Vậy là nữ sĩ Minh Đức Hoài Trinh đă rời xa thế giới này đă 1 năm. Để tưởng nhớ bà mọi người đă tổ chức lễ tưởng niệm. Tại buổi lễ này có nhóm Nhân Văn Nghệ Thuật, Tiếng Thời Gian và Trung Tâm Minh Đức Hoài Trinh cùng một số giáo chức, nhà văn, nhà báo, thân hữu phối hợp với nhà văn Nguyễn Quang, phu quân của cố nữ sĩ Minh Đức Hoài Trinh. Địa điểm được tổ chức tại hội trường Việt Nam Tương Tế, 7621 Westminster Blvd, Westminster, CA 92683.
Đến dự buổi tưởng niệm có giáo sư, nhạc sĩ Nguyễn Văn Khoa, các giáo sư: Dương Ngọc Sum, Nguyễn Văn Sâm, Trần Huy Bích, Trần Mạnh Chi, Đào Đức Nhuận, Bác sĩ Hồ Ngọc Ẩn. Về phía những thân hữu đặc biệt của gia đ́nh, theo lời nhà văn Nguyễn Quang cho biết, có Giáo sư Quyên Di, cô Thụy Vy ( Phó Chủ Tịch Ngoại Vụ Ban Đại Diện Các Trung Tâm Việt Ngữ Nam California), nhà văn Việt Hải, Họa sĩ Trân, nhạc sĩ Hoài Khanh, nhà văn, nhà báo Kiều Mỹ Duyên, bà Đào Bích Ty, nghệ sĩ Ngọc Nuôi; ông Lưu Anh Tuấn, cô Ánh Liên, ca sĩ Thanh Thanh, ca sĩ Lâm Dung là những người rất thân t́nh với gia đ́nh nhà văn Nguyễn Quang – Minh Đức Hoài Trinh.
Cô giáo Thụy Vy, một người rất thân cận với gia đ́nh nhà văn Nguyễn Quang và Minh Đức Hoài Trinh là MC chính cho buổi lễ giỗ. (Thanh Phong/Viễn Đông)
Mở đầu buổi lễ, giáo sư Quyên Di có vài lời giới thiệu, “Tất cả chúng ta đang ngồi đây không phải là người xa lạ với nhau, những người tha thiết với văn hóa Việt Nam, những người c̣n tha thiết với tiền đồ của dân tộc gặp gỡ nhau ở đây nhân ngày giỗ nữ sĩ Minh Đức Hoài Trinh. Bởi vậy ngày hôm nay lễ giỗ là một chuyện nhưng vấn đề quan trọng thứ hai, chúng ta cùng chung một ḷng, một ư cầu mong cho dân tộc Việt Nam được trường tồn.”
Sau lời phát biểu, giáo sư Quyên Di mời quư khách lần lượt lên thắp hương trước di ảnh nhà văn Minh Đức Hoài Trinh. Sau đó, Giáo sư Trần Mạnh Chi thay mặt ban tổ chức chào mừng qúy khách, quư thân hữu và ông nhắc lại một công lao to lớn của nhà văn Minh Đức Hoài Trinh, bà là người đă bảo vệ thành công Văn Bút Việt Nam Cộng Ḥa vẫn c̣n đứng vững trong Hội Văn Bút Quốc Tế mà nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam ra sức muốn chiếm chỗ nhưng không thành công.
Từ trái, Giáo sư Dương Ngọc Sum, nhà văn Nguyễn Quang (phu quân của bà Minh Đức Hoài Trinh) và giáo sư Trần Huy Bích thắp hương trước di ảnh của bà trong lễ giỗ giáp năm. (Thanh Phong/Viễn Đông)
Tiếp theo, nhà văn Quyên Di nhường lời cho MC chính của buổi lễ là cô giáo khả ái Thụy Vy. Cô Thụy Vy cám ơn tất cả mọi người đă bỏ th́ giờ qúy báu cuối tuần đến tham dự lễ giỗ nữ sĩ Minh Đức Hoài Trinh, và cô mời nhà văn Nguyễn Quang, phu quân nữ sĩ Minh Đức Hoài Trinh lên có vài lời chia sẻ.
Nhà văn Nguyễn Quang cũng như cố phu nhân đều đă ở vào tuổi “thất thập cổ lai hy”nhưng theo lời ông, hai ông bà lúc nào cũng khắng khít bên nhau, ông không ngần ngại kể mẫu chuyện riêng tư của hai ông bà. Ông nói, “Tôi luôn nói với Minh Đức câu, Em ơi! anh thương em lắm! mỗi khi hai người phải đi xa, và bà xă tôi cũng luôn nói Anh à, em thương anh lắm! Thế rồi có một dạo bận việc quá tôi quên nói th́ bà lấy ngón tay ấn vào trán tôi hỏi: Không c̣n thương em nữa sao? Tôi mới sực nhớ ḿnh quên, bèn nói ngay, Anh thương em lắm! bà hỏi, Tại sao không nói?
