Trong mấy ngày qua người dân Việt Nam thực sự thất vọng với tuyên bố của Tổng thống Nga Putin về việc ông ủng hộ Trung Quốc và không công nhận phán quyết của PCA về vấn đề Biển Đông. Nga là nước mà bao lâu nay được người Việt Nam yêu mến và trân trọng bỗng nhiên Putin làm như vậy khác nào như hắt bát nước đi làm sao lấy lại. Tuy nhiên cũng nhiều người tự hỏi: Sự thật tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin là ǵ?
Trước hết chúng ta phải xem kết quả phán quyết của PCA nó có giá trị như thế nào với Việt Nam.
Vụ kiện này là Philipines kiện Trung Quốc nhưng có sự liên quan lớn đến quyền lợi của Việt Nam. V́ thế phán quyết của PCA sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của Việt Nam trên Biển Đông trong khi Việt Nam không là một bên tham gia.
Phán quyết PCA có mục “không công nhận đường chín khúc của Trung Quốc” đă khiến cho một số người Việt Nam mừng vui mà quên đi những điểm phán quyết sau đó của PCA nó ảnh hưởng lớn đến chủ quyền biển đảo của ta như nào.
Các nhà chuyên môn đă phân tích kỹ điều này mà chúng ta không cần đưa ra đây. Điều chúng ta quan tâm là sự không công nhận đường chín khúc hay đường “lưỡi ḅ” nó có ư nghĩa ǵ.
Thật ra điểm phán quyết này (không công nhận đường “lưỡi ḅ”) của PCA không có nhiều ư nghĩa. Bởi v́ đây là một đường tưởng tượng, ngay cả Trung Quốc cũng không chứng minh được cái đường này nó có từ đâu, tại sao, tọa độ chuẩn…th́ phủ nhận một sự hoang tưởng liệu có ư nghĩa ǵ?
Putin ủng hộ "đường lưỡi ḅ"?
Muốn phản ánh đúng sự thật về quan điểm của các nguyên thủ quốc gia th́ hăy hết sức tránh chuyện "tam sao thất bản", hăy t́m bản gốc phát biểu của vị này bằng chính ngôn ngữ của họ.
Ví dụ như ở trường hợp này, tuyên bố của Putin, phải vào chính trang của Tổng thống Nga:
http://kremlin.ru/events/president/news/52834.
Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Hàng Châu-Trung Quốc
Chính xác tuyên bố của Putin như sau: “…liên quan đến Ṭa án Thường trực La Hay và phán quyết của ṭa. Chúng tôi đoàn kết và ủng hộ quan điểm của Trung Quốc trong vấn đề này - là không thừa nhận kết quả ṭa án La Hay. Tôi sẽ nói lư do. Đó không phải là quan điểm chính trị, mà hoàn toàn là quan điểm luật pháp. Theo đó, bất kỳ các quá tŕnh giải quyết làm rơ của một bên thứ ba nào phải được khởi xướng bởi các bên tranh chấp, c̣n ṭa phải nghe lập luận và quan điểm của các bên có tranh chấp. Như đă biết, Trung Quốc không đề xuất ǵ đến ṭa án La Hay, và chẳng ai nghe quan điểm của Trung Quốc ở ṭa ấy cả. Vậy làm sao có thể coi các phán quyết ấy là công bằng?”.
Quan điểm chính trị là ǵ? V́ nội dung của phán quyết nó mang tính chính trị rất cao, cho nên, khi đă công nhận hay phủ nhận nội dung của phán quyết th́ có nghĩa là anh đang ủng hộ nước này chống lại nước kia. Đó chính là quan điểm chính trị mà Putin né tránh.
Quan điểm luật pháp? Đó là cách tổ chức thực hiện, quy tŕnh thụ lư, xử lư mối quan hệ các bên thứ 2, thứ 3…vấn đề nguyên tắc, sự công bằng, và do đó tính hợp pháp của phiên ṭa có đảm bảo hay không...như Putin đă chỉ ra.
Như vậy lư do Putin không thừa nhận phán quyết của PCA không phải v́ nội dung phán quyết của PCA đúng hay sai (quan điểm chính trị) mà v́ lư do từ quan điểm luật pháp.
Chúng ta không quan tâm nhiều đến “quan điểm luật pháp” của Putin về mặt đúng hay sai, lư do đó, nó có thể đúng, có thể sai, bởi Putin không là thánh thần, nhưng chúng ta tin lư do đó “không phải là quan điểm chính trị”, bởi lẽ đó mới chính là “thương hiệu” của Putin.
Cái tầm sắc sảo của một nhà ngoại giao Putin là ở đây, Putin tránh, không nói đến nội dung của phán quyết, nếu Putin nêu quan điểm của ḿnh về nội dung tức là đồng nghĩa với tuyên bố ủng hộ nước này chống nước kia, đó là tuyên bố chính trị nhạy cảm.
Chẳng hạn, nếu Putin cho rằng nội dung phán quyết của PCA về đường lưỡi ḅ là sai, có nghĩa rằng Trung Quốc là đúng, Putin công nhận đường lưỡi ḅ…dẫn đến Putin chống lại Philipines và đặc biệt là xem nhẹ chủ quyền biển đảo của Việt Nam…
Tầm cỡ như Vladimir Putin, một con người đă đang “thay đổi bàn cờ chính trị thế giới sau chiến tranh lạnh” đâu có ngây thơ như vậy trên trường quốc tế đặc biệt là mối bang giao với Việt Nam, điểm mút chiến lược hướng Châu Á-Thái B́nh Dương của Nga.
Chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc, lợi ích quốc gia…bao đời nay của chúng ta luôn được bảo vệ bằng xương máu, trí tuệ, mồ hôi của chính ḿnh chứ không phải của từ bất cứ nước ngoài nào dù đó là Nga hay mới đây là Mỹ.
Điều chúng ta cần là sự thật. Chúng ta không v́ yêu hay ghét cảm tính mà suy diễn sai sự thật.