Duterte đă làm rối loạn cộng đồng các nước Đông Nam Á. Ông ta đă làm đảo lộn mọi giá trị do những người tiền nhiệm bao năm xây dựng lên. Philippines vừa mới nhận viện trợ khủng của Trung Quốc.
Phillippines được Trung Quốc viện trợ 23.000 khẩu súng, hàng tỉ USD khi tham dự "Vành đai và Con đường", đồng thời nước này vừa khước từ EU.
Theo Philippines Star, ngày 17/5, Đại sứ EU tại Philippines Franz Jessen thông tin, Chính phủ Philippunes đă khước từ khoản viện trợ của EU.
"Chính phủ Philppines đă thông báo với chúng tôi rằng họ sẽ không nhận viện trợ từ EU nữa" - ông Jessen thông báo và cho biết thêm rằng quyết định của Chính phủ Philippines sẽ khiến nước này mất khoảng 278,73 triệu USD tiền viện trợ phát triển từ EU.
Đại sứ EU tại Philippines Franz Jessen.
Khoản tiền này trước nay chủ yếu dùng để hỗ trợ các dự án phát triển ở những cộng đồng Hồi giáo nghèo khó ch́m trong xung đột ở khu vực phía Nam Philippines. Bên cạnh đó, khoản 39 triệu USD được dùng để hỗ trợ ḥa b́nh với các phiến quân ở Mindanao.
Khoản tiền hơn 200 triệu USD bị Philippines từ chối trong lúc Manila sẽ có được từ phía đối tác Trung Quốc mà Tổng thống Duterte có được khi tham gia dự án thế kỷ của Bắc Kinh - "Một vành đai - Một con đường".
Bộ Ngoại giao Philippines vẫn chưa đưa ra phản ứng với thông tin trên nhưng Philippines Star dẫn lời Thư kư Điều hành Salvador Medialdea cho biết Philippines từ chối viện trợ từ EU để "ngăn cản họ can thiệp vào công việc nội bộ".
Tờ báo này cũng dẫn xác nhận của Phát ngôn viên của Tổng thống Philippines Ernesto Abella rằng:
"Tổng thống đă chấp thuận đề nghị của Bộ Tài chính không chấp nhận khoản tài trợ từ EU mà có thể can thiệp vào các chính sách nội bộ của Philippines".
Cuộc chiến chống ma túy đầy tranh căi của Tổng thống Duterte đă từng khiến EU cảnh báo nước này có nguy cơ mất ưu đăi xuất khẩu miễn thuế tới "lục địa già" - con đường đă cho Philippines kiếm được 901 triệu USD hàng năm. Tổng thống Rodrigo Duterte đă yêu cầu EU chấm dứt hỗ trợ ngay sau đó.
Động thái này của Philippines đưa ra sau khi Trung Quốc hứa sẽ hỗ trợ hàng tỉ USD cho các dự án ở quốc gia Đông Nam Á theo sáng kiến "Một vành đai - Một con đường".
Bộ trưởng Thương mại Ramon Lopez nói rằng nước này đă được hưởng lợi từ viện trợ và hỗ trợ của Bắc Kinh trị giá lên tới 24 tỷ USD.
Tờ Philippine Daily Inquirer ngày 18/5 dẫn lời Giám đốc cảnh sát quốc gia Philippines (PNP) Ronald dela Rosa cho hay Trung Quốc sắp tặng lực lượng này 23.000 khẩu súng trường và hai bên đang chuẩn bị các giấy tờ cần thiết để triển khai dự án liên chính phủ này.
Súng được Trung Quốc viện trợ cho Philippines.
“Chúng tôi không mua mà là họ tặng. Tôi chưa kư thỏa thuận nào và chỉ được báo rằng chúng tôi sẽ được tặng số súng M4 của Trung Quốc này. Chúng tôi cần súng v́ những đồn cảnh sát ở vùng sâu vùng xa bị thường bị lực lượng NPA (nhóm nổi dậy Quân đội nhân dân mới- PV) đe dọa”, ông Dela Rosa nói.
"Súng trường M4" của Trung Quốc thực ra là mẫu súng CQ do Tập đoàn Norinco của Trung Quốc sản xuất, nhái theo mẫu M-16 và M-4 của Mỹ.
Tuy nhiên, ông Dela Rosa không cho biết về thời điểm nhận số súng trường của Trung Quốc. Khi được hỏi liệu Trung Quốc có ra điều kiện ǵ không, ông khẳng định “chẳng có điều kiện ǵ cả”.
Philippines đă bị Mỹ hạn chế bán vũ khí và đang t́m kiếm các nguồn viện trợ từ phía Trung Quốc và Nga.
Trung Quốc hứa viện trợ vô kể cho Philippines trước Hội nghị DOC
Bắc Kinh vừa qua có nhiều động thái ngoại giao mềm mỏng đối với một số quốc gia Đông Nam Á tham gia sáng kiến "Một vành đai - Một con đường".
Cũng cần chú ư, Hội nghị về sáng kiến này được tổ chức trước khi nước này tổ chức Hội nghị quan chức cấp cao lần thứ 14 về thực thi Tuyên bố về các ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) vào ngày 18/5 tại thành phố Quư Dương, tỉnh Quư Châu.
Tổng thống Philippines gặp Chủ tịch Trung Quốc khi tham dự sáng kiến "Một vành đai - Một con đường" ngày 15/5.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho biết, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân và giới chức ngoại giao cấp cao các nước ASEAN sẽ tham dự hội nghị.
Bà Hoa cho hay: "Trung Quốc và các nước ASEAN sẽ tiếp tục thảo luận về thực thi DOC, thúc đẩy hợp tác thực tế trên biển và các vấn đề liên quan đến đàm phán Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông".
Trung Quốc và Philippines cũng sẽ tiến hành cuộc họp đầu tiên của cơ chế tham vấn song phương liên quan đến vấn đề Biển Đông tại Quư Dương vào ngày 19/5. Cuộc họp có sự tham gia của Thứ trưởng Ngoại giao Lưu Chấn Dân và Đại sứ Philippines tại Bắc Kinh Jose Sta. Romana.
Trước khi diễn ra cuộc họp song phương và Hội nghị về DOC, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh đă có cuộc gặp với Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, hai bên bày tỏ quyết tâm tăng cường quan hệ hữu nghị, với việc Bắc Kinh cam kết đẩy nhanh các dự án cơ sở hạ tầng mà nước này đang tài trợ tại Philippines.
4 thỏa thuận trong chuyến thăm đă được kư kết trong đó có thỏa thuận Trung Quốc tài trợ 500 triệu nhân dân tệ (72,5 triệu USD) cho việc nghiên cứu khả thi các dự án cơ sở hạ tầng tại Philippines và xây dựng một trung tâm cai nghiện.
Hôm 16/5, ông Duterte cho biết, ông đă thông báo với phía Trung Quốc rằng ông sẽ đề cập tới phán quyết của ṭa trọng tài quốc tế với tuyên bố Philippines thắng kiện Trung Quốc liên quan tới tranh chấp lănh thổ trên Biển Đông vào thời điểm thích hợp.
Đại sứ Philippines tại Trung Quốc Jose Santiago Santa Romana hôm 17/5 cho biết, phán quyết của ṭa trọng tài quốc tế ở La Hay (Hà Lan) đă cản trở Trung Quốc trong việc tiến hành thêm các hoạt động bồi đắp trái phép trên Biển Đông trong gần một năm qua, tuy nhiên vẫn chưa buộc Bắc Kinh từ bỏ hoàn toàn yêu sách phi lư tại vùng biển này.