Ngày hôm qua đă diễn ra cuộc gặp cấp cao giữa Hàn Quốc và Triều Tiên sau 2 năm gián đoạn. Đây là bước đột phá nhằm đem lại giải pháp ḥa b́nh trên bán đảo Triều Tiên. Hàn Quốc đă đạt được mục tiêu vừa ngăn chặn chiến tranh trên bán đảo Triều Tiên trong khi vẫn duy tŕ được liên minh quân sự mạnh mẽ với Mỹ của họ.
Ngoại trưởng Tillerson đang cố ḱm cơn thịnh nộ của Trump với Triều Tiên
Lo Triều Tiên bội ước, Hàn Quốc liền cảnh báo trừng phạt nặng hơn
Triền vọng ḥa b́nh trên bán đảo Triều Tiên
National Interest đưa tin, sau cuộc đối thoại cấp cao hôm 9.1 tại làng đ́nh chiến Panmunjom với những kết quả đột phá, Triều Tiên và Hàn Quốc hôm nay (10.1) tiếp tục ngày đàm phán thứ 2. Theo các nguồn tin từ Hàn Quốc, các quan chức 2 bên có thể thảo luận về việc mở lại khu du lịch Núi Kumgang của Triều Tiên, Khu liên hợp công nghiệp Kaesong và việc tổ chức các cuộc đoàn tụ cho các gia d́nh bị chiến tranh ly tán. Chính phủ Hàn Quốc hôm nay cũng thông báo, Seoul và B́nh Nhưỡng đă quyết định khôi phục đường dây điện thoại quân sự từ 8 giờ sáng ngày 10.1.
Trưởng phái đoàn đàm phán Triều Tiên và Hàn Quốc bắt tay trước khi vào họp ngày 9.1.
Phát biểu với báo giới, Thứ trưởng Bộ Thống nhất Hàn Quốc Chun Hae-Sung cho biết trong cuộc đàm phán, Triều Tiên thông báo một đường dây ở khu vực phía Tây của biên giới hai miền đă được hoạt động trở lại. "Theo đó, phía chúng tôi đă quyết định dùng đường dây điện thoại quân sự này, bắt đầu từ 8 giờ sáng ngày 10.1", ông Chun nói.
Trong khi đó, Bộ Quốc pḥng Hàn Quốc khẳng định, hôm nay Seoul và B́nh Nhưỡng đă thử gọi đường dây nóng quân sự trong 5 phút. Kết quả là, đường dây nóng quân sự liên Triều hoạt động b́nh thường trong cuộc liên lạc thử nghiệm đầu tiên sau hơn hai năm gián đoạn.
"Chúng tôi đă liên lạc thử nghiệm trong ṿng 5 phút bắt đầu từ 8h sáng hôm nay để kiểm tra đường dây liên lạc quân sự ở khu vực Hoàng Hải", hăng tin Yonhap dẫn tuyên bố của Bộ.
Đáng chú ư là trong cuộc họp báo sáng 10.1, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đă nhấn mạnh rằng, ông muốn ḥa b́nh và không thể để một cuộc chiến tranh khác xảy ra trên bán đảo Triều Tiên.
"Việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên đă được hai miền nhất trí (trong quá khứ) là lập trường cơ bản sẽ không bao giờ bị từ bỏ", Reuters dẫn lời Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in nói trong cuộc họp báo hôm nay.
Nhà lănh đạo Hàn Quốc tuyên bố sẽ thúc đẩy thêm các cuộc đối thoại và tăng cường hợp tác với Triều Tiên để giải quyết t́nh trạng đối đầu hạt nhân. Đồng thời, ông Moon khẳng định, sẵn sàng gặp nhà lănh đạo Triều Tiên Kim Jong-un trong điều kiện phù hợp.
Nh́n chung, tất cả những động thái lẫn tuyên bố trên đều đang mở ra triển vọng giảm căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên vốn đă leo thang đỉnh điểm trong suốt năm 2017 và tiến tới thiết lập thời kỳ ḥa b́nh ổn định, lâu dài trong khu vực khi nhiều người kỳ vọng các cuộc đàm phán liên quan đến chương tŕnh hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên sẽ sớm diễn ra.
