Có lẽ Mỹ-Trung vẫn là mối quan hệ không đội trời chung, khi mà Trung Quốc chỉ trích ông Trump th́ ông Trump cũng không ngại công kích lại ngay. Vẫn là chủ đề cũ, Trung Quốc vẫn muốn mở rộng lănh thổ và xâm chiếm biển Đông. Vào năm tới, Trump sẽ đẩy mạnh quân sự để ngăn cản ư đồ xấu đó của Trung Quốc.
Trong khi “sóng gió” từ cuộc điện đàm lịch sử với lănh đạo Đài Loan Thái Anh Văn vẫn chưa yên, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump ngày 5.12 lại mạnh mẽ chỉ trích Trung Quốc v́ việc gia tăng căng thẳng ở Biển Đông cũng như các chính sách kinh tế của nước này.
“Trung Quốc có hỏi chúng ta khi họ phá giá đồng nội tệ (khiến các công ty chúng ta khó cạnh tranh), đánh thuế cao lên sản phẩm của chúng ta vào nước họ (Mỹ không áp thuế họ) hay khi xây tổ hợp quân sự đồ sộ ở Biển Đông không? Tôi không nghĩ vậy!”, ông Trump viết trên Twitter.
Theo AFP, chính phủ và truyền thông Trung Quốc khá “im hơi lặng tiếng” trong ngày 5.12, dù đây là lần đầu tiên ông Trump đề cập đến vấn đề Biển Đông kể từ khi đắc cử vào tháng trước. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng cho biết nước này “miễn b́nh luận” về động cơ lời chỉ trích của ông Trump. “Chúng tôi không b́nh luận về tính cách của ông ấy. Chúng tôi tập trung vào chính sách của ông ấy, đặc biệt là chính sách đối với Trung Quốc”, ông Lục Khảng nói.
Truyền thông Trung Quốc cũng “kiềm chế” đưa ra phản ứng về tuyên bố mới nhất của ông Trump. Tân Hoa xă có bài b́nh luận kêu gọi không nên chú trọng vào các “tuyên bố nhạy cảm” của ông Trump. Bài báo cho rằng sẽ là “vội vă nếu đưa ra một kết luận bi quan” về các ư định của ông Trump, nhưng cũng hối thúc tổng thống đắc cử Mỹ hăy kháng cự lại những “lời kêu gọi nông nổi về những động thái khiêu khích và phương hại đến Trung Quốc”.
Cố vấn cấp cao tại Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế của Mỹ Bonnie Glasier nhận định các lănh đạo Trung Quốc có lẽ đang t́m cách phản ứng lại ông Trump. Giáo sư Kim Xán Vinh tại Đại học Nhân dân (Trung Quốc) cho rằng Bắc Kinh rất giữ kẽ trước chính phủ nhiệm kỳ mới của Mỹ và “sẽ không có bất cứ phản ứng chính thức nào” khi Tổng thống Barack Obama vẫn c̣n đương nhiệm.
Ông Kim cũng đoán ông Trump sẽ ôn ḥa hơn sau khi nhậm chức, nhưng đồng thời cũng nhận định nếu ông Trump tiếp tục có những nhận định tương tự th́ chắc chắn sẽ “gây rất nhiều rắc rối” trên trường quốc tế.
Trong khi đó, Hoàn Cầu thời báo của Trung Quốc đăng bài chỉ trích mạnh mẽ ông Trump về cuộc điện đàm với nhà lănh đạo Đài Loan Thái Anh Văn ngày 2.12 và cho rằng: “Tất cả truyền thông chính thống Mỹ đă nêu rơ Đài Loan là một trong những vấn đề nhạy cảm nhất ở Đông Á, và bất cứ sơ sót nào cũng có thể dẫn đến chiến tranh”. Bài báo cũng kêu gọi Trung Quốc trừng phạt Đài Loan như một thông điệp gửi đến ông Trump.