Thói quen ăn uống và lối sống lành mạnh có thể giúp bảo vệ chức năng gan hiệu quả, ngay cả khi tuổi tác tăng lên. Trường hợp của cụ ông 80 tuổi ở Trung Quốc dưới đây là một ví dụ.
• Một cụ ông 80 tuổi ở Trung Quốc đi khám định kỳ và được chẩn đoán có chức năng gan khỏe, không mắc các bệnh lư về gan.
• Trái ngược với t́nh trạng của cụ ông lại là trường hợp của một thanh niên mắc gan nhiễm mỡ ở tuổi 28.
• Yếu tố giúp cụ ông giữ gan khỏe mạnh nằm ở một món ăn quen thuộc và một thói quen dễ thực hiện.
Cụ ông 80 tuổi có gan khỏe hơn chàng trai 28 tuổi
Bác sĩ Tiền Chính Hoằng, Giám đốc Trung tâm Pḥng ngừa và Điều trị Bệnh Gan - Mật, Bệnh viện Chang Gung Memorial ở Đài Loan (Trung Quốc) mới đây đă chia sẻ về 2 trường hợp bệnh nhân mà ông từng thăm khám.
Bác sĩ cho biết trường hợp thứ nhất là một người đàn ông 80 tuổi đến viện khám định kỳ. Kết quả khám và siêu âm gan cho thấy t́nh trạng gan của bệnh nhân khỏe mạnh, không có dấu hiệu bất thường, không mắc các bệnh lư như gan nhiễm mỡ hoặc xơ gan.
Bác sĩ Tiền Chính Hoằng nói thêm: “Tôi rất ấn tượng với cụ ông v́ dù đă lớn tuổi nhưng ông vẫn nhanh nhẹn và minh mẫn. Ông đi khám một ḿnh mà chẳng cần sự giúp đỡ từ con cái hay người thân”.
Trường hợp thứ 2 là một nam thanh niên 28 tuổi. Bệnh nhân đến khám và được chẩn đoán mắc gan nhiễm mỡ.
Bác sĩ Tiền Chính Hoằng nói: “Đây là 2 trường hợp đối lập với nhau. Rơ ràng theo lư thuyết, khi tuổi tác tăng lên, chức năng trong cơ thể dần bị lăo hóa th́ ông lăo có nguy cơ mắc các vấn đề về gan cao hơn so với chàng trai trẻ tuổi. Tuy nhiên, kết quả khám lại cho thấy cụ ông 80 tuổi có chức năng gan tốt hơn chàng trai 28 tuổi”.
Câu hỏi được đặt ra là tại sao cụ ông 80 tuổi lại có gan khỏe mạnh như vậy? Khi khai thác kỹ hơn về lối sống của cụ ông 80 tuổi, bác sĩ Tiền Chính Hoằng cho biết, cụ ông có chế độ ăn uống lành mạnh. Cụ ông làm nghề đánh bắt cá nên từ hồi trẻ ông đă có thói quen ăn cá. Bên cạnh đó, ông lăo cũng có lối sống lành mạnh, luôn đi ngủ sớm và thức dậy sớm, ông hiếm khi thức khuya.
Bác sĩ Tiền Chính Hoằng giải thích, cụ ông chủ yếu ăn cá. Cá là loại thực phẩm quen thuộc, dễ kiếm, đồng thời nó cũng là nguồn protein dồi dào, ít chất béo băo ḥa. Ngược lại, cá chứa nhiều axit béo omega-3 có lợi cho sức khỏe. Các nghiên cứu đă chỉ ra rằng axit béo omega-3 có khả năng giảm viêm, giảm lượng chất béo xấu trong máu và cải thiện độ nhạy insulin. Điều này góp phần hạn chế nguy cơ mỡ tích tụ trong gan, gây ra gan nhiễm mỡ và bảo vệ chức năng gan hiệu quả.
Bên cạnh thói quen ăn uống, thói quen ngủ sớm, dậy sớm và hiếm khi thức khuya cũng giúp cụ ông 80 tuổi bảo vệ chức năng gan hiệu quả. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng thức khuya làm thay đổi đồng hồ sinh học, làm tăng sinh các phản ứng oxy hóa, gây khó khăn cho quá tŕnh thải độc của gan.
Bác sĩ Tiền Chính Hoằng cho biết gan nhiễm mỡ là bệnh gan mạn tính gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con người. Một số yếu tố như chế độ ăn uống nhiều chất béo, dư thừa calo; lối sống kém lành mạnh (hút thuốc, thức khuya, lạm dụng rượu bia...), mắc các rối loạn chuyển hóa, bệnh tiểu đường... có thể làm tăng nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ.
Chuyên gia cho biết, bệnh gan nhiễm mỡ nếu không được điều trị kịp thời có thể tiến triển thành viêm gan hoặc xơ gan, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh.
Bác sĩ Tiền Chính Hoằng nói: “Một nghiên cứu ở Singapore đă chỉ ra rằng, 34% bệnh nhân mắc gan nhiễm mỡ tiến triển xơ gan. Do đó, việc pḥng ngừa gan nhiễm mỡ và bảo vệ chức năng gan là vô cùng quan trọng”.
Thói quen giúp bảo vệ chức năng gan hiệu quả
Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống có thể giúp bảo vệ chức năng gan hiệu quả.
1. Chế độ ăn uống lành mạnh
Thay đổi chế độ ăn uống lành mạnh, đa dạng thực phẩm, giàu chất dinh dưỡng, hạn chế tiêu thụ các thực phẩm chứa nhiều chất béo băo ḥa, chất béo chuyển hóa và hạn chế sử dụng rượu, bia là cách hiệu quả để bảo vệ chức năng gan.
Mọi người nên ưu tiên lựa chọn các loại thực phẩm giàu chất xơ như trái cây và rau củ tươi, ngũ cốc nguyên hạt, các loại cá giàu chất béo không băo ḥa đa omega-3, sữa ít béo và các loại dầu thực vật lành mạnh.
2. Cải thiện chất lượng giấc ngủ
Chất lượng giấc ngủ đóng vai tṛ quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tổng thể nói chung và sức khoẻ của gan nói riêng.
3. Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục ít nhất 30 phút một ngày, ít nhất 4 lần/tuần giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và giúp gan hoạt động hiệu quả.
Mọi người có thể lựa chọn những môn thể thao yêu thích hoặc thực hiện các bài tập thể dục đơn giản như đi bộ, bơi lội, hoặc làm vườn. Tất cả đều mang lại lợi ích cho sức khỏe, giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh lư về gan.
Tuy nhiên, mọi người nên lựa chọn chế độ luyện tập phải phù hợp với t́nh trạng sức khỏe của bản thân.
4. Khám sức khỏe định kỳ
Khám sức khỏe định kỳ có thể giúp mọi người theo dơi t́nh trạng sức khoẻ của bản thân và phát hiện bệnh kịp thời.
VietBF@ Sưu tập