Ám ảnh vết xe đổ quá khứ
Mặc dù giữ thái độ thù địch cố hữu, Triều Tiên và Hàn Quốc từng có những thời điểm tương đối "mặn nồng" với nhau.
Đặc biệt là vào năm 2000, B́nh Nhưỡng và Seoul đă lần đầu tiên tổ chức thành công hội nghị thượng đỉnh giữa nhà lănh đạo Triều Tiên khi đó là ông Kim Jong-il và Tổng thống Hàn Quốc Kim Dae-jung.
Sau hội nghị, chính phủ 2 bên đă mở rộng nhiều hoạt động ḥa b́nh xuyên biên giới như hỗ trợ nhân đạo, phát triển và hợp tác kinh tế, thương mại và trao đổi văn hóa-xă hội.
Cái bắt tay lịch sử giữa cố lănh đạo Triều Tiên Kim Jong-il và cựu Tổng thống Hàn Quốc Kim Dae-jung ở sân bay Sunan tại B́nh Nhưỡng vào ngày 13.7.2000
Tuy nhiên, sự thân thiện giữa 2 miền đă chấm dứt sau Thông điệp Liên bang năm 2002 của cựu Tổng thống Mỹ George W. Bush. Trong thông điệp này, chính quyền Bush lần đầu tiên đă đưa ra thuật ngữ “trục ma quỷ”, gồm các kẻ thù của Mỹ là Iraq, Iran và Triều Tiên - đánh dấu sự thay đổi trong chính sách của Mỹ và Hàn Quốc đối với B́nh Nhưỡng theo chiều hướng cứng rắn hơn. Điều này đă chọc giận Triều Tiên khiến B́nh Nhưỡng quyết tâm sở hữu vũ khí hạt nhân để đảm bảo sự sống c̣n của ḿnh.
Ngoài ra, theo National Interest, cựu Tổng thống tiến bộ của Hàn Quốc Roh Moo-hyun (2003-2008) cũng từng muốn ḥa giải với Triều Tiên nhưng bị chính quyền bảo thủ của Mỹ dưới thời Tổng thống Mỹ George W. Bush ngăn cản. Ông Roh liên tục bị các quan chức diều hâu trong chính quyền Bush bao gồm Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc khi đó là John Bolton và Phó Tổng thống Dick Cheney "dằn mặt".
Hiện nay, những quan chức hiếu chiến tương tự trong chính quyền Trump cũng được cho là đang cố làm suy yếu các cuộc đàm phán liên Triều khi tung ra thông tin về kế hoạch tập trận trên bán đảo Triều Tiên sắp tới.
Một số quan chức trong chính quyền Trump ủng hộ việc "thực hiện một cuộc tấn công vào các cơ sở hạt nhân của Triều Tiên để "bắt B́nh Nhưỡng phải trả giá cho các hành vi của ḿnh". Tất cả các nhà phân tích đều tin rằng, nhà lănh đạo Kim Jong-un chắc chắn không ngồi yên mà sẽ đáp trả mạnh mẽ bất cứ một cuộc tấn công phủ đầu nào từ Mỹ và hậu quả sẽ rất thảm khốc.
Nói như vậy để thấy rằng, một động thái khiêu khích hoặc một hành động quân sự của Mỹ có thể phá hoại nỗ lực ḥa giải trên bán đảo Triều Tiên.
Các cuộc tập trận chung giữa Mỹ và Hàn Quốc mới chỉ được tạm hoăn tới tháng 4, chứ không phải là đ́nh chỉ. Nếu Triều Tiên nghiêm túc theo đuổi một thỏa thuận liên quan đến việc ngừng các cuộc tập trận chung, họ sẽ phải ngừng các cuộc thử nghiệm tên lửa và hạt nhân.
Theo đó, triển vọng ḥa b́nh trên bán đảo Triều Tiên thực chất phụ thuộc vào tính khí của 2 nhà lănh đạo khó tiên đoán nhất thế giới, Kim Jong-un và Donald Trump.