đang nỗ lực để ghi danh kỉ lục thế giới với những thành tựu trong vũ trụ," Joan Johnson-Freese - một giáo sư tại Đại học Navar War (Mỹ) và là chuyên gia về chương tŕnh vũ trụ của Trung Quốc - đánh giá.
Bức ảnh chụp "Thỏ Ngọc" trên bề mặt mặt trăng. Ảnh: CNN
"Rất có khả năng rằng thành công của tàu Hằng Nga - và những thành tựu trong chương tŕnh tàu Thần Châu - sẽ tạo động lực lớn cho đột phá trong vũ trụ của Trung Quốc. Rất có thể tiếng Trung Quốc sẽ là ngôn ngữ thứ hai được gửi về từ Mặt Trăng."
Thỏ Ngọc - tàu do thám gần đây nhất của Trung Quốc - đă ngừng hoạt động vào tháng 8/2016 sau 972 ngày hoạt động trên bề mặt mặt trăng để bổ trợ cho nhiệm vụ Hằng Nga 3. Trung Quốc là quốc gia thứ 3 thực hiện việc đổ bộ lên mặt trăng, sau Mỹ và Nga.
Bắc Kinh có kế hoạch phóng tàu thăm ḍ Sao Hỏa đầu tiên vào khoảng năm 2020 để thực hiện thám hiểm quỹ đạo và thu thập các mẫu vật từ bề mặt Hành tinh Đỏ.
Trung Quốc cũng đang đặt mục tiêu xây dựng một trạm vũ trụ vĩnh viễn với đầy đủ chức năng vào năm 2022 do lo ngại rằng Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) sẽ gặp nhiều rắc rối về nguồn đầu tư và lí do chính trị.
Mặc dù chính phủ Trung Quốc từ lâu đă nhấn mạnh "mục tiêu ḥa b́nh" trong hoạt động thám hiểm không gian, Washington ngày càng coi Trung Quốc - cùng với Nga - là mối đe dọa tiềm tàng, cáo buộc Bắc Kinh đang t́m cách đưa vũ khí mới vào vũ trụ và buộc Tổng thống Donald Trump phải thành lập Lực lượng Vũ trụ Mỹ vào năm 2020.
Quốc hội Mỹ đă nghiêm cấm NASA làm việc cùng Trung Quốc v́ lo ngại an ninh quốc gia.