Phải nói rằng đây là phiên chất vấn đầy căng thẳng của Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Sessions. Ông Sessions đă bác bỏ bất cứ cáo buộc nào nói rằng Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ nhằm có lợi cho ông Donald Trump. Ông ra sức bênh vực Tổng thống Mỹ Donald Trump vào phiên điều trần ngày 13/6.
Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Sessions (ảnh, giữa) ra điều trần trước Ủy ban T́nh báo Thượng viện. Ảnh: EPA/TTXVN
Sau cựu Giám đốc Cục Điều tra Liên bang (FBI) James Comey, đến lượt Bộ trưởng Bộ Tư pháp Jeff Sessions ngày 13/6 điều trần công khai trước Ủy ban T́nh báo Thượng viện. Ông Sessions luôn khẳng định ḿnh sẽ không trả lời bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến các cuộc tṛ chuyện giữa ḿnh với Tổng thống Mỹ Donald Trump song trong suốt hai tiếng rưỡi diễn ra phiên điều trần, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đă có những câu trả lời nằm ngoài dự đoán.
1. Ông Sessions có gặp riêng Đại sứ Nga Sergey Kislyak hay không?
Bộ trưởng Bộ Tư pháp chỉ có một mục đích ưu tiên – bảo vệ bản thân sau khi cựu Giám đốc FBI ném ông vào giữa ḍng nước xoáy liên quan đến Nga. Đối mặt với lời tiết lộ của ông Comey về những lần tiếp xúc của ḿnh với giới chức Nga trong chiến dịch vận động tranh cử của ông Trump, mở đầu phiên điều trần Bộ trưởng Sessions phủ nhận quả quyết: “Tôi không có bất kỳ cuộc gặp riêng nào, cũng như không hề nhớ có bất kỳ cuộc nói chuyện nào với quan chức Nga ở khách sạn Mayflower. Tôi không tham gia bất kỳ cuộc gặp nào trong thời điểm đó, riêng biệt, trước khi diễn ra buổi diễn thuyết có sự tham gia của Tổng thống. Tôi có mặt ở lễ đón với ít nhất trên hai chục nhân viên và Tổng thống Donald Trump”.
Tuy nhiên, đến phần trả lời những câu hỏi căng thẳng kế tiếp, Bộ trưởng Sessions lại từ từ hé lộ nhiều t́nh tiết.
Chỉ ít lâu sau lời nói mở đầu, ông Sessions cho rằng nếu có nói chuyện với Đại sứ Kislyak, th́ ông "có thể đảm bảo, chắc chắn không có ǵ là không đúng". "Nếu tôi có nói chuyện với ông ấy, điều đó có thể hiểu được. Chỉ là tôi không nhớ về chuyện đó”, Bộ trưởng Sessions khẳng định.
Sau cùng, dưới sức ép căng thẳng từ Thượng nghị sĩ Kamala Harris, Bộ trưởng Sessions lên tiếng giải thích: “Vậy các ông có để tôi nói rơ vấn đề? Nếu tôi không làm rơ, các ông sẽ buộc tội tôi nói dối. Chính v́ vậy, tôi cần phải đúng nhất có thể. Và tôi không thể bị dồn ép nhanh như thế này, điều đó khiến tôi thấy lo sợ”.
2. Ông Sessions tự ư rút khỏi vụ điều tra Nga
Kể từ khi chính thức được chấp thuận giữ chức Bộ trưởng Bộ Tư pháp, ông Sessions chưa một lần nào nghe báo cáo về nghi án Nga can thiệp bầu cử Mỹ. Ông cũng thừa nhận không chắc chắn 100% liệu Nga có tấn công mạng hay không v́ ông chỉ đọc tin tức truyền thông về vấn đề này.
Ngày 2/3, phát biểu tại cuộc họp khẩn, ông Sessions tuyên bố tự cách ly ḿnh khỏi vấn đề liên quan tới chiến dịch của ông Trump, cũng như không tham gia vào cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử Mỹ để đảm bảo tính công bằng.
Trong phiên điều trần tuần trước, cựu Giám đốc FBI Comey cho rằng đến tận 14/2, ông tin ông Sessions chưa đứng ngoài các vấn đề liên quan đến chiến dịch của ông Trump. Trên thực tế, theo lời của Bộ trưởng Sessions, ông tự rút lui hai tuần trước đó.
Tuy nhiên tất cả các lời khai này đều nảy sinh một câu hỏi. Tại sau ông Session phải đợi một tháng sau mới công bố cho công chúng và những người cộng tác với ḿnh rằng ông đă đứng sang một bên vụ điều tra Nga.
3. Ông Sessions v́ hối lỗi nên ra sức bảo vệ Tổng thống Trump?
