Cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ- Triều đă làm Tổng thống Donald Trump yên tâm. Ông sẽ tiếp tục những việc c̣n bỏ ngỏ. Đó là Biển Đông? Trung Quốc đừng đùa với ngài Donald Trump, Biển Đông không dễ bị độc chiếm.
Thuế quan đang là công cụ để ngài Donald Trump hiệu chỉnh hành vi của Trung Quốc và buộc Bắc Kinh phải thay đổi, quay trở lại tuân thủ luật pháp quốc tế.
Giáo sư người Ấn Độ Brahma Chellaney chuyên nghiên cứu các vấn đề chiến lược tại New Delhi, ngày 19/6 có bài phân tích trên The Japan Times, nhận định:
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang để mất Biển Đông vào tay Trung Quốc.
Giáo sư Brahma Chellaney nhắc lại lời Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ James Mattis tại Đối thoại Shangri-la, rằng Trung Quốc sẽ phải đối mặt với hậu quả v́ phớt lờ cộng đồng quốc tế. Rồi ông đặt câu hỏi, hậu quả đó là ǵ?
Brahma Chellaney cho rằng, 2 đời chính phủ Mỹ liên tiếp, Barack Obama và bây giờ là Donald Trump, đă thất bại trong việc đẩy lùi đáng kể chủ nghĩa bành trướng của Trung Quốc trên Biển Đông, bất chấp phán quyết của Ṭa trọng tài ngày 12/7/2016.
Giáo sư Brahma Chellaney, ảnh: New Vision.
Theo Brahma Chellaney, cho đến nay các phản ứng của Mỹ trước sự bành trướng của Trung Quốc trên Biển Đông chỉ mang tính hùng biện hoặc tượng trưng.
Chúng tôi hoàn toàn hiểu được tại sao Giáo sư Brahma Chellaney lại có nhận định như vậy, và đây không chỉ là quan điểm của cá nhân ông. Rất nhiều người có chung nhận định này.
Có điều chúng tôi cho rằng, dường như Giáo sư Brahma Chellaney quá bức xúc trước thái độ, hành vi bành trướng và mục tiêu độc chiếm Biển Đông lộ liễu của Trung Quốc.
Bởi vậy cho nên ông có cảm giác Biển Đông đang rơi vào tay họ, và Donald Trump đă không phản ứng đủ mạnh để ngăn chặn điều này.
Thực tế theo chúng tôi không phải như vậy.
Duy tŕ sức mạnh răn đe là cần thiết, nhưng dùng vũ lực là hạ sách
Ngày 4/6 Washington Examiner dẫn lời Thượng nghị sĩ đảng Cộng ḥa Marco Rubio kêu gọi Nhà Trắng xây dựng kế hoạch phá hủy các đảo nhân tạo và căn cứ quân sự Trung Quốc xây dựng bất hợp pháp ở Biển Đông.
Ông cho rằng, chí ít Hoa Kỳ cũng phải bố trí vũ khí trong khu vực đủ để xâm nhập hệ thống pḥng thủ tên lửa Trung Quốc đă cài đặt bất hợp pháp ở Biển Đông và sẵn sàng phá hủy chúng.
Thượng nghị sĩ Marco Rubio nhận thức rơ, nếu xảy ra "một cuộc xung đột quân sự giữa Mỹ và Trung Quốc, cả hai sẽ phải trả một giá đắt.
Nhưng chúng ta sẽ phải đảm bảo rằng họ phải trả giá nặng hơn chúng ta."
Cổng thông tin Học viện Hải quân Mỹ (USNI News) ngày 31/5 cho biết, truyền thông Mỹ đă đặt câu hỏi về các mối đe dọa lâu dài, tiềm ẩn gây ra bởi các đảo nhân tạo ở Biển Đông và khả năng của Mỹ có thể "thổi bay" các đảo nhân tạo này hay không;
Trung tướng Kenneth McKenzie, một lănh đạo của Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ trả lời:
"Thực tế là chúng tôi có rất nhiều kinh nghiệm trong Chiến tranh Thế giới II trong việc đổ bộ chiếm các đảo nhỏ đang bị cô lập.
