Khi Trung Quốc sang đầu tư tại Kenya, nhiều cơ hội việc làm được tạo ra cho người dân nước này. Tuy nhiên, đằng sau những cơ hội việc làm mà các công ty Trung Quốc mang lại khi đầu tư sang Kenya, người dân quốc gia châu Phi này đang phải đối mặt với các hệ lụy xă hội mới khi họ bị ḱ thị và phân biệt chủng tộc ngay tại chính đất nước ḿnh.
Richard Ochieng, một nhân chứng người Kenya bị người Trung Quốc kỳ thị chủng tộc (Ảnh: New York Times)
Trước năm 2017, Richard Ochieng, 26 tuổi, không có khái niệm về phân biệt chủng tộc. Anh chưa từng trải nghiệm qua điều này khi sinh ra và lớn lên ở ngôi làng gần hồ Victoria, nơi mọi người anh quen biết là người da đen. Anh chưa bao giờ bị kỳ thị khi đi học đại học, khi tốt nghiệp và đi t́m việc làm.
Chỉ khi anh tới Ruiru, một khu vực tăng trưởng nóng ở cạnh thủ đô Nairobi, và xin việc vào một công ty xe máy của Trung Quốc, Ochieng mới trải nghiệm sự kỳ thị từ chính người “sếp” Trung Quốc. Người này đă gọi Ochieng là “một con khỉ”.
Điều đó xảy ra khi Ochieng và lănh đạo công ty cùng đi khảo sát địa bàn bán hàng và nh́n thấy một đàn khỉ đầu chó đứng ven đường.
“Những người anh em của cậu ḱa”, người đàn ông Trung Quốc nói, thúc giục Ochieng mang chuối cho những con khỉ.
Sau đó, tṛ đùa đầy tính kỳ thị tiếp diễn khi người sếp trên tiếp tục có ư gọi toàn bộ người dân Kenya là loài linh trưởng, Ochieng nói.
Người đàn ông Kenya đă ghi lại đoạn video có ngôn từ xúc phạm trên và đưa chúng lên mạng xă hội. Ngay lập tức, chính quyền Kenya đă yêu cầu người đàn ông Trung Quốc hồi hương. Cách xử lư này đă làm dấy lên những bàn luận trong nội bộ dư luận Kenya.
Trong bối cảnh Trung Quốc mang tiền tới đầu tư và mở rộng hiện diện tại khu vực, nhiều người dân Kenya quan ngại rằng việc đưa người Trung Quốc vào Kenya dường như đang khiến người dân nước này hứng chịu thái độ kỳ thị và phân biệt chủng tộc tại chính quê hương của họ.
Kenya từng là một quốc gia thuộc địa. Vào thời điểm đó, những người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng thống trị và ép những người da đen phải đeo giấy tờ tùy thân trên cổ. Tuy nhiên, sau khi giành được độc lập vào năm 1963, người dân Kenya tự hào rằng họ đă xây dựng được nền dân chủ ổn định so với các quốc gia láng giềng trong khu vực.
Ngày nay, nhiều người dân Kenya cho biết kỳ thị chủng tộc là một hiện tượng mà họ chỉ biết thông qua các bài học lịch sử và tin tức. Tuy nhiên, câu chuyện từ sự kỳ thị của người Trung Quốc tại đây đă khiến người Kenya cảm thấy hoang mang và băn khoăn.
“Họ là những người có nguồn vốn, nhưng dù chúng tôi rất mong muốn họ đầu tư vào Kenya, chúng tôi không muốn họ đối xử với chúng tôi như thể chúng tôi không phải là con người tại chính đất nước này”, anh David Kinyua, 30 tuổi, người đang quản lư một khu công nghiệp ở Ruiru, nơi có công ty của Ochieng đang làm việc, cho biết.
Một quán ḿ Trung Quốc ở Kenya (Ảnh minh họa: New York Times)
Trong 10 năm qua, Trung Quốc đă bắt đầu hoạt động cho vay vốn xây dựng cơ sở hạ tầng trên khắp các quốc gia châu Phi. Để trả các khoản nợ, nhiều nước đă chấp nhận vay mượn hoặc dùng tài nguyên thiên nhiên để trao đổi. Giới chuyên gia đă không ít lần cảnh báo về quyền lực mềm của Trung Quốc ở các quốc gia này.
