Bạn thường lựa chọn cách làm nào?
Thói quen nấu nướng này có thể ảnh hưởng tới bạn thế nào?
Hăy t́m hiểu nhé…
Có một sự thực mà nhiều người không biết hoặc không để ư. Dầu ăn và mỡ động vật đều có những ưu và nhược điểm. Nên sử dụng dầu ăn hay mỡ động vật tùy thuộc vào lứa tuổi và từng giai đoạn của sức khỏe chứ không áp dụng chung cho tất cả mọi người.
Trao đổi với báo Tri thức trẻ, BS Lê Thị Hải, Giám đốc Trung tâm tư vấn dinh dưỡng - Viện Dinh dưỡng Quốc gia khẳng định, nếu các gia đ́nh hiện đại thời nay chỉ dùng dầu ăn mà không dùng mỡ động vật là một quyết định sai lầm.
“Thói quen này không tốt, có thể nói là sai lầm. Người lớn ngoài 50 tuổi trở ra bị rối loạn chuyển hóa chất béo như tăng cholesterol th́ mới phải kiêng ăn mỡ. C̣n trẻ em càng cần phải ăn mỡ” - BS Hải nói.
BS Lê Thị Hải, Giám đốc Trung tâm tư vấn dinh dưỡng - Viện Dinh dưỡng Quốc gia
Hiện nay, nhiều công ty sản xuất dầu ăn tung ra các quảng cáo cảnh báo khiến người dân ngộ nhận rằng, ăn mỡ động vật gây béo ph́ c̣n dầu ăn th́ đầy đủ dưỡng chất, tốt cho sức khỏe. Nhưng theo BS Hải, điều này chỉ đúng với các người già, người trưởng thành, c̣n trẻ em lại ngược lại.
“Trẻ dưới 1 tuổi phải ăn 70% mỡ. Đối với người trưởng thành, khi nào bị cholesterol máu th́ mới phải kiêng ăn mỡ chứ b́nh thường không phải kiêng”, bà nhấn mạnh.
Việc người dân thành thị nhiều năm ṛng đều “nói không” với mỡ động vật, theo BS Hải, nguyên nhân là do tuyên truyền của chúng ta đến cộng đồng không đúng, chưa đầy đủ và cặn kẽ, dẫn tới việc hiểu sai lệch và vận dụng vào chế độ ăn uống không tốt.
Đồng tính với ư kiến của BS Lê Thị Hải, BS Hoàng Sầm - Viện trưởng Viện Y học Bản địa Việt Nam cho biết “Việc không ăn mỡ động vật nguy hại v́ làm mất cân đối về mặt dinh dưỡng. V́ dầu thực vật không cấu tạo nên vỏ thần kinh được. Bao myeline cấu tạo nên các tế bào thần kinh, các vỏ bọc của dây thần kinh. Nếu thiếu cái đó sẽ khiếm khuyết về mặt thần kinh, đặc biệt là mắt”.
BS Hoàng Sầm – Viện trưởng Viện Y học Bản địa Việt NamChúng ta có thể hiểu được v́ sao những người sinh ra ở miền núi, không hề được tiếp xúc với dầu thực vật, chỉ ăn mỡ lợn, ḅ, trâu, dê nhưng không ai bị cận thị. Thậm chí, có nhiều cụ già đă ngoài 90 tuổi vẫn xâu kim không kính. Có thể từ nhỏ cụ già 90 tuổi ấy đă được ăn 1 lượng đủ cholesterol, Sphingosine (2-amino-4-octadecene-1,3-diol) từ mỡ động vật để đủ tạo ra 1 lượng sphingomyelin cấu tạo nên lớp vỏ myeline thần kinh đáy mắt.
Sử dụng dầu ăn không đúng cách có thể gây ung thư
Theo BS.Hải, trong bữa ăn hàng ngày, dầu chỉ nên dùng để trộn salat hoặc nấu những món ăn không cần nhiệt độ cao. C̣n nếu chiên, rán ở nhiệt độ cao th́ dầu ăn lại có nhiều tác hại. Bởi dầu ở nhiệt độ cao chuyển hóa thành chất trans fat, oxy hóa rất độc hại gây nhiều bệnh, trong đó có cả ung thư, ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe.
Trong khi đó, mỡ động vật xào rán ở nhiệt độ cao ít bị biến đổi chất độc hại như dầu ăn.
PGS.TS. Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm) cũng cho biết, thông tin về các loại dầu ăn như dầu hướng dương, dầu đậu nành không tốt sức khỏe, gây ung thư là vừa đúng vừa sai. Bởi dầu ăn khi chiên rán ở nhiệt độ cao th́ mới tạo ra chất độc hại v́ dầu sôi ở nhiệt độ cao th́ sẽ gây ra biến đổi chất.
“Tôi khuyên người dân khi chiên rán nên dùng mỡ động vật là chất béo chứa hợp chất axit béo không no, ít biến đổi th́ sẽ ít tạo thành các chất gây ung thư hơn so với dầu ăn. Đồng thời, nên hạn chế ăn đồ chiên rán, nếu thích ăn th́ nên chiên rán non thôi, không nên rán thật kỹ, thật gịn” - ông Thịnh bày tỏ.
C̣n chuyên gia dinh dưỡng Lê Thị Hải th́ khuyên, trong gia đ́nh, nên có cả dầu ăn và mỡ. Dầu chỉ dùng để trộn salat, phục vụ cho món xào c̣n chiên, rán ở nhiệt độ cao nên dùng mỡ. “Nhà tôi ăn cả 2, cả dầu, cả mỡ nhưng rất ít. Ai cũng sợ béo nên chủ yếu chỉ luộc, hấp thôi, chứ hạn chế chiên, xào, rán” - BS Hải chia sẻ.
Ngoài ra, cholesterol là thành phần tổng hợp nội tiết tố sinh dục nam. Thiếu cholesterol nhất là đối với trẻ em sẽ không tốt. Ví dụ, tổng hợp Vitamin D3 nội sinh dưới tác dụng ánh nắng mặt trời, phải có cholesterol. Tóm lại, lời khuyên của các chuyên gia đó là với người trưởng thành nên ăn 50% dầu: 50% mỡ trừ trường hợp có bệnh phải kiêng dầu - mỡ. Trẻ con th́ cần mỡ c̣n người lớn th́ ít cần hơn.