Vụ TQ bắt giữ công dân Canada khiến TT Trudeau đòi phải giải thích

[vuitoichat]

Thủ tướng Canada Trudeau đã lên tiếng chất vấn Trung Quốc không được tùy tiện bắt giữ công dân của mình, và đòi Bắc Kinh trưng bằng chứng về vụ bắt giữ công dân Canada, nhưng Bắc Kinh hôm nay lớn tiếng bác bỏ yêu cầu của Canada và Mỹ đòi trả tự do cho hai người trên, sau khi giám đốc tài chính của Hoa Vi bị bắt tại Vancouver theo yêu cầu của Mỹ, khiến tranh cãi tiếp diễn quanh vụ Trung Quốc bắt giam hai công dân Canada từ hai tuần nay vì lý do « an ninh quốc gia ».

Thủ tướng Justin Trudeau, tại Ontario, Canada, ngày 12/12/2018. REUTERS/Chris Wattie

Trong phát biểu phát trên đài truyền hình Global TV vào hôm qua, nhưng đã được thu từ hôm thứ Tư, 19/12, thủ tướng Trudeau nhấn mạnh là Canada tôn trọng quy tắc không can thiệp chính trị vào nước khác, và Trung Quốc cũng từng tuyên bố tương tự.

Trên cơ sở đó, thủ tướng Canada tuyên bố sẽ làm « đúng theo lời » Trung Quốc : « Chúng ta sẽ nói với họ : OK, các người đã bắt hai người Canada và nói là không liên quan đến vụ việc gì khác. Được rồi. Bây giờ hãy cho chúng tôi bằng chứng. Giải thích cho chúng tôi tại sao lại làm như thế. Hãy cho lãnh sự quán được tiếp xúc đầy đủ với hai người bị bắt . Hãy làm đúng theo quy tắc luật pháp. »

Hai công dân Canada bị Bắc Kinh bắt giữ từ hôm 10/12 là nhà cựu ngoại giao Michael Kovrig và một nhà tham vấn Michael Spavor, với lý do chính thức là do đã các hoạt động « đe dọa an ninh quốc gia » Trung Quốc.

Vào cuối tuần qua, Canada đã cứng giọng, yêu cầu Bắc Kinh trả tự do ngay cho hai người nói trên, và cũng yêu cầu các đồng minh hỗ trợ gây sức ép lên Bắc Kinh. Ngoại trưởng Canada Chrystia Freeland cho rằng việc bắt giam công dân Canada là « một tiền lệ đáng ngại » đối với cộng đồng quốc tế nói chung.

Bộ Ngoại Giao Đức hôm qua cũng lên tiếng lo ngại về « yếu tố chính trị trong việc giam giữ » hai công dân Canada.

Phía Trung Quốc vẫn tỏ vẻ không nao núng. Vào hôm nay, 24/12/2018, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc, bà Hoa Xuân Oánh, cho là Trung Quốc rất tức giận và kêu gọi Mỹ và Canada tôn trọng chủ quyền tư pháp của Trung Quốc.

Ngoài hai nhân vật nói trên, còn một công dân Canada thứ ba, một nữ giảng viên, bị bắt giữ. Lý do cụ thể chưa rõ, nhưng Trung Quốc không nêu lý do an ninh quốc gia trong vụ này.

Theo hãng tin Pháp AFP, vụ bắt giữ thứ ba này có vẻ không dính líu đến hai trường hợp trên.