Trước khi diễn ra Hội nghị thượng đỉnh G20, Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra rất nhiều thông điệp với Bắc Kinh. Nhưng tại G20, Trump và Tập không hề nhắc đến Biển Đông. Ẩn ư của họ là ǵ?
Việc hai nhà lănh đạo Mỹ - Trung né tránh nhắc tới vấn đề Biển Đông khi gặp mặt ở G20 được cho là nhằm tránh làm trầm trọng hóa thêm căng thẳng giữa hai nước liên quan tới cuộc chiến thương mại.
Theo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), trong tuyên bố được đưa ra sau cuộc họp của Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lănh đạo Trung Quốc Tập Cận B́nh bên lề hội nghị G20 ở Argentina, hai nước không hề nhắc tới vấn đề Biển Đông dù thực tế, đây là một trong những vấn đề gây bất đồng sâu sắc nhất giữa Bắc Kinh và Washington.
Chiến đấu cơ Mỹ cất cánh từ tàu sân bay USS Ronald Reagan hoạt động ở Biển Đông hồi tháng 11.
Thay vào đó, ông Tập và ông Trump tập trung thảo luận về vấn đề Đài Loan, Triều Tiên và cuộc chiến thương mại giữa hai nước.
Dù không phải là quốc gia có tuyên bố chủ quyền trong Biển Đông song những năm gần đây, Mỹ nhiều lần lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ hành động xâm chiếm chủ quyền trái phép và quân sự hóa của Trung Quốc trên Biển Đông. Để thách thức các tuyên bố chủ quyền phi lư mà Trung Quốc đưa ra, hải quân Mỹ đă nhiều lần điều động tàu thuyền thực hiện sứ mệnh đảm bảo tự do hàng hải ở Biển Đông khi tiến lại gần những ḥn đảo mà Bắc Kinh xâm chiếm cũng như cải tạo và xây đảo nhân tạo.
Nhà b́nh luận quân sự Hong Kong Song Zhongping nhận định, bất đồng ở Biển Đông giữa Trung Quốc và Mỹ cần rất nhiều thời gian nữa mới có thể giải quyết do đó, hai bên đă gạt bỏ vấn đề này ở G20 để tập trung tháo gỡ tranh chấp thương mại.
“Trung Quốc nhấn mạnh tới những lợi ích của quốc gia này ở Biển Đông, trong khi Mỹ lại đề cao tầm quan trọng của hoạt động tự do hàng hải. Đây là hai vấn đề gây tranh căi và khó có thể giải quyết một sớm một chiều”, ông Song nói.
C̣n theo ông Wang Dehua, một chuyên gia ở Viện Khoa học Xă hội Thượng Hải, “để tạo bầu không khí thuận lợi cho các cuộc đàm phán, Trung Quốc nghĩ rằng không cần thiết để nhắc tới Biển Đông tại G20 và Mỹ cũng hiểu được vấn đề này”.
Đây chính là lư do giúp Washington và Bắc Kinh cùng có chung nhận định cuộc gặp giữa ông Trump và ông Tập bên lề G20 đă diễn ra thành công và hai bên cũng đồng thuận dừng áp đặt tăng thuế lẫn nhau từ ngày 1/1 năm tới.
Ngoài ra, phía Bắc Kinh c̣n tuyên bố ông Trump và ông Tập sẽ thực hiện các chuyến thăm hai nước trong thời gian tới.