Giám đốc Sở Mật vụ Hoa Kỳ Kimberly Cheatle vào thứ Hai bị đưa lên “chảo lửa” trong phiên điều trần căng thẳng về vụ ám sát hụt cựu Tổng thống Donald Trump, đối mặt với kêu gọi từ chức.
Giám đốc Cơ quan Mật vụ Hoa Kỳ vào thứ Hai nhận trách nhiệm những sai sót an ninh đáng kinh ngạc trước vụ ám sát hụt cựu Tổng thống Donald Trump, nhưng từ chối trả lời các câu hỏi trực tiếp, khiến các nhà lập pháp lưỡng đảng tức giận.
Bác bỏ kêu gọi từ chức, bà Cheatle cho Uỷ ban Giám sát Hạ viện hay, vụ ám sát hụt là “thất bại nghiêm trọng nhất” của Sở Mật vụ trong hơn bốn thập niên. “Sứ mệnh quan trọng của Cơ quan Mật vụ là bảo vệ các nhà lănh đạo quốc gia chúng ta. Vào ngày 13 tháng 7, chúng tôi đă thất bại,” Cheatle nói tại phiên điều trần theo trát đ̣i.
“Với tư cách là giám đốc Cơ quan Mật vụ Hoa Kỳ, tôi chịu hoàn toàn trách nhiệm về bất cứ sai sót an ninh nào.” Cheatle “hứng đạn” từ mọi phía, khi Dân chủ đứng về phía Cộng hoà bày tổ bực bội với lănh đạo cơ quan bảo vệ yếu nhân, không tin vào việc bà không thể giải thích những sự kiện đă dẫn đến việc tên Thomas Matthew Crooks bắn sượt tai ông Donald Trump từ nóc ṭa nhà cách đó 150 yard, làm 1 người bị thiệt mạng và làm 2 người khác bị thương.
Cheatle ngay từ đầu cho biết sẽ không thể trả lời một số câu hỏi nhất định do các cuộc điều tra đang diễn ra và các quy định an ninh. Nhưng việc bà tránh các câu hỏi khiến các nhà lập pháp tức giận v́ không thể nhận được câu trả lời, họ cho rằng Giám đốc từ chối cung cấp thông tin cụ thể về các khía cạnh của vụ ám sát vốn đă được công khai.
Các uỷ viên ngày càng mất kiên nhẫn, lắc đầu, cười lớn và đôi khi chen ngang Cheatle. “Tại sao bà lại ở đây?” và “Bà có nghiêm túc không vậy?” những lời b́nh luận như vậy liên tục vang lên.
Dân biểu Mike Turner (Cộng hoà – Ohio kêu gọi Tổng thống Joe Biden sa thải Cheatle nếu bà không từ chức. “Bởi v́ Donald Trump c̣n sống… bà trông bất tài,” nhà lập pháp nói. “Nếu Donald Trump bị sát hại … bà sẽ trông có tội.”
Trong một cuộc trao đổi căng thẳng khác, Dân biểu Cộng ḥa Nancy Mace hỏi liệu Cheatle có muốn sử dụng 5 phút chất vấn của bà để soạn đơn từ chức hay không. Giám đốc Mật vụ từ chối, và cơn giận của nhà lập pháp nhanh chóng bùng lên. “Bà hôm nay thật khốn nạn,” Mace nói, và bị nhắc nhở về quy định lịch thiệp tại Hạ viện. “Bà đang không trung thực hoặc đang nói láo. Đây là những câu hỏi quan trọng mà người dân Mỹ muốn có câu trả lời, và bà chỉ có né tránh.”
Cheatle không trả lời.
“Tôi không biết ai đă chuẩn bị cho bà. Tôi không biết bao nhiêu lần bà đă ra điều trần trước Quốc hội. Nhưng một Tổng thống gần như đă bị ám sát ngay trước ống kính truyền h́nh, không chỉ cho người Mỹ mà cả thế giới cùng xem. Và đây là cơ hội đầu tiên của bà – tôi hiểu rằng đang có một cuộc điều tra. Tôi hiểu có những điều bà không thể nói được, nhưng ư kiến cho rằng, chúng tôi nhận được ít hơn những ǵ bà đă trả lời các cuộc phỏng vấn truyền h́nh là điều mà Dân chủ, độc lập, hay Cộng ḥa sẽ không chấp nhận được,” Dân biểu Jared Moskowitz (Dân chủ – Florida) nói.
Cheatle từ chối trả lời yêu cầu từ Dân biểu Marjorie Taylor Greene (Cộng hoà – Georgia) về mốc thời gian từng sự việc trong ngày vụ ám sát hụt xảy ra. “Tôi có thời gian biểu nhưng không cụ thể,” lănh đạo Mật vụ nói, khiến cả pḥng điều trần bật cười.
Cheatle cũng bị chỉ trích nhiều lần v́ chưa chưa từng đến hiện trường vụ nổ súng. “9 ngày trôi qua, bà vẫn chưa đến trong đó có Hạ nghị sĩ Pat Fallon (R-Texas).
