Mặc dù TT Mỹ Donald Trump tới thăm 5 nước châu Á nhưng mức độ thân t́nh ông thể hiện với lănh đạo các nước này rất khác nhau. Các chuyên gia phân tích rằng mối quan hệ thân mật nhất là với Thủ tướng Nhật Bản.
Với Thủ tướng Nhật Bản - mối quan hệ thân thiết nhất
Tổng thống Trump và Thủ tướng Abe cho cá ăn khi nhà lănh đạo Mỹ tới Tokyo (Ảnh: Reuters)
“Donald và Shinzo làm cho liên minh càng vĩ đại hơn” là câu khẩu hiệu được in trên những chiếc mũ với chữ kư của Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Shinzo Abe khi nhà lănh đạo Mỹ tới thăm Nhật Bản hôm 5/11. Tổng thống Trump và Thủ tướng Abe cũng đă cùng nhau chơi golf và thưởng thức món bít tết yêu thích của ông chủ Nhà Trắng.
Tại Tokyo, Tổng thống Trump đă ca ngợi t́nh bạn của ông với Thủ tướng Abe là điều “chưa từng có tiền lệ” trong lịch sử quan hệ song phương Mỹ - Nhật. Mối quan hệ thân thiết này bắt đầu từ chuyến đi tới Mỹ của Thủ tướng Abe từ trước khi Tổng thống Trump chính thức nhận nhiệm sở. Khi đó, ông Abe đă tặng Tổng thống đắc cử Trump một cây gậy đánh golf mạ vàng.
Mặc dù liên minh Mỹ - Nhật đă tồn tại từ lâu, song giới chức Nhật Bản nhận định mối quan hệ gần gũi giữa Thủ tướng Abe và Tổng thống Trump không giống mối quan hệ “công việc” giữa ông Abe và cựu Tổng thống Barack Obama trước đây. Những bất đồng trong một số vấn đề như thương mại cũng không ngăn cản Tổng thống Trump và Thủ tướng Abe chơi golf với nhau 2 lần và cùng nhau dùng bữa nhiều lần.
“Có vẻ như ông Trump luôn tham vấn ư kiến của ông Abe khi có chuyện ǵ đó xảy ra trên thế giới, đặc biệt là các vấn đề ở khu vực Đông Á, trong đó có vấn đề Triều Tiên”, Tiến sĩ Yasushi Watanabe tại Đại học Keio nói với Straits Times.
Theo Phó Giáo sư Elvin Lim, nhà khoa học chính trị tại Đại học Quốc gia Singapore, “ông Abe được xem là một trong những người bạn thân thiết hơn (của Tổng thống Trump)”.
“Về mặt địa chính trị, mối quan hệ này cũng có ư nghĩa nhất định v́ Trung Quốc, đối thủ của Nhật Bản, cũng lại là đối thủ của Mỹ”, Phó Giám sư Lim nhận định.
Với Chủ tịch Trung Quốc - mối quan hệ “tôn trọng”
Chủ tịch Tập Cận B́nh đón Tổng thống Trump tại thủ đô Bắc Kinh (Ảnh: Reuters)
Theo truyền thông Trung Quốc, Chủ tịch Tập Cận B́nh đă trải thảm đỏ đón Tổng thống Trump theo nghi thức “cấp nhà nước +” chưa từng có với hàng loạt nghi thức cấp cao như bắn đại bác, quốc yến và một số sự sắp xếp đặc biệt. Cụm từ “cấp nhà nước +” chưa từng được Trung Quốc sử dụng cho chuyến thăm của một lănh đạo nước ngoài kể từ năm 1949. Trong ngày đầu tiên nhà lănh đạo Mỹ tới Trung Quốc, ông Trump và ông Tập đă ăn tối cùng nhau và xem nghệ thuật kịch truyền thống ở Tử Cấm Thành.
Tổng thống Trump cũng “đáp lễ” Chủ tịch Tập Cận B́nh bằng một đoạn video quay lại cảnh cháu ngoại ông, bé gái Arabella Kushner, hát và đọc thơ bằng tiếng Trung Quốc. Đoạn video này cũng được chiếu trong quốc yến chiêu đăi Tổng thống Trump và phu nhân do Chủ tịch Tập Cận B́nh chủ tŕ tại Tử Cấm Thành.
Trên đường trở về Mỹ sau chuyến công du châu Á, Tổng thống Trump đă chia sẻ rằng: “Một mối quan hệ luôn luôn đóng vai tṛ quan trọng. Nhưng mối quan hệ đó không nhất thiết phải gần gũi. Đó là mối quan hệ dựa trên sự tôn trọng. Đối với tôi, một mối quan hệ dựa trên sự tôn trọng quan trọng hơn bất kỳ thứ ǵ khác, bao gồm cả t́nh bạn”.
