Tổng giám đốc Việt Á khai phải vay mượn tiền đưa quan chức để được "tạo điều kiện" cấp phép lưu hành kit test song vẫn coi đó là sự "chia sẻ", không phải đưa hối lộ.
Sau gần 5 tiếng công bố bản cáo trạng tại TAND Hà Nội, chiều 3/1, trước khi bắt đầu xét hỏi, HĐXX cách ly 4 bị cáo: Cựu bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long, Nguyễn Huỳnh (thư kư của ông Long), Trịnh Thanh Hùng (cựu vụ phó thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ và Nguyễn Văn Trịnh (cựu cán bộ Văn pḥng Chính phủ).
Trong một tiếng, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á Phan Quốc Việt đă trả lời các câu hỏi xung quanh ba giai đoạn: tham gia đề tài nghiên cứu kit test; cấp phép lưu hành và mua bán sản phẩm tại các tỉnh thành.
Trong cả ba giai đoạn, bị cáo Việt đều thừa nhận "nhiều khó khăn chứ không suôn sẻ ǵ", hồ sơ bị trả đi trả lại nhiều lần. Trước câu hỏi "khó khăn th́ làm ǵ?", Việt trả lời đă nhờ nhiều người, tác động nhiều nơi để được "tạo điều kiện".
"Khó khăn v́ người khác gây ra hay do chủ quan là t́nh h́nh dịch bệnh?", chủ tọa hỏi. Việt đáp nhanh: "À, không, chủ yếu do t́nh h́nh dịch Covid cấp bách thôi ạ. Tất các đơn vị liên quan khi đó đều vô cùng thận trọng, cả một hệ thống đều thận trọng để mong muốn có kit test chất lượng. V́ thế, các công việc đều tiến hành chậm, rất thận trọng".
Và khi phải nhờ vả để "sớm thông suốt các công việc", Việt khai hầu hết các lần đều thông qua thư kư Huỳnh. Ví dụ, khi Việt Á mang kit test đi kiểm nghiệm tại Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, hồ sơ bị trả lại và Việt phải nhờ thư kư Huỳnh "tác động, gửi gắm".
Tiếp đó, sau khi kit test được cấp phép lưu hành tạm thời, Việt Á phải đợi thêm 8 tháng để được Bộ Y tế cấp phép chính thức. Việt lại nhờ ông Huỳnh "liên hệ giúp" với bị cáo Nguyễn Minh Tuấn, khi đó là Vụ trưởng Trang thiết bị và công tŕnh y tế, Bộ Y tế.
Thừa nhận "chỉ biết nhờ, cũng không biết họ tác động thế nào và tác động được đến đâu", song ông chủ Việt Á cho hay sau mỗi lần đều đưa tiền cho người có thẩm quyền giải quyết v́ "cảm kích", chứ không có thỏa thuận chia chác. Việt khai thấy các cán bộ này đều rất vất vả, tận tâm chu đáo với công việc nói chung và với Việt Á nói riêng nên muốn "chia sẻ lợi ích trên tinh thần Á Đông".
"Về số tiền đă đưa, chắc bị cáo đă khai rất nhiều lần và chính bị cáo có thể cũng không nhớ chính xác, nhưng hôm nay tại ṭa, HĐXX vẫn có trách nhiệm yêu cầu bị cáo khai lại từng khoản", chủ tọa Trần Nam Hà hỏi về số tiền Việt bị cáo buộc đưa hối lộ.
Như nội dung cáo trạng nêu, Tổng giám đốc Việt Á thừa nhận đă đưa cho cựu vụ phó Trịnh Thanh Hùng 350.000 USD; cho ông Trịnh 200.000 USD; Nguyễn Minh Tuấn 300.000 USD; Nguyễn Nam Liên, cựu vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính, Bộ Y tế, nhận 100.000 USD; cựu bộ trưởng Chu Ngọc Anh 200.000 USD...
Với cựu bộ trưởng Long và thư kư Huỳnh, HĐXX hỏi: "Có phải đă đưa Huỳnh 4 lần, tổng 2,25 triệu USD và 4 tỷ đồng?", Việt đáp đúng. "Đưa tiền cho Huỳnh để làm ǵ?", chủ tọa truy vấn.
Tổng giám đốc Việt Á phân trần, ḿnh và Huỳnh quen biết từ 2017, mối quan hệ "hầu như không dính líu công việc", chơi thân thiết như anh em. Khoảng cuối 2020, Huỳnh chia sẻ rằng đang có "khó khăn tài chính" , cần tiền để hỗ trợ ông Long "một số công việc".
"Vậy bị cáo tự nguyện đưa hay ai yêu cầu đưa bao nhiêu?", chủ tọa hỏi. Việt ngập ngừng đáp: "Huỳnh nhờ hỗ trợ, nói: 'Sếp (ông Long)' có một số việc cần, em hỗ trợ. Bị cáo bảo: Vâng, em có khả năng thế nào em sẽ giúp đến vậy".
HĐXX ngay sau đó trích lại lời khai của bị cáo giai đoạn điều tra, thể hiện "Huỳnh yêu cầu tôi đưa một triệu USD, tôi nói nhiều quá không có luôn, phải đợi vài hôm".
"Bị cáo có giữ nguyên lời khai này không?", chủ tọa hỏi, Việt đáp "có".
Việt giăi bày, tất cả tiền đưa đều phải "mượn nóng" bạn bè, v́ thời điểm đó, năm 2020, công ty chưa được thanh toán nên chưa có nguồn thu. Việt vay tiền đồng, sau đó để kế toán công ty đổi sang USD, rồi ḿnh "tự tay xách" từ TP HCM ra Hà Nội đưa cho các cựu quan chức này. "Thời gian đó, xác định dùng USD cho tiện", Việt khai tại phiên ṭa trong chiều 3/1.
Với cùng lư do "chia sẻ", Việt cho hay đă đưa bị cáo Phạm Duy Tuyến, cựu giám đốc CDC tỉnh Hải Dương tới 27 tỷ đồng, mức tiền chỉ sau cựu bộ trưởng Long. Việt giải thích "Hải Dương là một kỷ niệm lớn" với Việt Á khi 30 nhân viên công ty đă về đây chống dịch xuyên Tết Nguyên Đán 2020. Việt thấy Hải Dương đă "đồng hành với ḿnh quá nhiều" nên khi xong công việc, bị cáo thấy cần cảm ơn.
Việt cho rằng đưa tiền "lại quả" này không phải hối lộ, v́ diễn ra sau khi công việc hoàn tất, đôi bên không có thỏa thuận và hơn nữa c̣n chuyển tiền vào tài khoản của ông Tuyến.
"Nếu xác định đó là hối lộ, đă không bao giờ chuyển khoản", Việt khai.
Chủ tọa truy vấn: "Nếu muốn cảm ơn, tri ân CDC, sao không chuyển vào số tài khoản của CDC mà lại chuyển vào tài khoản của cá nhân giám đốc làm ǵ?" Việt cười, phân trần: "Cái việc này thực ra ở Việt Nam ḿnh nó nhạy cảm. Ví dụ, bây giờ con gái muốn biếu riêng tiền cho bố mẹ đẻ....", Việt ngay lập tức bị chủ tọa ngắt lời do trả lời lan man.
Phiên ṭa đang tiếp tục làm việc.
|
|