Ukraine đang tận dụng bất cứ vũ khí nào c̣n sót lại trong kho từ thời Chiến tranh Lạnh, gồm cả máy bay không người lái Tu-141/143 để tấn công các mục tiêu quân sự và công nghiệp sâu bên trong lănh thổ Nga.
Một số bức ảnh đăng tải trên mạng xă hội gần đây dường như cho thấy mảnh vỡ của chiếc Tu-141/143 ở tỉnh Bryansk của Nga, giáp biên giới Ukraine.Có vẻ như chiếc máy bay không người lái này được sử dụng trong chiến dịch của Ukraine tấn công sâu vào lănh thổ Nga, nhắm vào cơ sở hạ tầng quan trọng và các nhà máy lọc dầu của Nga ở các khu vực giáp biên giới Ukraine.Máy bay động cơ phản lực Tu-141 và biến thể Tu-143 không phải là những khí tài quá phức tạp nhưng chúng hoạt động hiệu quả. Cả hai mẫu UAV nặng 7 tấn này đủ sức mang theo một đầu đạn nặng cả trăm kg. Chúng có sức tàn phá mạnh hơn nhiều so với phiên bản UAV tương tự Shahed nặng gần 200kg.
Với những đặc điểm nêu trên, không có ǵ ngạc nhiên khi Ukraine sử dụng Tu-141/143 để thực hiện các nhiệm vụ một chiều nhằm làm nổ tung các nhà máy lọc dầu của Nga.Tu-141/143 có chuyến bay đầu tiên vào năm 1974. Tupolev đă chế tạo 142 chiếc Tu-141 tại nhà máy ở Kharkiv, Ukraine. Ḍng máy bay này được sử dụng đến năm 1989.
Đến năm 2014, Ukraine vẫn c̣n một số máy bay Tu-141/143 niêm cất trong kho. Ukraine sau đó bắt đầu đưa những chiếc máy bay cũ kỹ này ra khỏi kho và tân trang lại. Ít nhất 2 chiếc Tu-143 đă bị lực lượng ly khai ở miền Đông Ukraine bắn rơi vào năm 2014.
Để tập kích sâu bên trong lănh thổ Nga, lực lượng không quân Ukraine có thể vận hành một số máy bay Su-24 có khả năng phóng tên lửa hành tŕnh Storm Shadow/SCALP-EG tầm bắn 300km. Tuy nhiên, số lượng tên lửa hạn chế trong khi Su-24 có giá trị lớn nên chúng khó được sử dụng trong các nhiệm vụ mạo hiểm như vậy.
Tu-141/143 là một sự thay thế hợp lư với phạm vi hoạt động 1.600km, tốc độ hơn 900km/h, có thể bay ở độ cao 6.000 mét hoặc ngang tầm các rặng cây.
Khi loại bỏ camera và thêm chất nổ, Tu-141/143 thực chất trở thành tên lửa hành tŕnh chứ không phải máy bay không người lái trinh sát như thiết kế ban đầu.Tháng 3/2022, Không quân Ukraine đă sửa đổi một số máy bay Tu-141/143 để thực hiện các nhiệm vụ một chiều. Một chiếc Tu-141 chệch hướng và rơi ở Croatia vào ngày 10/3/2022 được cho là có mang bom trên máy bay.Mùa hè cùng năm, Ukraine đă sử dụng ít nhất hai chiếc Tu-143 để không kích khu vực Kursk, miền Tây nước Nga, cách Ukraine 80km. Pḥng không Nga đă bắn hạ cả 2 chiếc máy bay này.
Ngày 5/12/2022, những chiếc Tu-141/143 vượt qua lưới pḥng không Nga và tấn công hai căn cứ máy bay ném bom bên trong lănh thổ Nga, cách biên giới Ukraine 480km.
Theo Forbes, tổng cộng 14 chiếc Tu-141 và Tu-143 đă bị rơi hoặc bị bắn rơi trong năm đầu tiên kể từ khi xung đột Nga-Ukraine bùng phát.
Chiếc Tu-141/143 gần đây nhất bị bắn hạ vào tháng 2/2023. Thời điểm đó, người ta cho rằng, đây là chiếc máy bay Tu-141/143 cuối cùng có thể bay được của Ukraine.
Các bức ảnh mới về mảnh vỡ của Tu-141/143 ở Bryansk cho thấy chiếc Tu-141 bị bắn rơi vào đầu năm 2023 không phải là chiếc máy bay cuối cùng có thể bay được của Kiev.
Rất khó xác minh Ukraine c̣n bao nhiêu chiếc Tu-141/143 và nếu Kiev vẫn c̣n một số chiếc trong kho, có thể sẽ có thêm nhiều cuộc tấn công sâu vào lănh thổ Nga, đặc biệt nhắm vào các cơ sở công nghiệp của Nga ở các vùng biên giới.
|