Hôm nay, 27/7/2018, là ngày kỷ niệm 65 năm hiệp định đ́nh chiến ra đời, kết thúc chiến tranh Triều Tiên.
Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đă khẳng định “Triều Tiên đang tiếp tục sản xuất vật liệu phân hạch”.
Điều này lại một lần nữa khẳng định vấn đề phi hạt nhân hóa tại Triều Tiên chưa có tín hiệu khả quan như mong đợi kể từ sau thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên diễn ra tại Singapore vào tháng 6 vừa qua. Rơ ràng, Triều Tiên không chỉ muốn những chuyến thăm ngoại giao mang tính “biểu tượng” hơn là đi vào “nhu cầu chính” của B́nh Nhưỡng.
Kiên nhẫn với Triều Tiên là chưa đủ
Sau thượng đỉnh Trump-Kim, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngay lập tức viết trên Twitter cá nhân rằng “không c̣n mối đe dọa hạt nhân từ Triều Tiên”.
Thông báo này sau đó gặp phải rất nhiều chỉ trích khi cho đến nay, phía Triều Tiên vẫn chưa có những động thái rơ rệt trong việc phi hạt nhân hóa “hoàn toàn, có thể kiểm chứng và không bị đảo ngược”. Thậm chí trong chuyến thăm lần thứ ba hôm 5-7 đến B́nh Nhưỡng, ông Pompeo đă “thất bại ê chề” khi lănh đạo Triều Tiên Kim Jong-un bất ngờ từ chối gặp mặt trong khi các thỏa thuận cơ bản xung quanh việc bày tỏ thiện chí hai bên đều không đạt được.
Lư giải phát ngôn của ông Trump trước đây, ngoại trưởng Mỹ nói tổng thống chỉ muốn nói là “căng thẳng đă giảm đi đáng kể”. Ông Pompeo tái khẳng định mối đe dọa từ Triều Tiên vẫn tồn tại. Tuy nhiên, ngoại trưởng Mỹ nhận định tiến tŕnh phi hạt nhân hóa Triều Tiên không phải không có tiến triển. Bằng chứng là những h́nh ảnh vệ tinh mới nhất cho thấy B́nh Nhưỡng dường như đă bắt đầu tháo dỡ một băi thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa.
Ông cũng kêu gọi Triều Tiên đẩy nhanh tiến tŕnh phi hạt nhân hóa theo đúng cam kết. “Chúng tôi đang theo đuổi chính sách ngoại giao kiên nhẫn nhưng chúng tôi sẽ không để chuyện này kéo dài mà không có kết quả. Tôi đă nhấn mạnh quan điểm này trong các cuộc thảo luận với Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương đảng Lao động Triều Tiên Kim Yong-chol” - ông Pompeo cho biết.
Tướng Mỹ William K. Harrison (trái) kư hiệp định đ́nh chiến với tướng Triều Tiên Nam Il tại Panmunjom. Ảnh: USAF
T́m kiếm hiệp định ḥa b́nh
Cách đây đúng 65 năm, tại pḥng đàm phán ở làng Panmunjom nằm giữa biên giới Triều Tiên và Hàn Quốc, hiệp định đ́nh chiến ra đời, chấm dứt gần ba năm giao tranh đẫm máu của chiến tranh Triều Tiên 1950-1953.
Reuters nhận định cuộc chiến 1950-1953 chấm dứt nhờ vào thỏa thuận đ́nh chiến chứ không phải là một hiệp định ḥa b́nh. Điều này về cơ bản có thể hiểu, cuộc chiến chỉ “tạm dừng” hơn là một nền ḥa b́nh thật sự đă được lập lại.
Nhận định này có vẻ phù hợp với quan điểm của Triều Tiên. Trong một cuộc gặp mặt vào tháng 4 vừa qua, lănh đạo Triều Tiên và Hàn Quốc đă đồng ư rằng trong năm nay, cùng với Mỹ và Trung Quốc - hai quốc gia đóng vai tṛ quan trọng trong chiến tranh Triều Tiên - sẽ thay thế thỏa thuận đ́nh chiến bằng một hiệp định ḥa b́nh cho khu vực.
Vào tháng 6, lănh đạo Mỹ-Triều tuyên bố đang t́m giải pháp thiết lập mối quan hệ mới phù hợp với mong muốn của hai nước v́ ḥa b́nh và thịnh vượng. Đổi lại, ông Kim cam kết từ bỏ hoàn toàn chương tŕnh hạt nhân.
CNN hôm 23-7 dẫn lời một quan chức rất hiểu biết về quan điểm của Triều Tiên cho rằng các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Triều Tiên về vấn đề hạt nhân sẽ phụ thuộc vào sự sẵn sàng của Washington trong việc tiến hành “một động thái táo bạo” và thiết lập nên một hiệp ước ḥa b́nh.
Khúc mắc hiện nay trong tiến tŕnh phi hạt nhân hóa chính là Triều Tiên lo bỏ hạt nhân th́ an ninh bị nguy hiểm, trong khi Mỹ lo ngại nếu b́nh thường hóa với B́nh Nhưỡng th́ nước này sẽ “thất hứa”, không từ bỏ hạt nhân.
Rơ ràng hiệp định đ́nh chiến 1953 không c̣n đủ sức thuyết phục Mỹ-Triều cùng hành động. Một hiệp định ḥa b́nh sẽ là một bước đi quan trọng để phần nào thể hiện thiện chí của Mỹ, Hàn Quốc, Trung Quốc, đồng thời khỏa lấp niềm tin Triều Tiên.
VietBF © Sưu tầm