Hiện vẫn không rơ liệu rằng Bộ trưởng Sessions có phải đang tỏ thái độ hối lỗi với Tổng thống Donald Trump sau khi mối quan hệ của hai người trở nên căng thẳng v́ ông Sessions tự ư cách ly khỏi vụ điều tra Nga, nhưng ông đă làm rất tốt công việc bảo vệ Nhà Trắng trong phiên điều trần.
Cụ thể, Bộ trưởng Sessions bênh vực Tổng thống Donald Trump khi nói về cuộc gặp riêng hôm 14/2 giữa cựu Giám đốc FBI và Tổng thống – mà trong đó theo lời khai nhận của ông Comey, Tổng thống đă yêu cầu ông dừng điều tra cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Michael Flynn.
Đầu tiên, Bộ trưởng Sessions phản bác lời tường thuật của ông Comey cho rằng khi Tổng thống Donald Trump ra lệnh mọi người rời khỏi pḥng họp hôm đó, chỉ để lại mỗi ḿnh ông Comey, Bộ trưởng Sessions không muốn rời pḥng v́ cảm thấy có điều ǵ không đúng.
Ông Sessions khẳng định với Thượng nghị sĩ Marco Rubio: “Tôi đă rời khỏi pḥng. Đối với tôi điều đó dường như không phải là vấn đề quá quan trọng. Tôi biết Giám đốc Comey, có kinh nghiệm lâu năm tại Bộ Tư pháp, có thể giải quyết tốt mọi chuyện”.
Sau đó, ông Sessions cho biết ông chưa bao giờ nói chuyện với Tổng thống Trump một ḿnh và “Tổng thống cũng không nói rơ ḿnh đang lo lắng về vấn đề ǵ”.
Cuối cùng, Sessions trực tiếp chỉ trích cựu Giám đốc FBI v́ những lời khai trong phiên điều trần diễn ra tuần trước: “Đó là lời bóng gió nói về tôi bị ṛ rỉ ra ngoài… và tôi không đánh giá cao việc đó”.
Phát biểu trên chiếc Không lực Một hôm 13/6, Phó Thư kư báo chí Nhà Trắng Sarah Sanders cho biết Tổng thống không có thời gian xem hết phiên điều trần, nhưng từ “những ǵ ông ấy thấy và nghe được, Tổng thống nghĩ Bộ trưởng Bộ Tư pháp Sessions đă làm rất tốt và nêu rơ luận điểm không có bất kỳ sự cấu kết nào giữa Nga và ban vận động tranh cử của ngài Trump”.
4. Thượng nghị sĩ Cộng ḥa xếp hàng ‘bênh’ ông Sessions
Trong phiên điều trần cựu Giám đốc FBI tuần trước, không có một ai “nói đỡ” cho Nhà Trắng, mặc dù phân nửa số người ngồi trong đó bao gồm các Thượng nghị sĩ phe Cộng ḥa.
Tuy nhiên trong buổi điều trần Bộ trưởng Bộ Tư pháp, nhiều Thượng nghị sĩ Cộng ḥa đă lên tiếng giúp đỡ ông Sessions. Có thể họ không thích nh́n một trong những người đồng nghiệp của ḿnh, phục vụ trong Thượng viện 20 năm, trở thành tiêu điểm của quốc gia hứng chịu những ánh mắt ḍ xét.
Thượng nghị sĩ Tom Cotton – người luôn luôn bày tỏ sự ủng hộ với Tổng thống Donald Trump và làm việc với ông Sessions khi ông c̣n ở trong Thượng viện – đề nghị giúp đỡ khi vẽ lên một bức tranh châm biếm: “Các ông đă bao giờ ở trong t́nh huống nghe được câu chuyện nực cười về một thượng nghị sĩ Mỹ c̣n đương vị và một đại sứ của chính phủ nước ngoài câu kết với nhau trước mặt hàng trăm người khác để tiến hành một vụ lừa đảo lớn nhất trong lịch sử hoạt động gián điệp?”.
5. Ông Sessions vẫn chưa bị điều tra xong
Thượng nghị sĩ Mark Warner – thành viên Ủy ban T́nh báo Thượng viện – trong lời nói đầu đă nêu rơ họ đă lên kế hoạch thẩm vấn ông Session tiếp trong năm nay. Các nhà lập pháp trong suốt phiên điều trần cũng gây sức ép bắt ông Sessions phải cung cấp thư điện tử và các tài liệu liên quan cho họ.
Hiện vẫn chưa rơ liệu Tổng thống Donald Trump có buộc phải can thiệp để ông Sessions không phải ra điều trần lần nữa hay giao các tài liệu được yêu cầu cho các nhà điều tra.