Tổng thống Mỹ Donald Trump đă làm cho các nước châu Âu "sôi máu". Ông gọi họ là kẻ thù. Vừa qua Đức phản kháng về việc này, Ngoại trưởng Đức nói trước sẽ không tin tưởng vào Nhà Trắng.
Ngoại trưởng Đức Heiko Maas đang kêu gọi định hướng lại các mối quan hệ với Mỹ sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump định hướng dư luận bằng những bài phỏng vấn và đăng tweet gọi châu Âu là "kẻ thù".
Ngày 16/7, phát biểu trên tờ báo Funke, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas cho rằng để duy tŕ quan hệ đối tác với Mỹ, Đức cần phải điều chỉnh lại.
“Chúng ta không thể hoàn toàn dựa dẫm vào Nhà Trắng được nữa. Việc hệ trọng đầu tiên mà chúng ta cần thực hiện ngay lúc này là cần phải cam kết mạnh mẽ hơn nữa đối với châu Âu” - ông Heiko Maas nói.
Ngoại trưởng Đức nhấn mạnh: "Châu Âu không được để bị chia cắt chỉ bởi những lời công kích hay thậm chí là những ḍng tweet ngớ ngẩn", ám chỉ tới những b́nh luận của Tổng thống Mỹ Donald Trump khi chỉ trích về quan hệ thương mại giữa Mỹ và EU.
Ông Maas khẳng định: "Để duy tŕ quan hệ đối tác của chúng ta với Mỹ, chúng ta cần "điều chỉnh lại". Điều này chỉ có thể diễn ra với "một châu Âu tự tin và có chủ quyền"".
Ngoại trưởng Đức Heiko Maas
Quan điểm của Ngoại trưởng Đức khá phù hợp với những nhận xét của Thủ tướng Đức trước đó.
Sau khi Tổng thống Donald Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân JCPOA mà nhóm P5+1 kư với Iran hồi năm 2015, phớt lờ những lời kêu gọi của các đồng minh Châu Âu, Thủ tướng Đức đă bày tỏ phản ứng mạnh mẽ của ḿnh về hành động này.
Trang Sputnik của Nga dẫn phát biểu trước báo giới của bà Merkel nêu rơ: “Đă không c̣n nữa việc Mỹ đương nhiên bảo vệ chúng tôi. Châu Âu phải nắm bắt vận mệnh trong chính đôi tay của ḿnh. Đó là nhiệm vụ của tương lai”.
Hồi tháng 5/2017, Thủ tướng Angela Merkel trong một cuộc họp báo sau hội nghị thượng đỉnh NATO và nhóm G7 ở Munich, cũng đă bày tỏ rằng sự phụ thuộc của châu Âu vào mối quan hệ mạnh mẽ với Mỹ kể từ Thế chiến II là "ở một mức độ nào đó". Bà nói thêm rằng, khối này cần phải bắt đầu một tiến tŕnh độc lập hơn, EU phải chuẩn bị sẵn sàng để "nắm giữ số phận của chính ḿnh trong ḷng bàn tay".
Tuyên bố của bà Merkel đưa ra tại thời điểm Tổng thống Trump tới dự thượng đỉnh NATO tại Munich mà không quên nhắc lại những "lời buộc tội" các thành viên NATO không đóng góp chi tiêu 2% GDP cho quân sự như Mỹ đang làm và rằng điều này "không công bằng" đối với người nộp thuế ở Mỹ.
Trong chiến dịch tranh cử của ḿnh, Trump thường xuyên đặt câu hỏi về giá trị của EU, hoan nghênh cuộc bỏ phiếu của nước Anh rời khỏi khối và nói tích cực các chính trị gia chống EU như một lănh đạo đảng phái ở Pháp -bà Marine Le Pen.
Những phát ngôn gây hấn của Tổng thống Mỹ đối với riêng Đức về cạnh tranh thương mại, về cán cân thương mại, đặc biệt từng nói Mỹ đang có mối quan hệ "xấu, rất xấu" với Đức đă làm lănh đạo Đức và châu Âu nói chung "nóng mặt". Một trong những phản ứng lập tức của Berlin là bác bỏ các nhận định của Mỹ, tuyên bố dần tách rời khỏi mối quan hệ với Mỹ, ngừng phụ thuộc Mỹ, đồng thời kêu gọi châu Âu đoàn kết.
Trước phát ngôn gây hấn, gọi EU là "kẻ thù" của Tổng thống Donald Trump, Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Donald Tusk khẳng định Mỹ và EU là những người bạn thân thiết nhất, và bất kỳ ai nói Mỹ hay châu Âu là kẻ thù, đều là hành động "gieo rắc tin giả".
Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của EU Federica Mogherini cũng lên tiếng. Bà khẳng định đối với EU, sự thay đổi quan điểm của chính quyền Tổng thống Donald Trump không có nghĩa là kết thúc t́nh bạn, đồng thời khẳng định EU có nhiều bạn bè khác trên khắp thế giới.
“Nếu tôi là một nhà báo, có thể tôi sẽ hỏi ông ấy rằng ông ấy coi ai là bạn. C̣n chúng tôi, trong thâm tâm luôn rơ ràng rằng ai là bạn ḿnh, chắc chắn là Mỹ, và tôi đă nói nhiều lần rằng sự thay đổi của một chính quyền không làm thay đổi t́nh hữu nghị giữa các nước và giữa người dân. Chắc chắn chúng tôi coi Mỹ là bạn, đối tác gần gũi. Chúng tôi luôn coi như vậy” - bà Federica Mogherini nói.