Đó là năng lực cốt lơi của Mỹ mà chúng tôi đă từng làm trước đây.
Các bạn không nên suy diễn thêm bất cứ điều ǵ, đó đơn giản là một tuyên bố về thực tế lịch sử."
Theo chúng tôi, những thông tin nói trên cho thấy, Trung Quốc bành trướng Biển Đông và đe dọa trật tự quốc tế dựa trên luật pháp, vị thế và lợi ích địa chính trị của Hoa Kỳ đă trở thành nhận thức chung phổ biến tại Mỹ.
Từ truyền thông cho đến các chính khách và tướng lĩnh Hoa Kỳ gần như đều nh́n thấy điều này.
Câu trả lời tinh tế của Trung tướng Kenneth McKenzie cho thấy, mọi phương án tác chiến đă được Lầu Năm Góc chuẩn bị.
Kêu gọi của Thượng nghị sĩ Marco Rubio chứng minh, Thượng viện Mỹ đặc biệt ủng hộ Tổng thống Donald Trump trong việc tăng ngân sách quân sự, tăng sức mạnh răn đe của Hoa Kỳ.
Trung tướng Kenneth McKenzie, ảnh: The Indian Wire.
Nhưng chống Trung Quốc bành trướng và điều chỉnh hành vi "lệch chuẩn" của Bắc Kinh trên Biển Đông nói riêng và trong quan hệ quốc tế nói chung, ngài Donald Trump có nhiều "thượng sách" khác hiệu quả hơn.
Quân sự chỉ là cái gậy hậu thuẫn cho các công cụ phi bạo lực mà Donald Trump đă, đang và sẽ tiếp tục sử dụng. Khả năng Trung - Mỹ tiến hành chiến tranh ở Biển Đông là khó xảy ra.
Dùng thuế quan điều chỉnh hành vi của Trung Quốc
Đây là nhận định của ông Peter Navarro trên The Wall Street Journal ngày 20/6: thuế quan là công cụ pḥng thủ Donald Trump chống lại sự xâm lược, bành trướng của Trung Quốc.
Giám đốc Hội đồng Thương mại Quốc gia Nhà Trắng tin rằng, Bắc Kinh t́m kiếm sự thống trị kinh tế và quân sự bằng cách sử dụng công nghệ và trí tuệ của Mỹ.
Bản Kế hoạch 2025 của chính phủ Trung Quốc (Made in China 2025) đă bộc lộ tham vọng của Bắc Kinh nhằm thống trị các ngành công nghiệp mới nổi.
Trong số đó nhiều lĩnh vực được nhắm mục tiêu phục vụ cho hoạt động quân sự, như trí thông minh nhân tạo và rô bốt. Trung Quốc t́m cách thống trị kinh tế và quân sự bằng cách mua lại các công nghệ và sở hữu trí tuệ tốt nhất của Mỹ.
Mức thuế mới của Tổng thống Donald Trump sẽ là lá chắn quan trọng để chống lại sự xâm lăng này.
Trung Quốc t́m cách chiếm công nghệ và sở hữu trí tuệ của Mỹ bằng nhiều cách, phổ biến nhất là trộm cắp, cả bằng hành vi vật lư lẫn tấn công mạng thông qua các chiến dịch gián điệp công nghiệp được vạch kế hoạch công phu.
Năm 2016 Hoa Kỳ đă xử lư một công dân Mỹ Amin Yu làm gián điệp cho chính phủ Trung Quốc đánh cắp công nghệ chế tạo thiết bị lặn không người lái.
Trung Quốc đặc biệt quan tâm đến công nghệ này v́ họ t́m mọi cách độc chiếm Biển Đông.
Cách "ăn cắp" phổ biến thứ 2 là thông qua con đường đầu tư, Giáo sư Peter Navarro đúc kết.
Qua nhiều năm làm ăn thương mại không công bằng và sử dụng gián điệp công nghiệp, Trung Quốc đă tích lũy được hàng tỉ USD thặng dư.
