Giữ cho đường ruột lưu thông trơn tru bằng các phương pháp điều trị đơn giản của Đông y đơn giản đă được chứng minh có hiệu nghiệm tốt theo thời gian và có thể thực hiện ngay tại nhà.
Trong số những người bị táo bón, căn cứ theo tỷ lệ 16/100 người lớn bị mắc chứng bệnh này, họ có cho biết, táo bón đă gây ra ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống của họ. Liệu bệnh táo bón măn tính có liên quan ǵ đến nguy cơ bị ung thư ruột già hay không? Các cuộc nghiên cứu cho thấy, điều này vẫn chưa có ǵ rơ ràng cả.
Vào tháng Bảy năm rồi, một bản báo cáo từ cuộc nghiên cứu trên những người từ 60 tuổi trở lên được công bố trong
Tập san Báo cáo Khoa học (Scientific Reports) đă cho thấy rằng, chứng táo bón làm gia tăng khả năng bị cao huyết áp và các bệnh lư về tim mạch khác đi kèm, như béo ph́, tiểu đường, ngưng thở khi ngủ, bệnh thận, rối loạn nội tiết và chuyển hóa.
Theo
Tiêu Chuẩn Chẩn đoán Rome III về Chức năng Táo bón (Rome III Diagnostic Criteria for Functional Constipation) th́ táo bón là một bệnh lư phổ biến về hệ tiêu hóa, một trong những biểu hiện là đi tiêu không thường xuyên (ít hơn ba lần mỗi tuần) và cần đến các thao tác bằng tay để kích thích nhu động ruột trong hơn 25% thời gian.
Chứng táo bón xảy ra do nhiều nguyên nhân, bao gồm: ăn ít chất xơ hoặc chất lỏng, tác dụng phụ của một số loại thuốc, ít tập thể dục, và nhiều yếu tố khác nữa. Táo bón có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, từ trẻ sơ sinh đến người cao tuổi.
Đông y điều trị các triệu chứng và nguyên nhân gốc rễ của bệnh táo bón này bằng cách áp dụng phương pháp theo ba hướng: kết hợp vấn đề ăn uống, day bấm huyệt và xoa bụng để kích thích nhu động ruột, ngăn ngừa và cải thiện t́nh trạng bị táo bón một cách hiệu quả.
Day bấm huyệt có thể giúp cải thiện tốt t́nh trạng bị táo bón
Phương pháp day bấm huyệt của Đông y có khả năng điều ḥa khí huyết, tăng nhu động ruột, và do đó sẽ giúp cải thiện tốt t́nh trạng bị táo bón.
Theo Đông y, khí và huyết là những chất căn bản cấu tạo ra cơ thể và duy tŕ mọi hoạt động tâm sinh lư của con người. Đ phát hiện ra các "kinh mạch", vốn là các đường dẩn năng lượng của cơ thể con người, có nhiệm vụ vận chuyển khí huyết đi ra khắp cơ thể. Cơ thể con người có 12 kinh mạch chính tương ứng với 12 bộ phận nội tạng. Các bộ phận này được kết nối với bề mặt của cơ thể thông qua các kinh mạch. Một số điểm trên kinh mạch có công năng đặc biệt được gọi là
huyệt. Kích thích các huyệt tương ứng thông qua châm cứu và day bấm huyệt có thể giúp điều ḥa âm dương và điều trị các bệnh của tạng phủ tương ứng.
Bệnh táo bón thường gặp ở các bệnh nhân bị Parkinson và làm sụt giảm chất lượng cuộc sống của họ. Các nghiên cứu cho thấy so với việc điều trị bằng thuốc men thông thường, phương pháp trị liệu khi kết hợp giữa thuốc với điện châm trên các huyệt như
Thiên khu (ST25) và
Phúc kết (SP14) đă làm tăng đáng kể số lần đi đại tiện tự phát ở bệnh nhân bị Parkinson.
Bạn có thể đạt được hiệu quả tương tự bằng cách tự day bấm 4 huyệt sau đây ngay tại nhà hoặc nhờ người khác giúp đỡ:
1/ Huyệt Khổng tối (LU6)
Huyệt Khổng tối nằm trên cánh tay, ở giữa gốc ngón tay cái và khuỷu tay. Huyệt này có tác dụng chữa bệnh trĩ và táo bón rất tốt, khi ay bấm huyệt sẽ có cảm giác như đang kích thích hậu môn.
(Minh họa)
2/ Huyệt Thừa sơn (BL57)
Huyệt Thừa sơn nằm ở phía sau bắp chân, khoảng giữa đường cong của bắp chân và gót chân, tại điểm lơm bên dưới chỗ ph́nh ra ở hai bên cơ bụng chân. Bấm vào huyệt này có thể chữa bệnh trĩ, táo bón, đồng thời cũng có thể chữa chứng bị đau thắt lưng.
(Ảnh minh họa)
3/ Huyệt Thần Môn (HT7)
Huyệt Thần môn nằm ở phía trong cổ tay, tại điểm giao nhau giữa đường giữa của ngón út và ngón đeo nhẫn với các nếp gấp cổ tay. Huyệt này có thể cải thiện t́nh trạng bị căng thẳng thần kinh, giảm bớt căng thẳng, giúp cho ngủ ngon và cũng có thể làm giảm táo bón do bị căng thẳng.
