Phe đối lập lo ngại thỏa thuận quốc pḥng mới không cấm vũ khí hạt nhân của Mỹ được triển khai trên lănh thổ Thụy Điển.
Quân nhân Mỹ tham gia cuộc tập trận quân sự Baltops 24 cùng quân nhân Thụy Điển ở Uto, Thụy Điển vào ngày 11/6 (Ảnh: Getty).
Các nhà lập pháp ở Stockholm đă phê chuẩn một hiệp ước quốc pḥng gây tranh căi với Washington, cho phép quân đội Mỹ được triển khai tới 17 căn cứ quân sự và địa điểm huấn luyện của Thụy Điển.
Các nhà phê b́nh đă chỉ trích thỏa thuận này v́ không cấm rơ ràng việc triển khai vũ khí hạt nhân của Mỹ ở quốc gia Bắc Âu.
Thỏa thuận Hợp tác Quốc pḥng (DCA) đă được kư kết giữa Bộ trưởng Quốc pḥng Thụy Điển Pal Jonson và Bộ trưởng Quốc pḥng Hoa Kỳ Lloyd Austin vào tháng 12 năm ngoái, nhưng cần có sự chấp thuận của quốc hội để có hiệu lực.
Vào ngày 18/6, các nhà lập pháp ở Stockholm đă bỏ phiếu ủng hộ DCA với tỷ lệ áp đảo, trong đó 266 thành viên quốc hội bỏ phiếu ủng hộ và 37 thành viên phản đối, trong khi 46 thành viên vắng mặt.
Thỏa thuận này đă bị các đảng Cánh tả và Xanh phản đối. Họ yêu cầu các điều khoản phải nêu rơ ràng rằng Thụy Điển sẽ không sở hữu vũ khí hạt nhân.
"Chúng tôi muốn luật nêu rơ việc cấm vũ khí hạt nhân được đưa vào lănh thổ Thụy Điển", nghị sĩ Đảng Xanh Emma Berginger nói trước quốc hội, lập luận rằng thỏa thuận mới "không đóng cửa đối với vũ khí hạt nhân".
Hiệp hội Trọng tài và Ḥa b́nh Thụy Điển, một tổ chức phi lợi nhuận phản chiến lớn, đă chỉ trích động thái này là làm gia tăng căng thẳng và rủi ro an ninh cho Thụy Điển. Họ cho rằng thỏa thuận này đi ngược lại với kỳ vọng của cử tri về một quốc gia không có vũ khí hạt nhân.
"Không giống như các hiệp ước DCA của Na Uy và Đan Mạch, thỏa thuận này của Thụy Điển không có điều khoản bảo lưu nào đối với vũ khí hạt nhân", lănh đạo hiệp hội, Kerstin Bergea, viết trong một bài báo sau cuộc bỏ phiếu.
Bergea chỉ ra rằng nước láng giềng Phần Lan của Thụy Điển, gia nhập NATO vào năm 2022, có luật quốc gia cấm vũ khí hạt nhân được triển khai lănh thổ của ḿnh và hiệp ước DCA của họ với Mỹ cũng đề cập đến điều đó.
Thụy Điển, một thành viên gia nhập khối quân sự do Mỹ đứng đầu kể từ tháng 3, sẽ cho phép quân đội, phương tiện và máy bay Mỹ đi qua lănh thổ mà không bị cản trở. Lầu Năm Góc cũng sẽ được phép thiết lập các cơ sở riêng tại các căn cứ quân sự hiện có của Thụy Điển. Sự hiện diện của nhân viên Mỹ sẽ được quy định bởi Mỹ chứ không phải luật pháp địa phương.
Đầu tháng này, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng nhiều đợt mở rộng của NATO khiến châu Âu trở nên kém an toàn hơn. Ông nhấn mạnh, Moscow không có tranh chấp lănh thổ hay vùng căng thẳng nào với các thành viên mới của khối là Thụy Điển hoặc Phần Lan, đồng thời thừa nhận cơ sở hạ tầng quân sự của NATO chắc chắn sẽ được đặt trên lănh thổ của các nước này.
"Stockholm và Helsinki cần hiểu rằng điều này sẽ dẫn đến hậu quả cho an ninh của chính họ", ông Peskov cho biết.
VietBF@sưu tập