Vietbf.com - Lợi dụng việc quốc tế dồn chú ư vào bán đảo Triều Tiên, Trung Quốc lại tiếp tục phát triển thêm các đảo nhân tạo mà họ đă bồi đắp ở Biển Đông, khiến về các công tŕnh xây dựng của Trung Quốc bị trung tâm AMTI vạch trần, làm Philippines không phủ nhận, nhưng lại giảm nhẹ mức độ nghiêm trọng, nhưng chính quyền Philippines của tổng thống Duterte càng lúc càng nói theo lập trường của Trung Quốc về Biển Đông.
Tổng thống Philippines (P) đón tiếp thủ tướng Trung Quốc Lư Khắc Cường tại Malina ngày 15/11/2017. DONDI TAWATAO / POOL / AFP
Trung tâm AMTI, thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược Quốc Tế CSIS tại Washington, đă dẫn các hình ảnh mới nhất chụp từ vệ tinh, cho thấy Trung Quốc đã mở rộng và xây dựng thêm khoảng 290.000m2 trên nhiều đảo thuộc Hoàng Sa và Trường Sa, đặt ra-đa cao tần và các cơ sở có thể dùng cho quân sự.
Một cách cụ thể, Bắc Kinh đã tập trung củng cố và mở rộng ba thực thể tạo thành điều được giới chuyên gia quân sự gọi là tam giác sắt chiến lược của Trung Quốc tại Trường Sa bao gồm Đá Chữ Thập (Fiery Cross), Xu Bi (Subi) và Vành Khăn (Mischief).
Một hệ thống ra-đa được thiết lập ở phía bắc đá Chữ Thập, một đường hầm được hoàn tất trên đá Xu Bi, có thể dùng để trữ đạn dược và hệ thống ra-đa. C̣n trên đá Vành Khăn, Bắc Kinh đă xây thêm hầm chứa đạn dược, nhà chứa máy bay, hầm trú tên lửa và ra-đa. Đó là chưa kể đến các công tŕnh khác ở Hoàng Sa, cụ thể là trên đảo Cây và đảo Tri Tôn.
H́nh ảnh vệ tinh chụp rất rơ, các công tŕnh mới đều nổi bật khi so sánh với những bức ảnh chụp vào đầu năm ngoái. Thế nhưng đối với ngoại trưởng Philippines Cayetano ngày 15/12 vừa qua, th́ trong thời gian gần đây, Trung Quốc không hề chiếm đóng hay củng cố thêm một thực thể mới nào tại Biển Đông.
Về các công tŕnh xây dựng của Trung Quốc bị trung tâm AMTI vạch trần, ngoại trưởng Philippines không phủ nhận, nhưng lại giảm nhẹ mức độ nghiêm trọng của sự việc khi cho rằng Trung Quốc không phải là nước duy nhất có hoạt động xây dựng tại Biển Đông. Theo ông, nhiều nước khác, trong đó có Philippines, « vẫn tiếp tục xây dựng tại những vùng họ đă chiếm giữ. Trên đảo Pag-asa, chúng ta (tức Philippines) cũng đang tu bổ. Malaysia, Việt Nam, Trung Quốc cũng tu bổ, và ai cũng nói rằng việc đó chỉ mang tính chất pḥng thủ mà thôi ».
Một dấu hiệu thứ hai cho thấy là Manila vào lúc này hoàn toàn đi theo lập luận của Trung Quốc về Biển Đông là sự kiện hôm 15/12/2017, các quan chức quốc pḥng Philippines và Trung Quốc có cuộc họp quan trọng tại Philippines để bàn về các biện pháp tăng cường quan hệ quốc pḥng song phương. Theo báo chí Philippines, bản báo cáo của AMTI về hoạt động của Trung Quốc không hề được nêu lên trong cuộc họp.
Theo các nhà phân tích, sự kiện Manila đi theo lập trường của Trung Quốc từng được thể hiện rơ nét nhân Hội nghị ASEAN tháng 8 vừa qua tại Manila, khi Philippines, trong tư cách chủ tịch khối nước Đông Nam Á đă t́m cách loại bỏ hai từ ngữ « quân sự hóa – militarization » và « cải tạo, bồi đắp đảo đá – land reclamation » trong bản Thông Cáo Chung của các ngoại trưởng ASEAN.
Trên vấn đề này, hôm 15/12 vừa qua, ông Cayetano đă công nhận rằng chính ông đă không muốn đưa hai từ ngữ này vào khi soạn thảo văn kiện này, v́ theo ông « điều đó không phù hợp với thực tế… Trung Quốc không c̣n bồi đắp đảo đá nữa ». Có điều là khi đa số các thành viên ASEAN đ̣i đưa hai từ ngữ đó vào Thông Cáo Chung, ông đă đành phải chấp nhận.
Thái độ theo đuôi Bắc Kinh của Manila trong vấn đề Biển Đông đă tạo nên phản ứng bất b́nh trong dư luận Philippines. Trong một bài phỏng vấn vào hôm nay, 18/12/2017, chuyên gia Philippines Richard Heydarian đă tỏ ư quan ngại trước thông tin từ trung tâm AMTI liên quan đến việc Trung Quốc tiếp tục xây dựng các cơ sở thường trực tại Biển Đông.
Đối với chuyên gia tên tuổi này, các hoạt động đó cho thấy là Trung Quốc đă đi ngược lại các cam kết, và chính quyền Philippines phải có một lập trường vững chắc hơn trên vấn đề này và các quan chức không nên phủ nhận những ǵ thực sự xảy ra trên hiện trường.