Ukraine chặn dầu Nga, một nước châu Âu đối mặt khủng hoảng nhiên liệu

[Romano]

Hungary đang chạy đua với thời gian để tránh mất điện và thiếu nhiên liệu sau khi Ukraine vào tháng trước đã áp đặt lệnh trừng phạt nhằm chặn công ty dầu mỏ tư nhân lớn nhất của Nga là Lukoil vận chuyển dầu thô qua đường ống tới Trung Âu.
Mắc kẹt trong các lệnh trừng phạt
Mục tiêu của Ukraine là ngăn chặn nguồn thu chính cho ngân sách chiến sự của Điện Kremlin. Nhưng động thái này đang làm dấy lên lo ngại về tình trạng thiếu hụt nguồn cung ở Hungary. 70% lượng dầu nhập khẩu của Hungary là đến từ Nga và Lukoil cung cấp một nửa lượng dầu đó.
"Người dân Hungary có thể phải đối mặt với giá năng lượng tăng vọt và tình trạng thiếu điện trong 'vài tuần' trừ khi tìm ra giải pháp", bà Ilona Gizińska, một nhà nghiên cứu và chuyên gia Hungary tại Trung tâm nghiên cứu phương Đông cho hay.

Theo nhóm nghiên cứu Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch, chỉ riêng trong tháng 4 năm nay, Hungary đã chi gần 1/4 tỷ euro để mua dầu thô và khí đốt của Nga.Ngoại trưởng Hungary Péter Szijjártó ngày 19/7 cho hay biện pháp cứng rắn của Ukraine có thể đe dọa đến an ninh năng lượng lâu dài của Hungary, đồng thời chỉ trích mạnh mẽ Kyiv về động thái này.

“Chính quyền Ukraine đã thể hiện thiện chí tìm ra giải pháp cho tình hình, nhưng những nỗ lực này đã dần lắng xuống”, ông nói .

Sau cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov đầu tuần qua, ông Szijjártó cho biết nước này đã bắt đầu đàm phán với Moscow để tìm nguồn cung dầu thay thế từ Nga.

“Hiện tại, có một vấn đề pháp lý mới ở Ukraine, trên cơ sở đó Lukoil hiện không giao hàng cho Hungary. Chúng tôi đang tìm giải pháp để giải quyết vấn đề vì dầu mỏ của Nga rất quan trọng đối với an ninh năng lượng của chúng tôi”, người đứng đàu ngành ngoại giao Hungary thừa nhận.

Mới đây, Thư ký báo chí Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, cáo buộc Ukraine đã đưa ra "quyết định chính trị" và tuyên bố tình hình "nghiêm trọng" đối với những người vẫn đang mua dầu của Nga.Lệnh cấm Lukoil được đưa ra khi mối quan hệ giữa Ukraine và Hungary ngày càng căng thẳng. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy tuần này đã chỉ trích Thủ tướng Hungary Viktor Orbán vì đã gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin như một phần của "sứ mệnh hòa bình" theo tuyên bố của ông Orbán.

Ukraine cứng rắn
Sau khi Nga đưa quân tới Ukraine, Liên minh châu Âu (EU) đã áp đặt lệnh cấm vận đối với việc nhập khẩu dầu của Nga đến khối này bằng đường biển. Nhưng EU đã miễn trừ nguồn cung cấp qua đường ống, bao gồm cả nguồn cung cấp qua đường ống Druzhba đến Hungary, Slovakia và Cộng hòa Séc, để các quốc gia này có thời gian tìm nguồn cung cấp thay thế.

Bà Inna Sovsun, một nhà lập pháp Ukraine thuộc đảng đối lập Holos và là thành viên của ủy ban năng lượng của quốc hội, cho hay: “Chúng tôi đã chờ đợi hơn hai năm để EU và G7 đưa ra lệnh trừng phạt thực sự đối với dầu qua đường ống của Nga”.

Bà Sovsun đồng thời lưu ý rằng đường ống này vẫn vận chuyển 200.000 thùng dầu thô mỗi ngày và Nga đã kiếm được 180 tỷ USD từ xuất khẩu dầu mỏ vào năm ngoái.

“Chúng tôi đã thực sự thử mọi giải pháp ngoại giao và chúng không bao giờ hiệu quả. Vì vậy, có vẻ như chúng tôi phải tìm một số cách tiếp cận khác để nói chuyện với họ", bà Sovsun nhấn mạnh thêm.

Không chỉ Hungary bị mắc kẹt trong các lệnh trừng phạt, nhà máy lọc dầu lớn của Slovakia là Slovnaft cũng mua dầu thô từ Lukoil. Nhưng một phát ngôn viên của Bộ kinh tế nước này nói với POLITICO rằng công ty đã tìm được nguồn cung thay thế và cho đến nay, "nguồn cung dầu của Nga tới Slovakia vẫn chưa dừng lại".

Các lệnh trừng phạt buộc công ty điều hành đường ống UkrTransNafta của Ukraine phải từ chối các đơn xin vận chuyển dầu theo hợp đồng với Lukoil qua Druzhba. Dù vậy, cho đến nay các công ty dầu mỏ khác của Nga vẫn tiếp tục vận chuyển dầu thô qua Ukraine, bao gồm Rosneft và Tatneft.