Những công dân Mỹ được phía Triều Tiên trao trả, không phải chuyện dễ dàng. Mỹ đă dùng những biện pháp hết sức độc đáo từ những bộ óc thông minh nhất. Hôm 13/6 đài CNN đă tổng hợp những biện pháp độc đáo được Mỹ sử dụng để giải cứu công dân của họ bị bắt giam ở Triều Tiên.
Hôm 13-6, Triều Tiên trả tự do cho sinh viên Mỹ Otto Warmbier, người đă bị hôn mê hơn 1 năm trời, sau quá tŕnh đàm phán. Đây được xem là một thành công đáng kể v́ việc thương lượng với B́nh Nhưỡng luôn là một thách thức lớn và không phải lúc nào cũng đạt kết quả tốt đẹp.
Sau đây là các trường hợp công dân Mỹ bị bắt giam ở Triều Tiên được giải cứu thành công.
Euna Lee và Laura Ling
Hai nhà báo nêu trên bị bắt ngày 17-3-2009 với lư do vào Triều Tiên trái phép để thực hiện một chiến dịch bôi nhọ. Họ bị tuyên phạt 12 năm lao động khổ sai, không được quyền kháng cáo.
Họ được giải cứu như thế nào? Vào tháng 8-2009, cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton bí mật đến B́nh Nhưỡng và gặp gỡ nhà lănh đạo Triều Tiên khi ấy là ông Kim Jong-il để t́m cách cứu 2 công dân Mỹ.
Triều Tiên sau đó tuyên bố rằng ông Clinton đă "thành thật xin lỗi". Ông Clinton cũng ngồi suốt 3 tiếng để dùng bữa tối và chụp ảnh với ông Kim Jong-il. Ngày hôm sau, Lee và Ling được trả tự do.
Euna Lee (phải) và Laura Ling (trái). Ảnh: Reuters
Kenneth Bae
Giới chức Mỹ cho biết ông Bae bị bắt hồi tháng 12-2012 và bị giam hơn 1 tháng. Ông này là chủ công ty tổ chức tour du lịch, bị Triều Tiên bắt giam và tuyên án "có các hành vi thù địch" chống lại B́nh Nhưỡng. Ông Bae cũng bị cáo buộc chống phá Triều Tiên và kích động công dân Triều Tiên lật đổ chính quyền và bị tuyên phạt 15 năm lao động khổ sai.
Ông Bae được giải cứu như thế nào? Vào tháng 1-2013, cựu đại sứ Mỹ ở Liên Hiệp Quốc Bill Richardson đến Triều Tiên t́m cách giải cứu ông Bae nhưng không thành công.
Bốn tháng sau, cựu ngôi sao giải bóng rổ nhà nghề Mỹ NBA Dennis Rodman tuyên bố sẽ t́m cách giải cứu ông Bae. Rodman cho biết ông là bạn của nhà lănh đạo Kim Jong-un.
Trong một thông điệp đăng trên mạng xă hội Twitter vào tháng 5-2013, ông Rodman cho biết đă gọi điện xin nhà lănh đạo Kim Jong-un thả ông Bae. Tuy nhiên, cách này không thành công tức th́.
Đến tháng 11-2014, ông Bae và một công dân Mỹ khác là Matthew Todd Miller được trả tự do sau khi cựu giám đốc t́nh báo quốc gia Mỹ James Clapper đến B́nh Nhưỡng và chuyển giao lá thư của Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là Barack Obama. Sau khi được trả tự do, ông Bae đă gửi lời cảm ơn đến ông Rodman v́ khiến vụ việc được chú ư.
Ông Kenneth Bae. Ảnh: Reuters
Cựu ngôi sao bóng rổ Dennis Rodman và nhà lănh đạo Kim Jong-un là hai người bạn. Ảnh: Telegraph
Aijalon Mahli Gomes
Ông Gomes, một cựu giáo viên tiếng Anh ở Hàn Quốc, bị bắt ngày 25-1-2010 và bị cáo buộc nhập cảnh Triều Tiên trái phép từ Trung Quốc. Ông bị án phạt 8 năm lao động khổ sai và nộp phạt 600.000 USD.
Ông Gomes được giải cứu như thế nào? Cựu tổng thống Jimmy Carter đến B́nh Nhưỡng vào tháng 8-2010 để cứu ông Gomes. Hai ngày sau, ông Gomes được cựu lănh đạo Kim Jong-il ân xá.
Cựu tổng thống Jimmy Carter (trái) và ông Gomes. Ảnh: Reuters
Otto Warmbier
Anh Warmbier, sinh viên trường ĐH Virginia, bị bắt ngày 2-1-2016 và bị cáo buộc thực hiện hành động "thù địch" chống lại Triều Tiên. Sau đó, chính phủ Triều Tiên công bố một đoạn video Warmbier xin lỗi và thừa nhận hành vi ăn cắp một khẩu hiệu chính trị ở thủ đô B́nh Nhưỡng. Anh này bị án phạt 15 năm lao động khổ sai.
Anh Warmbier được giải cứu như thế nào? Quá tŕnh ngoại giao bắt đầu vào ngày 6-6. Đặc phái viên của Mỹ về chính sách Triều Tiên Joseph Yun đă gặp gỡ Đại sứ Triều Tiên tại Liên Hiệp Quốc Pak Kil-yon ở New York – Mỹ, để t́m hiểu về t́nh h́nh sức khỏe suy yếu của anh Warmbier – đă bị hôn mê hơn 1 năm.
Sau buổi gặp gỡ này, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson đă bàn bạc với Tổng thống Donald Trump và chỉ đạo ông Yun đến Triều Tiên giải cứu anh Warmbier. Hôm 12-6, ông Yun và một đội ngũ y tế đến Triều Tiên. Sau đó, anh Warmbier được trả tự do v́ lư do nhân đạo.
Anh Otto Warmbier. Ảnh: Reuters
Bất chấp những nỗ lực của chính phủ Mỹ, hiện vẫn c̣n 3 công dân nước này bị giam giữ tại Triều Tiên, bao gồm Kim Dong Chul, Kim Sang Duk và Kim Hak-song, với các cáo buộc lần lượt là làm gián điệp, âm mưu lật đổ chế độ và có các hành động "thù địch".