Nhà văn, nhà báo, thương gia Kiều Mỹ Duyên tŕnh bày cảm tưởng trong lễ giỗ nhà văn Minh Đức Hoài Trinh. (Thanh Phong/Viễn Đông)
“Và mọi người cứ nghĩ tôi là chỗ dựa của Minh Đức nhưng thật ra, chính Minh Đức là chỗ dựa của tôi. Nay Minh Đức không c̣n nữa, tôi cảm thấy hụt hẫng, nhưng thật xúc động khi thấy bên cạnh ḿnh vẫn c̣n những người như nhà văn Quyên Di, cô Ái Liên, cô Thụy Vy, giáo sư Dương Ngọc Sum và tất cả quư vị đang hiện diện tại đây. Tôi vô cùng xúc động và chân thành cảm tạ.”
Nhà văn Nguyễn Quang cũng kể lại nỗi buồn trong những ngày cuối đời của người thân yêu nhất của ḿnh, và tri ân những người đă hết ḷng lo cho Minh Đức Hoài Trinh trong tang lễ làm mọi người xúc động.
Giáo sư Đào Đức Nhuận được mời lên nói về những tác phẩm của Minh Đức Hoài Trinh, nhưng vị giáo sư cho biết, Phu quân của bà, nhà văn Nguyễn Quang đă bỏ rất nhiều công sức làm cho bà cuốn “Cuộc Đời Minh Đức Hoài Trinh” rất đầy đủ nên ông thấy không cần giới thiệu các tác phẩm v́ hầu hết những người yêu mến văn học Việt Nam đều đă biết những tác phẩm văn chương của nữ sĩ Minh Đức Hoài Trinh, ông chỉ nêu một vài kỷ niệm với nhà văn quá cố mà thôi.
MC. Thụy Vy kể lại một vài kỷ niệm rất trân quư của cô với nhà văn Minh Đức Hoài Trinh và mời Giáo Sư Dương Ngọc Sum nói về tiểu sử của bà. GS Dương Ngọc Sum tuy tuổi khá cao nhưng trí tuệ ông vẫn c̣n minh mẫn, ông kể tiểu sử khá dài và chi tiết của nhà văn mà không cần tài liệu. Xin tóm như sau: Nữ sĩ Minh Đức Hoài Trinh tên thật là Vơ Thị Hoài Trinh, sinh ngày 5 tháng 10 năm 1930 tại Huế, sống tại Pháp, từ năm 1953 đến 1964. Đến Hoa Kỳ định cư từ năm 1980. Ngoài tên thật bà có nhiều bút hiệu khác nhau như: Hoàng Trúc, Nguyễn Vinh, Bằng Cử và Minh Đức Hoài Trinh. Bà là con Tổng Đốc Vơ Chuẩn, ông nội bà là Vơ Liêm, Thượng Thư Bộ Lễ triều Nguyễn. Năm 1945 bà tham gia phong trào chống thực dân Pháp. Năm 1964 du học Pháp và tốt nghiệp báo chí và Hán văn. Năm 1972 bà được cử theo dơi và tường thuật cuộc ḥa đàm Paris. Sau biến cố 30.4.1975 bà trở lại Paris, xuất bản tạp chí “Hồn Việt” và cộng tác với đài phát thanh ORTF . Bà đứng ra thành lập Hội Văn Bút Việt Nam Hải Ngoại và vận động để được công nhận là hội viên Hội Văn Bút Quốc Tế. Bà đă sáng tác trên 25 tác phẩm giá trị, trong đó có văn, thơ, truyện ngắn v.v.. Bà mất ngày 19.6.2017 tại Nam California.
Một đồng nghiệp với nhà văn Minh Đức Hoài Trinh, nhà văn, nữ kư giả chiến trường nổi tiếng với tác phẩm “Chinh Chiến Điêu Linh” bà An Nguyễn Kiều Mỹ Duyên được mời lên phát biểu cảm tưởng. Bà cho biết, khi c̣n đi học bà đă mê đọc sách của chị Minh Đức Hoài Trinh và mơ ước được gặp chị dù chỉ một lần. Rồi cơ duyên đưa đến, năm 1969 ước mơ của bà thành sự thật, bà gặp chị mặc một chiếc áo dài rất đẹp bước vào pḥng họp báo tại Paris. Trong pḥng họp chia ra hai bên, một bên là những người cộng sản và thân cộng, một bên là những người quốc gia. Bà đă đặt câu hỏi với phía bên kia: “Tại sao các giáo sư người Đức sang giúp nước ḿnh qua chương tŕnh trao đổi văn hóa, họ không có làm chính trị mà tại sao quư vị giết họ trong biến cố Mậu Thân làm cả thế giới lên án?” Câu hỏi được người vỗ tay lớn nhất là chị Minh Đức Hoài Trinh.
Ngoài những lời phát biểu của các thân hữu, ca sĩ Thanh Thanh tŕnh bày hai nhạc phẩm: “Ai Trở Về Xứ Việt” và “Kiếp Nào Có Yêu Nhau” là những bài thơ của Minh Đức Hoài Trinh được phổ nhạc. Đặc biệt với giọng ngâm truyền cảm của nữ sĩ Bích Ty và tiếng sáo réo rắt của nghệ sĩ Ngọc Nuôi, bài thơ “Mẹ Bảo Đừng Nh́n Qua Cửa Sổ,” thơ Minh Đức Hoài Trinh được diễn ngâm thật cảm động, và buổi lễ giỗ kết thúc sau khi mọi người tham dự được mời dùng bữa cơm thân mật với nhà văn Nguyễn Quang và Ban Tổ Chức.