Donald Trump sẽ chính thức trở thành tổng thống thứ 45 của Mỹ v́ thời điểm nhậm chức đang tới gần. Tâm lư người Việt có những phản ứng trái ngược nhau liên quan đến việc này. Có người lo lắng trong khi nhiều người kỳ vọng vào một nước Mỹ "thay da đổi thịt".
Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump sẽ nhậm chức vào ngày 20/1. Ảnh: NYT
"Tôi rất lo lắng cho t́nh h́nh kinh tế và xă hội của Mỹ khi ông Trump nắm chính quyền. Điều tôi lo sợ nhất là t́nh trạng bạo lực sẽ gia tăng ở các nhóm sắc tộc thiểu số của Mỹ, nhất là người theo đạo Hồi và người nhập cư v́ sự kỳ thị của ông đối với họ", James Huynh, 23 tuổi, bang California, nói với ********* về Tổng thống Mỹ sắp nhậm chức.
Là một người đang học thạc sĩ chuyên ngành y tế công cộng, Huynh rất quan tâm đến việc ông Trump và Quốc hội Mỹ do phe Cộng ḥa kiểm soát đang xúc tiến băi bỏ Đạo luật chăm sóc sức khỏe (ACA) hay c̣n gọi là Obamacare. Khoảng 30 triệu người Mỹ đă có bảo hiểm y tế sẽ mất quyền tiếp cận dịch vụ này, điều cậu tin rằng là quyền cơ bản của công dân.
Huynh cho biết cậu lên án những điều mà Trump thể hiện như chủ nghĩa bài ngoại, phân biệt chủng tộc, kỳ thị phụ nữ. Huynh cũng biết có nhiều nhóm chuẩn bị tổ chức biểu t́nh phản đối trong suốt tuần ông Trump nhậm chức và lo ngại phong trào biểu t́nh sẽ mạnh hơn.
Cũng có mối lo lắng tương tự, Nguyễn Hoàng Thắng, 25 tuổi, đang sống ở bang Washington, cho hay có một số vấn đề anh và bạn bè coi nó như "cơn ác mộng", đó là sự thay đổi của Obamacare và cải cách thuế. Nếu ông Trump băi bỏ di sản này của ông Obama, hàng ngh́n người, trong số 30 triệu người Mỹ mất bảo hiểm y tế, đang mang bệnh và không thể mua lại bảo hiểm. Nếu tân tổng thống cải cách thuế theo hướng giảm cho tầng lớp giàu nhất nước Mỹ, cán cân giàu nghèo trong xă hội sẽ tiếp tục tăng.
"Cá nhân tôi không ủng hộ Trump, ông kỳ thị chủng tộc, người tật nguyền, kỳ thị giới tính, chưa từng công khai giấy tờ nộp thuế, điều chưa từng xảy ra với bất kỳ ứng viên nào từ sau Thế chiến II. Tổng thống Mỹ phải là người đại diện cho toàn nước Mỹ, không phải chỉ riêng cho 1% giới giàu nhất", Thắng nói.
Với việc ông Trump lên làm tổng thống thứ 45 của Mỹ gây ra nhiều tranh căi, Thắng cho biết có thể mọi người sẽ không gọi Mỹ là hợp chủng quốc nữa mà sẽ coi là nước Mỹ chia rẽ (Divided States of America). Cậu hy vọng Mỹ sẽ không lặp lại cuộc đại suy thoái như năm 1930, khi Mỹ có tổng thống đến từ đảng Cộng Hoà, Thượng Viện và Hạ Viện đều do đảng Cộng Hoà cầm đa số ghế.
Hy vọng lớn
Trái ngược với mối lo lắng này, ông William Le, bang California, cho hay nhiều người Mỹ gốc Việt tin rằng Tổng thống đắc cử Trump sẽ giúp kinh tế Mỹ tăng trưởng mạnh v́ ông là một doanh nhân thành công.
"Chúng tôi mong rằng ông Trump sẽ thực hiện những lời hứa khi tranh cử, tạo nhiều công ăn việc làm cho người lao động, đưa nước Mỹ trở lại thành một nước siêu cường", ông Le nói.
Dẫn một số sự kiện khiến ḿnh tin tưởng vào tổng thống sắp nhậm chức, ông Le cho hay ông Trump thể hiện là một tổng tư lệnh tương lai quyết liệt, bằng việc khiến giám đốc điều hành tập đoàn vũ khí Lockheed Martin hứa sẽ cắt giảm đáng kể giá thành của tiêm kích F-35. Vào đêm ông Trump đắc cử 8/11 năm ngoái, thị trường chứng khoán New York chao đảo và tuột dốc vài ngh́n điểm, nhưng nó đă tăng trở lại vào ngày hôm sau, điều đó cho thấy giới đầu tư tin tưởng vào ông Trump.
Với việc chọn ông trùm dầu khí Rex Tillerson làm ngoại trưởng, điện đàm với nhà lănh đạo Đài Loan Thái Anh Văn, ông Trump cũng có thể khiến Mỹ mạnh lên cả về quân sự và ngoại giao, không để nước khác lấn lướt.
"Tôi cho rằng dưới chính quyền của Trump, Mỹ sẽ thay đổi theo chiều hướng tốt đẹp, ổn định xă hội, mọi quốc gia sẽ phải tôn trọng luật pháp quốc tế", ông Le nói.
Phan Vơ Trung Hiếu, hiện sống ở bang Massachusetts, bày tỏ anh mong các chính sách nới lỏng quản lư các ngành trọng yếu, cắt giảm thuế doanh nghiệp và cải thiện hệ thống cơ sở hạ tầng của ông Trump sẽ góp phần kích thích tăng trưởng kinh tế Mỹ, mở ra nhiều cơ hội cho Mỹ. Thị trường cổ phiếu của Mỹ gần đây cũng cho thấy sự kỳ vọng vào ông Trump, Hiếu cho hay.
Cũng thể hiện sự ủng hộ Trump, ông Nguyen Cong Chanh, bang California, cho biết ông tin rằng Tổng thống sắp nhậm chức Trump sẽ bắt tay vào thực hiện một số việc sau ngày 20/1. Đó là tăng cường hợp tác có giới hạn với Nga để đối phó với Trung Quốc, không để Bắc Kinh bành trướng chủ nghĩa bá quyền ở châu Á và Biển Đông. Ông Nguyen nêu rơ ḿnh ủng hộ Trump v́ ông có đủ bản lĩnh đối đầu với nhóm quyền lực bảo thủ của đảng Cộng ḥa.
Nhắc đến quan hệ Việt - Mỹ khi ông Trump sắp trở thành tổng thống, ông Pham Quang Hung, ở Virginia, cho biết ông mong hợp tác hai nước sẽ chặt chẽ hơn, nhất là về kinh tế và giáo dục.
Miêu tả không khí trước lễ nhậm chức của ông Trump, ông William Le cho hay người Việt ở California những ngày này cũng xôn xao bàn tán ở mọi nơi, từ các quán ăn, cafe, các buổi tụ tập.
Cũng là người ủng hộ ông Trump nhưng Hà Nguyễn, bang Texas, dự báo tổng thống mới của Mỹ sẽ gặp nhiều sóng gió và chỉ trích, tuy nhiên Hà cho rằng "việc đó là điều b́nh thường".