Mặc dù trước khi bắt đầu chuyến thăm, Tổng thống Trump từng chỉ trích Trung Quốc v́ sự mất cân bằng thương mại giữa hai nước, tuy nhiên trong cuộc gặp với Chủ tịch Tập Cận B́nh, nhà lănh đạo Mỹ vẫn dành những lời có cánh cho nhà lănh đạo Trung Quốc. Theo nhận định của Tiến sĩ Watanabe, nh́n bên ngoài ông Trump và ông Tập vẫn đang “cố gắng ḥa thuận” với nhau.
Nhà phân tích Shihoko Goto chuyên nghiên cứu về Đông Bắc Á thuộc Chương tŕnh châu Á của Trung tâm Woodrow Wilson cho rằng Chủ tịch Tập Cận B́nh vẫn nằm ở vị trí cao trên thang đo về mức độ tôn trọng của Tổng thống Trump, tuy nhiên xét về mối liên kết cá nhân với ông chủ Nhà Trắng, nhà lănh đạo Trung Quốc hiện vẫn ở mức thấp.
“Ông Trump công nhận Trung Quốc là cường quốc lớn nhất ở châu Á, đồng nghĩa với việc ông ấy sẽ dành sự tôn trọng cao cho lănh đạo nước này. Tuy nhiên, Mỹ cũng quan ngại về tiềm năng của Trung Quốc cũng như vị trí “thống trị” vững chắc của nước này ở châu Á”, bà Goto nhận định.
Với Tổng thống Philippines - mối quan hệ đồng cảm
Tổng thống Trump và Tổng thống Duterte dự tiệc tối tại thủ đô Manila (Ảnh: Reuters)
Khi Tổng thống Trump tới Philippines, ông đă nói những câu bông đùa với Tổng thống Rodrigo Duterte. Về phần ḿnh, ông Duterte cũng không ngần ngại lên sân khấu và hát t́nh ca tặng Tổng thống Trump theo đề nghị của nhà lănh đạo Mỹ. Trước đó, giới truyền thông từng gọi Tổng thống Duterte là “Donald Trump ở phương Đông” v́ sự tương đồng giữa hai nhà lănh đạo với phong cách mạnh mẽ và phát ngôn cứng rắn.
Theo Tiến sĩ Watanabe, vào thời điểm nhậm chức, cả Tổng thống Trump và Tổng thống Duterte đều được đánh giá là không đi theo những chuẩn mực thông thường của các chính trị gia. Đây cũng là điểm chung để hai nhà lănh đạo có thể chia sẻ với nhau.
Chuyên gia Lim Tai Wei tại Đại học Khoa học Xă hội Singapore nhân định quan hệ song phương giữa Mỹ và Philippines đă khởi sắc đáng kể trong thời gian gần đây sau khoảng thời gian trầm lắng do sự bất đồng giữa Tổng thống Duterte và cựu Tổng thống Obama về vấn đề nhân quyền tại quốc đảo Đông Nam Á.
Với Tổng thống Hàn Quốc - mối quan hệ thân mật
Tổng thống Trump bắt tay Tổng thống Moon trong cuộc họp báo tại Hàn Quốc (Ảnh: AFP)
Hàn Quốc là điểm dừng chân ngắn nhất trong chuyến công du châu Á qua 5 nước của Tổng thống Trump. Mặc dù vậy, chuyến thăm của nhà lănh đạo Mỹ tới Hàn Quốc vẫn được mô tả là thân mật, đúng chuẩn mực và quy củ. Tổng thống Trump cũng không có bất kỳ phát ngôn cứng rắn gây tranh căi nào trong chuyến thăm này.
Tuy vậy, ông Trump và ông Moon vẫn có sự bất đồng, đặc biệt trong vấn đề Triều Tiên. Trong khi Tổng thống Hàn Quốc, một cựu luật sư nhân quyền, ủng hộ cách tiếp cận mềm mỏng trong việc thuyết phục Triều Tiên từ bỏ chương tŕnh tên lửa đạn đạo và vũ khí hạt nhân, Tổng thống Mỹ thiên về cách tiếp cận cứng rắn để buộc B́nh Nhưỡng phải ngồi vào bàn đàm phán.
Theo Phó Giáo sư Lim, mặc dù Tổng thống Moon không phải là nhà lănh đạo thuộc “gu” của Tổng thống Trump khi hai nhà lănh đạo bắt đầu mối quan hệ song phương, song mối quan hệ này vẫn được đánh giá là thân mật v́ nhà lănh đạo Mỹ vẫn phải duy tŕ quan hệ với đồng minh Hàn Quốc.
Therealtz © VietBF