Vấn đề Triều Tiên: Đã đến lúc Trung Quốc “bắt tay” Mỹ để đối phó Bình Nhưỡng

[PinaColada]

Trên thế giới, có lẽ Trung Quốc là một quốc gia thân nhất với Triều Tiên. Quan hệ giữa hai nước thuộc phe Xã hội chủ nghĩa được hình thành từ mấy chục năm nay. Triều Tiên kinh tế phụ thuộc gần như hoàn toàn vào Trung Quốc. Bởi vậy Tổng thống Donald Trump đã có lần trách Trung Quốc chưa kiên quyết trong vẫn đề hạt nhân của Triều Tiên. Phải chăng đây là thời điểm Bắc Kinh xem xét lại lập trường của mình đối với “người bạn lâu năm” Bình Nhưỡng?

Theo hãng tin Bloomberg, đồng minh lâu năm của Trung Quốc, CHDCND Triều Tiên đã trở thành một mối đe dọa khẩn cấp đến ổn định khu vực – một trong những mối ưu tiên hàng đầu của Chủ tịch Tập Cận Bình. Sau một loạt các vụ thử tên lửa của Bình Nhưỡng, quân đội Nhật Bản hiện nay đang được đặt trong tình trạng cảnh báo ở mức cao nhất. Những thiết bị đầu tiên của hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao THAAD của Mỹ đã “cập bến” Hàn Quốc; và bất chấp sự phản đối dữ dội từ phía Trung Quốc, hệ thống này sẽ có thể vận hành vào tháng sau. Trong lúc đó, mối quan hệ giữa Triều Tiên và Malaysia cũng đang ngày càng gia tăng căng thẳng kể từ sau vụ ám sát công dân Triều Tiên được cho là anh trai của nhà lãnh đạo Kim Jong Un.

Mặc dù Trung Quốc đã ngừng nhập khẩu than từ Triều Tiên trong năm nay; nhưng những hệ quả của động thái này hiện vẫn chưa thực sự rõ ràng. Ngoài ra, theo một báo cáo gần đây của Liên Hợp Quốc, phía Triều Tiên vẫn tiếp tục sử dụng các nhà môi giới người Trung Quốc để gây quỹ cho chương trình tên lửa và hạt nhân của mình.

Hôm thứ Tư (08/3), Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã có đề xuất dành cho cả Triều Tiên và Mỹ; theo đó, Bình Nhưỡng sẽ dừng các vụ thử tên lửa và hạt nhân; còn Mỹ sẽ ngưng các cuộc tập trận chung với Hàn Quốc. Đây là những vấn đề từng được nêu ra trước đây, và hiện tại dường như cũng không có nhiều cơ hội để thành hiện thực.

Bloomberg cho rằng, Trung Quốc có lý do để không muốn đẩy mọi việc đi xa hơn, và khiến chính quyền Kim Jong Un bất ổn. Đại lục có thể sẽ phải hứng chịu hậu quả từ những người tị nạn Triều Tiên, cũng như viễn cảnh khó tiên đoán về hai miền Triều Tiên (cùng cả sự hiện diện của quân đội Mỹ) dọc theo biên giới nước mình. Bắc Kinh không sai khi cho rằng, Mỹ cần phải ngồi xuống và thương lượng với Triều Tiên, ngay cả khi các cuộc đàm phán không dẫn đến giải trừ hạt nhân. Khả năng Bình Nhưỡng triển khai thành công hệ thống tên lửa đạn đạo với tầm bắn vươn đến Mỹ trong một vài năm tới, là điều không thể loại trừ. Vì vậy, bất kỳ động thái thương lượng nào có thể làm gián đoạn quá trình này, đều đáng được thử.



Chủ tịch Tập Cần Bình sẽ "cân nhắc" lại thái độ của Bắc Kinh đối với Bình Nhưỡng?
Cách tốt nhất để Bắc Kinh sử dụng các nguồn lực của mình, là đưa Bình Nhưỡng đến bàn đàm phán. Quá trình này có thể bắt đầu bằng cách ủng hộ những nỗ lực của Liên hợp quốc (LHQ) nhằm chấm dứt căng thẳng giữa Triều Tiên và Malaysia. Sau đó, Trung Quốc có thể gửi đến Kim Jong Un một thông điệp, bằng cách

hợp tác với các điều ra viên của Mỹ và LHQ nhắm tới các ngân hàng và công ty tại Đại lục hiện đang bị tình nghi bơm tiền mặt và công nghệ vũ khí cho Triều Tiên. Cùng lúc đó, Bắc Kinh có thể “lẳng lặng” thương lượng với Mỹ về thời điểm và biện pháp tiến hành các cuộc đàm phán với Bình Nhưỡng, cũng như cần làm gì trong trường hợp, mọi việc không diễn ra thuận lợi.

Tất cả những dự định trên đều không hề dễ dàng thực hiện. Đáng chú ý, Trung Quốc nên giữ một cái đầu tỉnh táo, và không nên lặp lại việc gây ảnh hưởng đến Hàn Quốc bằng những tác động tiêu cực vào hiệp định thương mại tự do song phương giữa hai nước. Bài phát biểu thể hiện lập trường ủng hộ thương mại tự do và toàn cầu hóa, của Chủ tịch Tập Cận Bình tại Diễn đàn kinh tế Thế giới năm nay từng nhận được phản hồi tích cực từ các nhà lãnh đạo châu Á, đặc biệt giữa thời điểm chủ nghĩa dân túy đang ngày càng lan rộng tại phương Tây. Đây có lẽ là sự ủng hộ mà Trung Quốc tuyệt đối không thể bỏ qua.