(Ảnh minh họa)
4/ Huyệt Thiên thụ (hay Thiên khu) (ST25)
Huyệt Thiên thụ nằm cách hai bên rốn 2 thốn (độ rộng của 3 ngón tay). Nếu bị tiêu chảy và táo bón thường xuyên xảy ra luân phiên, th́ đó có thể là dấu hiệu của hội chứng ruột bị kích thích. Day bấm vào
huyệt Thiên thụ có thể giúp đi đại tiện và cầm được tiêu chảy.
(Ảnh minh họa)
Hai bước để xoa bụng đơn giản
Ngoài việc day bấm huyệt hay châm cứu, bạn cũng có thể thực hiện xoa bụng ngay tại nhà. Điều này có thể giúp kích thích ruột và đẩy các chất được tiêu hóa đi ra ngoài một cách trơn tru.
Xoa bụng không chỉ có thể làm ngăn ngừa và điều trị táo bón mà c̣n có thể giảm sự căng thẳng đầu óc, cải thiện các rối loạn của hệ thần kinh thực vật và dị ứng, tăng sự lưu thông máu, duy tŕ nhiệt độ cơ thể b́nh thường, và ngăn ngừa bị cảm lạnh.
Bạn có thể thực hiện theo hai phương pháp xoa bụng dưới đây. Thực hiện một lần sau khi thức dậy vào buổi sáng và một lần trước khi đi ngủ vào ban đêm, mỗi lần khoảng một phút, ngày ba đến bốn lần. Lưu ư không nên xoa bụng ngay sau khi ăn v́ có thể gây ra khó tiêu.
Lưu ư: Bà bầu không được thực hiện phương pháp xoa bụng.
1/ Xoa bụng bằng chai nhựa
- Đổ đầy nước vào chai nhựa và đậy nút kín lại.
- Đầu tiên để đáy chai lên bụng và xoa nhẹ dọc theo đường ruột già đi lên, di chuyển theo chiều ngang qua phần ruột già ngang, sau đó tiếp tục đi xuống dọc theo ruột già chạy xuống.
- Đặt chai nhựa nằm ngang trên bụng và lăn từ trên xuống dưới vùng ruột. Lăn chai nước nhẹ lên xuống có thể gây ra kích thích ở nhu động ruột.
(Ảnh minh họa)
2/ Xoa bụng bằng tay
- Thoa một ít kem dưỡng da hoặc glycerin lên tay.
- Xoa bụng nhẹ nhàng theo hướng của ruột già: từ phía dưới bên phải và lên trên.
- Tiếp tục xoa nhẹ qua bụng trên sang trái về phía bờ trái của bụng.
Động tác xoa này sẽ khiến cho phân tích tụ ở phần ruột dưới, giúp cho đại tiện dễ dàng hơn.
Cách ăn uống để giảm bệnh táo bón
Ăn uống đúng cách là một khía cạnh quan trọng của Đông y để điều chỉnh sự cân bằng của cơ thể thông qua các đặc tính dinh dưỡng của thực phẩm, từ đó giúp ngăn ngừa và điều trị bệnh tật. Các cách ăn uống dưới đây có thể giúp giảm bệnh táo bón:
1/ Uống nước ấm
Táo bón có thể dẫn đến bị chướng bụng và gây ra đau bụng. Uống một ly nước ấm vào mỗi buổi sáng có thể giúp ích cho nhu động ruột vào buổi sáng.
2/ Ăn trái cây
Chuối, đu đủ, và dứa là những loại trái cây có thể giúp trị bệnh táo bón. Chuối và đu đủ có rất nhiều chất xơ, có thể làm tăng số lượng phân và kích thích nhu động ruột. Các loại trái cây này cũng chứa các enzyme giúp phá vỡ protein, có thể trợ giúp cho tiêu hóa và ổn định tâm trạng.
Dứa có chứa rất nhiều chất xơ và enzyme giúp phân hủy protein, có thể kích thích tiêu hóa và giúp ngăn ngừa bệnh táo bón. Tuy nhiên, dứa có chứa acid citric nên những người dễ bị ê buốt răng không nên ăn quá nhiều.
3/ Dùng thức uống bổ dịch
Thức uống bổ dịch là loại trà được các bác sĩ Đông y khuyên dùng nên uống hàng ngày, có thể làm gia tăng bài tiết chất lỏng trong ruột già và giúp đi đại tiện dễ dàng hơn, từ đó sẽ cải thiện t́nh trạng bị táo bón.
Nguyên liệu:
- Huyền sâm: 40g (1.4 ounce)
- Mạch đông: 40g (1.4 ounce)
- Địa hoàng: 25g (0.9 ounce)
Cho các thảo dược trên vào trong một nồi nhỏ, cho thêm 1.6l (54 fl. ounce) nước, đun sôi, sau đó đun nhỏ lửa trong 30 phút.
Uống khoảng 800 đến 1000ml (27 đến 34 fl. ounce) mỗi ngày.
Nếu nhu động ruột trở lại b́nh thường sau khi uống, th́ không cần phải uống thường xuyên nữa. Tuy nhiên, thỉnh thoảng nên dùng loại trà bổ dịch này cũng có thể giúp cải thiện số lượng nước trong toàn bộ cơ thể.
(Ảnh minh họa)
Lưu ư: Một số loại thảo mộc được đề cập trong bài viết này tuy không quen thuộc nhưng thường có bán ở các tiệm thực phẩm tốt cho sức khỏe và tiệm tạp hóa Á châu. Ngoài ra, do thể trạng của mỗi người là khác nhau nên các phương pháp điều trị tương ứng cũng khác nhau. Bởi vậy, nên tham khảo ư kiến của bác sĩ chuyên môn để có sự lựa chọn các liệu pháp điều trị cho phù hợp.