Fallon nói: “Chín ngày rồi bạn chưa đến hiện trường,” Dân biểu Pat Follan (Cộng hoà – Texas) nói. “Đáng lẽ bà phải xuống đó ngay trong tối hôm đó.”
“Tay súng đến hiện trường nhiều hơn bà,” Follan nói, ám chỉ tên Crooks nhiều lần đến đó nghiên cứu địa thế.
Kêu gọi từ chức
Phiên điều trần đánh dấu một bước ngoặt đối với Dân chủ. Các nhà lập pháp Dân chủ bước vào điều trần với chỉ với một thành viên kêu gọi Cheatle từ chức, nhưng họ kết thúc với nhiều lời kêu gọi từ chức.
Lănh đạo Dân chủ tại Uỷ ban Giám sát Hạ viện Jamie Raskin (Maryland) tán thành kêu gọi Giám đốc Mật vụ từ chức. “Tôi không muốn đổ thêm dầu vào ngày tồi tệ, khủng khiếp, kinh khủng của Giám đốc, nhưng tôi sẽ cùng Chủ tịch kêu gọi bà từ chức chỉ bởi v́ tôi nghĩ mối quan hệ này không thể cứu văn vào lúc này,” Raskin nói. “Và tôi nghĩ, Giám đốc đă đánh mất niềm tin của Quốc hội vào lúc rất cấp bách và đặc biệt trong lịch sử quốc gia. Và chúng ta cần phải nhanh chóng vượt qua chuyện này.”
Moskowitz cùng với Dân biểu Ro Khanna (Dân chủ- California) cũng kêu gọi Cheatle từ chức. “Tôi chỉ không nghĩ đây là đảng phái. Nếu có âm mưu ám sát một tổng thống, một cựu tổng thống, hoặc một ứng cử viên, th́ bà cần phải từ chức,” Khanna nói khi chất vấn Cheatle. “Bà không thể lănh đạo một cơ quan Mật vụ khi có một vụ ám sát ứng cử viên tổng thống.”
Một loạt nhà lập pháp Cộng ḥa trong suốt phiên điều trần cũng kêu gọi Cheatle từ chức.
Dân biểu Byron Donalds (R-Fla.) chỉ trích Cheatle đă không trả lời “những câu hỏi đơn giản” về âm mưu ám sát. “Một số đồng nghiệp lưỡng đảng của tôi đă nhắn tin cho tôi trong vài ngày qua, về việc liệu bà có nên mất việc hay không, và tôi đă im lặng trước những câu hỏi đó. Bởi v́ tôi muốn xem hôm nay bà sẽ làm ǵ,” Donalds nói. “Theo tôi, bà cần phải bị sa thải ngay lập tức.”
Mật vụ nhận nhiều cảnh báo
Một thông tin mới xuất hiện trong phiên điều trần là mức độ Cơ quan Mật vụ nhận được cảnh báo về tên Crooks.
Cheatle cho các nhà lập pháp Quốc hội hay, cơ quan đă nhận được từ 2 đến 5 cảnh báo về kẻ bắn ông Trump. “Tôi không có con số chính xác để chia sẻ với quư vị vào hôm nay, nhưng theo những ǵ tôi có thể nhận ra, có khoảng từ 2 đến 5 lần một số h́nh thức liên lạc về một người khả nghi với Sở Mật vụ,” Cheatle trả lời câu hỏi của Dân biểu Maxwell Frost (Dân chủ – Florida).
Nhưng Giám đốc cũng cho hay, Crooks không được xem là một “mối đe dọa” cho đến vài giây trước khi y bắn ông Trump.
Frost liệt kê một loạt cảnh báo về nghi can và vị trí của y.
“Theo các tường tŕnh, kẻ xả súng bị các nhân viên an ninh chụp h́nh hai lần trước khi y nổ súng. Một cảnh sát từ dưới đất đă nh́n thấy kẻ xả súng, và báo cáo kèm theo h́nh kẻ khả nghi. Nhiều nhân viên thực thi công lực địa phương xác định được nghi can, trao đổi qua điện đàm rằng anh ta có hành động khả nghi. Một toán thực thi công lực chiến thuật địa phương nh́n thấy nghi can trên mái nhà, và thông báo cho các cơ quan an ninh khác, đồng thời chụp h́nh hắn, …” Frost nói. “Tại sao sự kiện không được tạm dừng ngay lúc đó?”
“Tại sao Tổng thống Trump được phép lên sân khấu 10 phút sau khi Mật vụ phát hiện một tên khả nghi? Đối với tôi, đó dường như là điều tồi tệ nhất, trong tất cả sự đổ vỡ trong các liên lạc, tất cả những điều tồi tệ mà bà đă đưa ra ở đây ngày hôm nay – hoặc không cho chúng tôi biết – dường như đó là câu hỏi,” nhà lập pháp nói.