Ṭa phúc thẩm ở thành phố Manhattan,New York, Mỹ vừa có một tuyên bố hiển nhiên.Khi những con tinh tinh đang bị đem ra làm vật thí nghiệm ở Mỹ.Tinh tinh và con người có nhiều hành vi giống nhau nhưng không có nghĩa chúng được hưởng quyền như con người.
Với sự đồng thuận tuyệt đối, 5 thẩm phán của ṭa phúc thẩm ở thành phố Manhattan (New York, Mỹ) ngày 8-6 đă tuyên bố tinh tinh không xứng đáng được hưởng những quyền như con người, bao gồm cả quyền được tự do thân thể và quyền được “phóng thích”.
Phán quyết của ṭa một lần nữa đánh dấu sự thất bại của Nonhuman Rights Project – dự án bảo vệ quyền lợi của những loài động vật khác con người và luật sư Steven Wise.
Vụ kiện lần này liên quan tới hai con tinh tinh tên Tommy và Kiko bị một cá nhân ở New York nuôi nhốt.
Trước đó, tổ chức này cũng từng nỗ lực nhờ ṭa án giải cứu hai con tinh tinh Hercules và Leo, vốn là vật thí nghiệm ở Đại học New York nhưng bất thành.
Trích dẫn báo cáo của một số chuyên gia động vật học, Nonhuman Rights Project nói tinh tinh và con người có nhiều đặc điểm giống nhau về các năng lực nhận thức, hành vi và năng lực xă hội. Vậy nên, tinh tinh có quyền được hưởng các quyền cơ bản giống như con người, bao gồm cả quyền được tự do thân thể.
Tuy nhiên, “việc chia sẻ các hành vi tương tự giữa tinh tinh và con người không có nghĩa nó có thể tự đứng ra chịu trách nhiệm pháp lư hay bị giam giữ đúng luật v́ các hành vi của nó”, hăng tin Reuters trích dẫn lời thẩm phán Troy Webber viết trong phán quyết.
Ṭa án khẳng định “những nỗ lực và sứ mệnh của bên nguyên đơn là đáng khích lệ”, nhưng việc trao quyền pháp lư cho động vật nên để cho nhánh lập pháp quyết định.
Nonhuman Rights Project khẳng định sẽ xem xét lại phán quyết của ṭa án. Luật sư Wise tuyên bố sẽ theo đuổi sự việc lần này. “Chúng tôi tin các quyền cơ bản về tự do thân thể của Tommy và Kiko sẽ sớm được công nhận”, ông Wise khẳng định.
Trong vụ kiện liên quan đến hai con tinh tinh Hercules và Leo, ông Laurence Tribe – giáo sư trường luật Harvard, đă viết thư gửi đến ṭa án, bày tỏ sự ủng hộ với nguyên đơn.
Ông Tribe lập luận những loài động vật ngoài con người có thể đối mặt với trách nhiệm pháp lư, bởi “từ xa xưa, nhất là trong thời kỳ trung cổ và hiện đại những loài này đă phải chịu h́nh phạt v́ các hành động như tấn công con người và phá hoại mùa màng”.
Tuy nhiên, thẩm phán Webber đă bác bỏ điều này, nhấn mạnh những sự việc đó là chưa từng có tiền lệ ở New York cũng như tinh tinh không có năng lực tự bào chữa. Điều này dẫn tới việc trong các trường hợp tinh tinh tấn công gây chết người hoặc thương tích, chúng đều không bị truy tố.