Một thí nghiệm sáng tạo trên tàu vũ trụ Psyche của NASA vừa đạt được cột mốc quan trọng đầu tiên khi thực hiện thành công cuộc tŕnh diễn xa nhất của tia laser, hơn 16 triệu km. Thí nghiệm này một ngày nào đó có thể giúp các sứ mệnh của NASA thăm ḍ sâu hơn vào vũ trụ và khám phá thêm nhiều về nguồn gốc của vũ trụ.
Các nhà điều hành máy phát laser mặt đất DSOC đă có mặt tại Pḥng thí nghiệm Kính viễn vọng Truyền thông Quang học tại Cơ sở Table Mountain của JPL gần Wrightwood, California, để thực hiện thí nghiệm đầu tiên. (Ảnh:NASA/JPL-Caltech)
Được phóng lên vào giữa tháng 10, tàu vũ trụ Psyche hiện đang trên đường thu thập thông tin về một tiểu hành tinh kim loại nằm giữa quỹ đạo của Sao Hỏa và Sao Mộc. Con tàu vũ trụ này sẽ mất sáu năm tiếp theo và di chuyển khoảng 3,6 tỷ km để đến được vùng nằm ở phần ngoài của vành đai tiểu hành tinh chính.
Đồng hành cùng chuyến đi là cuộc tŕnh diễn công nghệ Truyền thông Quang học Không gian Sâu (hay DSOC) trong hai năm đầu tiên của cuộc hành tŕnh.
Thử nghiệm tia laser tới nơi xa nhất vũ trụ
Bản demo công nghệ được thiết kế để trở thành thử nghiệm xa nhất của NASA về truyền thông laser băng thông cao, kiểm tra việc gửi và nhận dữ liệu đến và từ Trái đất bằng cách sử dụng tia laser cận hồng ngoại vô h́nh.
Tia laser có thể gửi dữ liệu với tốc độ gấp 10 đến 100 lần tốc độ của sóng vô tuyến truyền thống mà NASA đă sử dụng. Nếu thành công hoàn toàn trong vài năm tới, thí nghiệm này có thể là nền tảng tương lai của công nghệ được sử dụng để liên lạc với con người khi khám phá Sao Hỏa.
Và DSOC gần đây đă đạt được điều mà các kỹ sư gọi là “ánh sáng đầu tiên”. Đây là kỳ tích trong việc gửi và nhận thành công dữ liệu đầu tiên.
Thí nghiệm lần đầu tiên chiếu tia laser được mă hóa với dữ liệu từ xa mặt trăng. Dữ liệu thử nghiệm được gửi từ khoảng cách gần 16 triệu km và tới Kính viễn vọng Hale tại Đài thiên văn Palomar của Viện Công nghệ California ở Pasadena, California. Khoảng cách giữa DSOC và Hale xa hơn khoảng 40 lần so với khoảng cách từ mặt trăng đến Trái đất.
Meera Srinivasan, trưởng nhóm vận hành DSOC tại JPL, đặt tại Pasadena, California, Mỹ, cho biết: “Cuộc thử nghiệm ngày 14/11 vừa qua là cuộc thử nghiệm đầu tiên kết hợp đầy đủ các tài sản mặt đất và bộ thu phát chuyến bay, yêu cầu các nhóm vận hành DSOC và Psyche phải làm việc song song. Đây là một thách thức ghê gớm và chúng tôi c̣n rất nhiều việc phải làm, nhưng trong một thời gian ngắn, chúng tôi đă có thể truyền, nhận và giải mă một số dữ liệu”.
DSOC đánh dấu lần đầu tiên thông tin liên lạc bằng laser được gửi qua không gian sâu, đ̣i hỏi mục tiêu cực kỳ chính xác và hướng tới hàng triệu dặm. DSOC sẽ sẵn sàng gửi và nhận dữ liệu tới Kính thiên văn Hale khi tàu vũ trụ di chuyển xa Trái đất hơn.
Trong thí nghiệm đầu tiên, chỉ mất 50 giây để tia laser truyền từ tàu vũ trụ Psyche đến Trái đất. Ở khoảng cách xa nhất giữa tàu vũ trụ Psyche và Trái đất, tia laser dự kiến sẽ mất 20 phút để di chuyển một chiều. Và trong thời gian đó, tàu vũ trụ sẽ tiếp tục chuyển động và Trái Đất vẫn quay.