Tổng thống Mỹ Joe Biden trong bài phát biểu tại Nhà Trắng hôm thứ Sáu đă tuyên bố về một “lộ tŕnh” nhằm chấm dứt cuộc chiến ở Gaza dựa trên đề xuất mới của Israel và kêu gọi Hamas chấp thuận điều này.
Ông Biden nhấn mạnh, đề xuất mới của Israel gồm 3 giai đoạn nhằm hướng tới lệnh ngừng bắn toàn diện ở Gaza để tiến hành trao đổi tù nhân chiến tranh và những người bị bắt giữ từ cả 2 phía Israel và Palestine để mang lại “một kết thúc lâu dài cho cuộc chiến này”.
Giai đoạn 1 bắt đầu với lệnh ngừng bắn “đầy đủ và toàn diện” kéo dài 6 tuần. Trong khoảng thời gian này, các lực lượng Israel sẽ rút khỏi Gaza và các con tin - bao gồm người cao tuổi, phụ nữ và người bị thương - sẽ được đổi lấy hàng trăm tù nhân Palestine. Dân thường Palestine sẽ trở về Gaza, trong đó có miền Bắc Gaza, và mỗi ngày sẽ có 600 xe tải chở hàng viện trợ nhân đạo vào vùng lănh thổ của Palestine.
Trong giai đoạn thứ hai, Hamas và Israel sẽ đàm phán các điều khoản nhằm chấm dứt vĩnh viễn t́nh trạng thù địch. Tổng thống Biden khẳng định lệnh ngừng bắn “sẽ vẫn được duy tŕ chừng nào tiến tŕnh đàm phán c̣n tiếp diễn”. Giai đoạn thứ ba sẽ bao gồm kế hoạch tái thiết lớn dành cho Gaza. Theo ông chủ Nhà Trắng, đề xuất này đă được Qatar chuyển tới Hamas. Theo đó, ông kêu gọi Hamas chấp nhận lời đề xuất của Israel.
Theo các chuyên gia, nh́n chung, đề xuất này rất giống với một đề xuất do Mỹ hậu thuẫn mà Hamas đă chấp nhận vào đầu tháng 5 sau khi Israel chấp thuận.
Tuy nhiên, Israel sau đó đă từ bỏ thỏa thuận và leo thang hành động tấn công vào Rafah, thành phố cực nam của Gaza và nơi trú ẩn của phần lớn trong tổng số 2,3 triệu người Palestine phải chạy trốn chiến tranh ở các khu vực khác.
Theo đó, một số chuyên gia cho rằng, đề xuất được coi là "mới" này của Israel thực tế lại không mới và không khác nào sự thừa nhận của Israel, được Tổng thống Mỹ thông báo với thế giới rằng, nước này đă thua trong cuộc chiến với Hamas ở Gaza về mặt quân sự và cuối cùng phải quay lại bàn đàm phán để thương lượng với Hamas.
Trong bài phát biểu tại Nhà Trắng hôm thứ Sáu chính Tổng thống Mỹ dường như cũng đă thừa nhận sự thất bại của Israel trong cuộc chiến với Hamas ở Gaza với tuyên bố: "Chiến tranh vô thời hạn nhằm theo đuổi khái niệm vô định về một chiến thắng hoàn toàn… sẽ chỉ khiến Israel sa lầy ở Gaza, làm hao tổn kinh tế, quân sự, nhân lực và nhân lực, đồng thời khiến Israel bị cô lập hơn nữa trên thế giới".
"Chiến tranh vô thời hạn sẽ không đưa con tin về nhà. Điều đó sẽ không mang lại sự thất bại lâu dài cho Hamas cũng sẽ không mang lại cho Israel an ninh lâu dài", ông chủ Nhà Trắng nói thêm.
Những tuyên bố này rơ ràng đă bác bỏ những lời hùng biện công khai của Israel rằng, chiến thắng quân sự của họ ở Gaza là trong tầm tay.
Trong phản ứng đầu tiên của ḿnh, Chính quyền của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đă dội một gáo nước lạnh vào tuyên bố về ḥa b́nh của ông Biden. Theo đó, trong một tuyên bố Văn pḥng của Thủ tướng Netanyahu khẳng định nước này sẽ không từ bỏ cuộc chiến tại dải Gaza trước khi đạt được mục tiêu đề ra là giải cứu toàn bộ các con tin và đánh bại hoàn toàn lực lượng Hamas.
Tuyên bố không xác nhận lộ tŕnh mà Tổng thống Mỹ vừa công bố có phải là đề xuất do Israel đưa ra hay không.
“Thủ tướng đă ủy quyền cho nhóm đàm phán đưa ra đề cương để đảm bảo (sự trở lại của các con tin), đồng thời nhấn mạnh rằng cuộc chiến sẽ không kết thúc cho đến khi (Israel) đạt được tất cả các mục tiêu, bao gồm việc trả lại tất cả các con tin của chúng tôi và việc tiêu diệt các năng lực quân sự và quarnt trị của Hamas", tuyên bố của Văn pḥng Thủ tướng Netanyahu nhấn mạnh.
Về phần ḿnh, Hamas tuyên bố họ nhận thấy những điểm tích cực trong đề xuất ngừng bắn - trao đổi con tin, tái thiết mà Tổng thống Mỹ vừa công bố.
Tuy nhiên, một nguồn tin bên trong Hamas lại tiết lộ với truyền thông rằng, đề xuất vẫn thiếu các đảm bảo về việc giảm chiến sự và rút lực lượng Israel ra khỏi dải Gaza. Theo nguồn tin này, Hamas sẵn sàng đón nhận tất cả các đề xuất và ư tưởng liên quan. Song các ư tưởng và đề xuất phải đảm bảo lập trường của Hamas là chấm dứt hoàn toàn chiến sự và rút lực lượng Israel ra khỏi dải Gaza.
Trong khi đó, ông Stephane Dujarric, người phát ngôn của Tổng thư kư Liên Hợp Quốc Antonio Guterres tuyên bố, "rất hy vọng" diễn biến mới nhất này "sẽ dẫn đến một thỏa thuận về ḥa b́nh lâu dài giữa các bên".
Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock cho biết đề nghị của Israel "mang lại một tia hy vọng và một con đường khả thi để thoát khỏi t́nh trạng bế tắc của chiến tranh", c̣n người đứng đầu EU Ursula von der Leyen hoan nghênh cách tiếp cận "cân bằng và thực tế" để chấm dứt đổ máu.
VietBF@ sưu tập
|