Họ bắt tay vào mua sắm các doanh nghiệp công nghệ cao của Mỹ. Kể từ 2012, Trung Quốc đă thực hiện hơn 600 giao dịch đầu tư vào công nghệ tiên tiến của Mỹ, trị giá gần 20 tỷ USD.
Ngay từ năm 2003 tỷ phú Warren Buffet đă cảnh báo, Trung Quốc đang "xâm lược Hoa Kỳ bằng mua bán, chứ không phải bằng vũ lực".
Chính v́ vậy, theo Giáo sư Peter Navarro, mức thuế suất 25% trên 50 tỷ USD sản phẩm Trung Quốc xuất khẩu sang Hoa Kỳ mà Mỹ công bố vừa qua, được nhắm mục tiêu vào các ngành công nghiệp công nghệ cao.
Mức thuế này sẽ tạo thành tuyến pḥng thủ quan trọng chống chính sách thương mại "ăn thịt" của Trung Quốc.
Bắc Kinh đă phản ứng lại bằng cách áp đặt thuế quan trả đũa nhằm vào nông dân Mỹ.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, ảnh: SCMP.
Tổng thống Donald Trump lập tức chỉ đạo Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer xác định gói 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc có thể chịu mức thuế suất 10%.
Điều này cho thấy tầm nh́n và sự can đảm của Tổng thống Donald Trump, và ông sẽ không dừng tay khi sự thịnh vượng kinh tế và an ninh quốc gia của Mỹ đang bị đe dọa.
Đây không phải lúc để Trung Quốc tính toán sai lầm, mà là lúc Trung Quốc phải chấm dứt sự xâm lược kinh tế của ḿnh, Giáo sư Peter Navarro kết luận.
Theo Reuters ngày 19/6, nếu Bắc Kinh phản ứng với gói thuế 200 tỷ USD, ông Donald Trump sẽ đánh tiếp thuế suất 10% với 200 tỷ USD hàng hóa khác của Trung Quốc, nâng tổng số lên 450 tỷ USD giá trị xuất khẩu của Trung Quốc sang Hoa Kỳ.
Trị giá hàng hóa Mỹ mà Trung Quốc đă nhập khẩu năm ngoái là 129,89 tỷ USD, trong khi Mỹ nhập khẩu gần 500 tỷ hàng hóa Trung Quốc.
Nói cách khác, Trung Quốc đừng đùa với ngài Donald Trump.
Trung Quốc nhập khẩu chưa đầy 200 tỷ hàng hóa Mỹ trong khi Mỹ nhập gần 500 tỷ hàng hóa Trung Quốc, nên nếu Bắc Kinh tuyên bố trả đũa gói thuế suất 10% với 200 tỷ kia, đă là chuyện không tưởng.
Giáo sư Peter Navarro, ảnh: Foreign Policy.
Chúng tôi cho rằng, thuế quan đang là công cụ để ngài Donald Trump hiệu chỉnh hành vi của Trung Quốc và buộc Bắc Kinh phải thay đổi, quay trở lại tuân thủ luật pháp quốc tế.
Đó mới là sức mạnh thực sự và đó mới là mục tiêu thực sự ông Donald Trump và nước Mỹ dưới sự lănh đạo của ông đang hướng tới, chứ không phải một cuộc đối đầu quân sự trên Biển Đông.
Công cụ thuế quan, thương mại sẽ giúp ông Donald Trump điều chỉnh hành vi của Trung Quốc trong các lĩnh vực khác, bao gồm Biển Đông, bởi lợi ích địa chiến lược của Hoa Kỳ ở đây là có thật.
Ông Donald Trump có thể đón tiếp trọng thị vợ chồng ông Tập Cận B́nh tại Mar-a-Lago, đồng thời luôn dành những lời có cánh cảm ơn Chủ tịch Trung Quốc về những giúp đỡ trong vấn đề phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.
Nói đến quan hệ thương mại song phương và những thiệt tḥi Mỹ phải chịu, ngài Donald Trump cũng không đao to búa lớn, mà rất nhẹ nhàng.
Nhưng quyết sách nào ông đưa ra, cũng chấn động Trung Nam Hải.