Tuy nhiên, ngoài những quan ngại trên, người dân tại Kenya c̣n quan tâm tới thái độ kỳ thị và phân biệt chủng tộc từ người Trung Quốc.
Ở Nairobi, các công nhân ở độ tuổi 20-30 chia sẻ các câu chuyện về kỳ thị chủng tộc mà họ gặp phải. Một người kể lại rằng cô đă nh́n thấy một giám đốc Trung Quốc thẳng tay tát một nữ đồng nghiệp Kenya v́ một lỗi lầm nhỏ nhặt.
Những công nhân khác cho biết pḥng vệ sinh của họ được chia thành 2 loại: nhà vệ sinh cho người Trung Quốc và nhà vệ sinh cho người Kenya.
Chưa có thống kê chính thức về số người Trung Quốc đang sống tại Kenya, dù một nghiên cứu cho thấy con số này vào khoảng 40.000. Một số người chỉ làm việc trong thời gian ngắn ngày, một số thiết lập nên các khu vực sống riêng của người Trung Quốc và hạn chế tiếp xúc xă hội với người dân địa phương. Sự cách biệt và thiếu gắn kết đă khiến nhiều người Trung Quốc không hiểu rơ cuộc sống người Kenya. Một số người tới Kenya với tâm lư coi thường người dân địa phương, theo ông Howard French, một cây bút của New York Times.
Cáo buộc về kỳ thị chủng tộc xuất hiện ngay trên những công tŕnh trọng điểm quốc gia như đoạn đường sắt nối giữa Nairobi và Mombasa. Đoạn đường trị giá 4 tỷ USD được coi là biểu tượng của sự hợp tác xây dựng giữa Trung Quốc và Kenya.
Tuy nhiên, vào tháng 7, tờ báo địa phương The Standard đăng một bài viết mô tả không khí giống như “chủ nghĩa thực dân” ở dự án hữu nghị này. Theo đó, những người Kenya dường như không được phép vận hành tàu, trừ khi có nhà báo xuất hiện tại hiện trường.
Ngoài ra, các nhân viên người Kenya c̣n bị trực tiếp xúc phạm. “Mặc đồng phục vào, trông cậu không c̣n giống mấy con khỉ nữa”, Fred Ndubi, 24 tuổi, nhớ lại câu nói xúc phạm mà anh nhận được từ một người quản lư Trung Quốc.
“Tại sao ông có thể gọi chúng tôi là khỉ”, Ndubi đáp trả. Sau đó, anh xin nghỉ việc dù cha mẹ anh đă phải bán đi 1/4 diện tích đất để cho con trai tham gia khóa đào tạo trở thành người vận tải hệ thống đường sắt.
Đường sắt hữu nghị Trung Quốc và Kenya (Ảnh minh họa: BBC)
Đó không phải là lần đầu các công ty Trung Quốc bị cáo buộc có hành động kỳ thị chủng tộc. Hai năm trước, một công ty sản xuất xà pḥng giặt ở Trung Quốc đă cho chạy một đoạn quảng cáo ca ngợi công dụng của một loại xà pḥng khi có thể biến một người đàn ông da màu trở thành một người châu Á da vàng. Năm ngoái, ứng dụng nhắn tin Wechat của Trung Quốc phải xin lỗi v́ phần mềm dịch của nước này đă chuyển ngữ từ “du khách da đen” trong tiếng Trung thành một từ lóng khiếm nhă trong tiếng Anh.
Ochieng nói, trong công việc người Kenya bị đối xử khá hà khắc với những điều lệ như cấm không được cười trong giờ làm việc, phạt tiền cho mỗi phút đi muộn. Tuy nhiên, với anh, điều đau ḷng nhất khi người dân nước Anh bị gọi là con khỉ, cách gọi đầy miệt thị và khinh thường.
Ochieng nói anh đă nhiều lần lên tiếng phản đối nhưng những người sử dụng cách gọi này vẫn tảng lờ. Anh này nói rằng anh buộc phải ghi âm lại để có bằng chứng.
Ngày mà đoạn video của Ochieng được tung lên mạng cũng là ngày mà người “sếp” Trung Quốc của Ochieng bị trục xuất. Sự bức xúc bùng nổ tới mức Đại sứ quán Trung Quốc ở Kenya phải lên tiếng rằng: “Cách nh́n và biểu đạt của người đàn ông trong đoạn video không đại diện cho quan điểm của phần lớn người Trung Quốc”.
Therealrtz © VietBF
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
