Thủ tướng Justin Trudeau có chuyến thăm đến Trung Quốc. Chuyến đi của ông Trudeau được kỳ vọng sẽ đ̣i lại công bằng cho những công dân Canada đang bị giam giữ ở Trung Quốc. Phía Trung Quốc cũng có những phản ứng rơ ràng khi Thủ tướng Canada nhắc đến nhân quyền tại nước này.
Ông Trudeau hiện đang trong chuyến thăm 5 ngày tới Trung Quốc, nơi ông đă có cuộc họp với Thủ tướng Lư Khắc Cường vào ngày 4/12 và Chủ tịch Tập Cận B́nh vào ngày 5/12.
Báo chí Canada cho biết ông Trudeau đă chỉ ra các trường hợp vi phạm nhân quyền, các trường hợp gặp rắc rối về xuất cảnh, cũng như t́nh trạng các nhà ngoại giao Canada không được phép đến thăm các công dân đang bị giam cầm tại Trung Quốc.
Một trong những công dân Canada hiện đang bị giam giữ tại Trung Quốc có bà Sun Qian, người sáng lập một công ty trị giá hàng tỉ đô la. Bà bị bắt tại Bắc Kinh từ tháng 2 v́ tập luyện Pháp Luân Công, hay Pháp Luân Đại Pháp, một môn khí công ôn hoà được ca ngợi ở Canada nhưng bị chính quyền Trung Quốc bức hại từ năm 1999 đến nay.
Ông Huseyin Celil, một người bất đồng chính kiến người gốc Duy Ngô Nhĩ. (Ảnh: The Globe and Mail)
Vợ chồng ông bà John Chang và con gái. (Ảnh: The Globe and Mail)
“Hàng triệu người trên thế giới đă được hưởng lợi ích từ các bài giảng của Pháp Luân Đại Pháp. Bằng việc thúc đẩy các nguyên lư Chân – Thiện – Nhẫn, môn tập này đă được công chúng tiếp nhận tại Canada. Tôi khen ngợi Pháp Luân Đại Pháp tại Canada v́ chia sẻ nguyên lư này với người dân Canada”, cựu Thủ tướng Canada Stephen Harper viết trong một lá thư chào mừng ngày Pháp Luân Đại Pháp thế giới năm 2014.
Các trường hợp công dân Canada khác là ông Huseyin Celil, một người bất đồng chính kiến người gốc Duy Ngô Nhĩ; vợ chồng ông John Chang và bà Allison Lu. Ông Chang là chủ một nhà máy rượu ở Anh, ông và vợ bị bắt v́ vấn đề tranh chấp hải quan. Bà Lu sau đó được thả ra nhưng vẫn không thể rời khỏi Trung Quốc.
Theo tờ The Globe and Mail, ông Trudeau nói trước cuộc họp với ông Tập rằng: “Tôi đă nêu ra các trường hợp này trong cuộc gặp tối qua với Thủ tướng Lư Khắc Cường và tôi chắc chắn sẽ giải quyết những vấn đề đó với Chủ tịch Tập Cận B́nh.”
Trước chuyến đi của ông Trudeau, Bộ trưởng Ngoại giao Chrystia Freeland nói với The Globe and Mail rằng cả bà và Thủ tướng Trudeau đều coi vụ việc của bốn công dân Canada là rất nghiêm túc.
“Cá nhân tôi luôn đề cập đến các trường hợp này vào mọi cơ hội có thể có. Tôi thấy rằng những vụ việc đó rất đáng lo ngại… Thật là tồi tệ cho những người Canada và gia đ́nh của họ đang bị giam cầm ở Trung Quốc”, bà Freeland nói với Globe.
Ngày 3/12, không có thông báo chính thức về cuộc đàm phán thương mại tự do sau cuộc gặp riêng của Thủ tướng Trudeau và ông Lư Khắc Cường. Sau các cuộc họp ở Bắc Kinh, ông Trudeau tiếp tục đến thăm các quan chức và doanh nghiệp ở Quảng Châu, Trung Quốc.