Thay v́ kế hoạch cùng gia đ́nh đến khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago trong dịp lễ trọng đại cuối năm, Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa có một ḱ nghỉ lễ Giáng sinh bận rộn tại Nhà Trắng. Ông tối mắt với các vấn đề trong và ngoài nước.
Không khí ảm đạm bao trùm Nhà Trắng
“Tôi chỉ có một ḿnh trong Nhà Trắng(!) chờ đợi Đảng Dân chủ quay lại và thương lượng về vấn đề an ninh biên giới vô cùng cấp thiết hiện nay. Nếu Đảng Dân chủ không muốn thỏa thuận, th́ sẽ khiến chúng ta tốn nhiều tiền hơn bức tường biên giới mà chúng ta đang bàn tới.
Ông Trump thể hiện sự giận dữ qua ḍng tweet ngày 24-12. Bức tường dọc biên giới với Mexico là nguyên nhân chính dẫn đến việc chính phủ Mỹ đóng cửa một phần vào sáng ngày 22-12, sau khi đảng Dân chủ từ chối thông qua dự chi tiêu ngân sách 5 tỷ USD cho việc xây bức tường theo yêu cầu của Tổng thống Trump.
Tổng thống Mỹ Donald Trump trả lời điện thoại trẻ em trên khắp nước Mỹ trong đêm Giáng sinh. Ảnh minh họa: Reuters
Đây là một trong hàng loạt những ḍng tweet của ông Trump trong ngày trước lễ Giáng sinh trọng đại với người Mỹ. Trong khi nhiều người Mỹ đang đoàn tụ với gia đ́nh, ông chủ Nhà Trắng dành phần lớn thời gian để tung ra những lời công kích. Ông Trump đă chỉ trích Brett McGurk, đặc phái viên của tổng thống trong liên minh quốc tế chống Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).
Cùng với Bộ trưởng Quốc pḥng James Mattis, ông Brett là người tiếp theo xin từ chức để phản đối quyết định rút binh sỹ Mỹ khỏi Syria của Tổng thống Mỹ. Cùng với đó, đảng Dân chủ, Thượng nghị sĩ đảng Cộng ḥa Bob Corker cho tới Cục Dự trữ Liên bang (Fed) cũng đều được “nhắc tới” trong những ḍng tweet “không mấy vui vẻ” của ông Trump.
Tới thời điểm hiện tại, trong khi đảng Dân chủ công kích quyết liệt yêu sách xây tường biên giới của Tổng thống Trump cùng quyết định rút quân khỏi Syria và Afghanistan, th́ sự ủng hộ từ các nghị sĩ đảng Cộng ḥa đối với ông Trump trong hai vấn đề này cũng đang có dấu hiệu suy giảm. Phỏng vấn với tờ Fox News Sunday, Thống đốc John Kasich, một thành viên đảng Cộng ḥa, cho rằng quyết định rút quân khỏi Syria của Tổng thống Trump là "sai lầm khủng khiếp".
Chủ tịch nhóm nghị sĩ Cộng ḥa ở Hạ viện Liz Cheney ủng hộ mong muốn xây tường biên giới của ông Trump, nhưng lại "quyết liệt phản đối" động thái rút quân khỏi Syria và Afghanistan, gọi đây là hai quyết định "gây ra thảm họa".
“Việc Mỹ đột ngột rút quân khỏi Syria có thể sẽ trở thành đ̣n bẩy cho các thế lực đối lập như IS vùng dậy. Và cả thế giới đă thấy Tổng thống Mỹ Donald Trump sẵn sàng rời bỏ Syria vô điều kiện”, ông Joost Hiltermann, giám đốc khu vực Trung Đông của International Crisis Group, một tổ chức phi chính phủ chuyên nghiên cứu về các cuộc xung đột nhận định.
Trong bối cảnh đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trên mạng xă hội Twitter hôm 24-12: "Tổng thống Recep Tayyip khẳng định mạnh mẽ với tôi rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ xóa sổ những ǵ c̣n lại của nhà nước Hồi giáo (IS) tại Syria… và ông ấy là người có thể làm được điều đó, Thổ Nhĩ Kỳ nằm ngay bên cạnh Syria. Các binh sĩ của chúng ta đang trở về nhà".
Tuyên bố này được đưa ra sau hàng loạt cuộc điện đàm giữa Erdogan và Trump, trong đó lănh đạo Thổ Nhĩ Kỳ cam kết tiêu diệt lực lượng IS tại Syria nếu Mỹ rút quân về nước. "Ông Erdogan nói với Tổng thống rằng 'tôi hứa với ngài về vấn đề này với tư cách là một người bạn'", một quan chức Mỹ tiết lộ. Ông Trump tin tưởng, với vị trí địa chính trị của ḿnh, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ kết thúc tốt cuộc chiến này.
Triển vọng về thượng đỉnh Mỹ-Triều tới gần hơn bao giờ hết
Bên cạnh những căng thẳng, trong một tweet tiếp theo vào đêm vọng giáng sinh 24-12 (giờ địa phương), Tổng thống Trump cho biết đă nghe báo cáo liên quan tới t́nh h́nh Triều Tiên từ đặc phái viên phụ trách chính sách Triều Tiên của Bộ Ngoại giao Mỹ Stephen Biegun, và đồng thời tỏ ư hy vọng về cuộc gặp thứ hai với nhà lănh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.
Ông Trump c̣n đăng kèm bức ảnh đang ngồi trên bàn làm việc ở Pḥng Bầu dục, Nhà Trắng, nghe báo cáo từ Đặc phái viên Biegun và bà Allison Hooker, quan chức Hội đồng an ninh quốc gia (NSC) phụ trách về các vấn đề bán đảo Triều Tiên. Trước đó, hai nhà lănh đạo Mỹ-Triều đă có cuộc gặp thượng đỉnh lần đầu tiên trong lịch sử tại Singapore hồi tháng 6 vừa qua. Trong tuyên bố chung sau cuộc gặp, Mỹ cam kết đảm bảo an ninh đối với Triều Tiên, đổi lại B́nh Nhưỡng cam kết sẽ tiến hành phi hạt nhân hóa.
Tuy vậy, hai bên vẫn tồn tại những bất đồng trong một số vấn đề quan trọng, trong đó có mức độ phi hạt nhân hóa, các biện pháp trừng phạt của Washington và tuyên bố kết thúc chiến tranh. Trong bối cảnh đó, có thể nói, động thái trên của Tổng thống Mỹ Donald Trump đă khiến triển vọng về cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ – Triều lần hai được dự kiến diễn ra vào đầu năm tới gần hơn bao giờ hết.