Những chiếc hố sụt khổng lồ trồng giống như được tạo ra bằng máy cắt bánh quy có chứa những điều ḱ diệu bên trong khiến ai nấy cũng phải ngỡ ngàng.
Những hố sụt khổng lồ ở các vùng phía tây nam Trung Quốc được mệnh danh là "tiankeng" - một từ tiếng Quan Thoại có nghĩa là "hố trời". Theo UNESCO Courier, các hố sụt này chứa đựng những khu rừng nguyên sinh và hệ sinh thái nguyên sơ.
Tây Nam Trung Quốc là nơi có cảnh quan núi đá vôi - những khối đá vôi rất dễ bị phân hủy. Trải qua hàng trăm ngàn năm, nước mưa chảy qua ḷng đất tiến vào nền đá và dần dần làm xói ṃn đá vôi. Những ḍng nước có tính axit nhẹ làm mở rộng các vết nứt thành các đường hầm và hang động mà cuối cùng không thể chống đỡ được trần đá do đó nó sụp xuống đáy, mở ra những hố sụt khổng lồ.
Theo Zhu Xuewen, nhà nghiên cứu tại Viện Địa chất Karst thuộc Viện Khoa học Địa chất Trung Quốc, ‘tiakeng’ của Trung Quốc là duy nhất. Hố thiên đường là một trong những hố sụt lớn nhất thế giới - đặc biệt là Xiaozhai Tiankeng, nằm ở huyện Fengjie ở miền trung nam Trung Quốc, là hố sụt sâu nhất trên Trái đất. Để đủ điều kiện được coi là ‘tiakeng’, một hố sụt phải sâu và rộng ít nhất 330 feet (100 mét), Xuewen nói với tạp chí nhà nước Trung Quốc Sixth Tone . Xuewen cho biết ‘Tiankeng’ cũng phải có sườn dốc và những ḍng sông – hay bóng ma của những ḍng sông cổ chảy dọc theo đáy. Ví dụ, tại Xiaozhai Tiankeng, mùa mưa tạo thành ḍng sông ngầm chảy qua mạng lưới hang động, theo BBC .
Trung Quốc là nơi sinh sống của khoảng 200 người ‘Tiankeng’, hầu hết phân bố từ tỉnh Thiểm Tây ở miền trung đến khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây ở phía tây nam. Khoảng một phần ba diện tích đất nước bao gồm núi đá vôi - tỷ lệ cao nhất trong tổng diện tích bề mặt so với bất kỳ quốc gia nào trên thế giới so với chỉ dưới 1/5 ở Hoa Kỳ .
George Veni, nhà địa chất thủy văn chuyên về địa h́nh karst và là giám đốc điều hành của Viện nghiên cứu hang động và đá vôi quốc gia ở Mỹ trước đây đă nói với Live Science: “Do sự khác biệt giữa các địa phương về địa chất, khí hậu và các yếu tố khác, cách karst xuất hiện trên bề mặt có thể khác biệt đáng kể”. "V́ vậy, ở Trung Quốc có núi đá vôi vô cùng ngoạn mục với những hố sụt khổng lồ và lối vào hang động khổng lồ, v.v. Ở những nơi khác trên thế giới, thường sẽ hiếm hơn.
VietBF@ sưu tập