Để pḥng ngừa nguy cơ đột quỵ khi trời lạnh, người cao tuổi nên duy tŕ thói quen đo huyết áp, thăm khám định kỳ và có lối sống lành mạnh.
Thời tiết lạnh là nguyên nhân khiến người cao tuổi phải đối mặt với những bệnh lư liên quan đến tim mạch như tăng huyết áp, đột quỵ năo, nhồi máu cơ tim…
V́ sao người cao tuổi hay bị đột quỵ vào mùa đông?
Khi trời lạnh làm tăng tiết catecholamin trong máu khiến mạch máu co lại. Từ đó làm tăng áp lực trong ḷng mạch dẫn đến tăng huyết áp và tăng nhịp tim. Đồng thời thay đổi nồng độ 1 số thành phần đông máu như: tăng số lượng tiểu cầu, tăng hồng cầu và tăng độ nhớt của máu... khiến tăng t́nh trạng đông máu, dễ h́nh thành cục máu đông hơn và các cục máu đông sẽ bít tắc ḷng mạch gây ra đột quỵ năo, đột quỵ tim như nhồi máu cơ tim.
Đột quỵ hay xảy ra ở những người cao tuổi có bệnh nền như tăng huyết áp, suy tim, đái tháo đường type 2, từng bị đột quỵ, rối loạn chuyển hóa lipid…
Dấu hiệu bệnh lư tim mạch khi trời lạnh
- Đột quỵ năo: Đột quỵ năo là bệnh lư cấp tính, có thể xảy ra bất ḱ lúc nào và không có dấu hiệu báo trước. Đột quỵ giai đoạn sớm hay có các triệu chứng đau đầu, xây xẩm chóng mặt, mặt lệch, méo miệng, tê yếu tay chân, thậm chí liệt, đi không vững, nói khó nuốt nghẹn, mắt mờ...
Đột quỵ có 2 dạng nhồi máu năo (thiếu máu năo) do cục máu đông bít tắc ḷng mạch máu năo và xuất huyết năo do vỡ mạch máu năo. Khi sơ cứu người đột quỵ, nên đặt bệnh nhân nằm cao đầu, nghiêng 1 bên nếu có nôn. Tuyệt đối lưu ư không cho bệnh nhân ăn uống để tránh t́nh trạng sặc. Đồng thời gọi ngay cấp cứu đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế. Đối với bệnh nhân đột quỵ, giờ vàng của tái thông mạch máu năo đối với nhồi máu năo là dưới 6h kể từ khi khởi phát, nếu muộn hơn th́ nguy cơ để lại biến chứng nặng.
- Nhồi máu cơ tim cấp: Bệnh nhân có biểu hiện đau tức ngực trái, cảm giác đau như bóp nghẹt, cơn đau có thể kéo ngắn hoặc kéo dài, hoặc hồi hộp trống ngực, khó thở vă mồ hôi… Cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế sớm nhất có thể, bởi v́ 6 tiếng đầu từ khi khởi phát gọi là giờ vàng để tái thông động mạch vành.
Pḥng ngừa các bệnh lư về tim mạch cho người cao tuổi khi trời lạnh
Để đề pḥng đột quỵ tim cũng như đột quỵ năo đối những người có bệnh nền, bên cạnh việc dùng thuốc đúng chỉ dẫn, đo huyết áp hàng ngày và tái khám định ḱ theo lịch hẹn của bác sĩ. Bệnh nhân cần duy tŕ lối sống lành mạnh.
- Thay đổi chế độ ăn uống: ăn nhạt dưới 5 gram muối mỗi ngày. Người cao tuổi nên ăn tăng cường rau xanh và trái cây, ăn đủ chất và giàu năng lượng. Cần uống đủ nước, nước ấm và uống nhiều lần trong ngày, không để t́nh trạng khát mới uống v́ người cao tuổi lượng nước dự trữ thấp hơn người trẻ. Hơn nữa cần kiêng rượu bia và các chất kích thích gây tăng nhịp tim, bỏ thuốc lá.
- Thư giăn tránh stress và ngủ đủ giấc 7-8h/ngày. Người cao tuổi nên ngủ trong pḥng đủ ấm đảm bảo nhiệt độ trên 20 độ C.
- Khi thời tiết lạnh, người cao tuổi lưu ư giữ ấm cơ thể tránh nhiễm lạnh bằng cách mặc ấm ngay cả khi ở nhà hay ra đường. Ở người già, khối cơ đều giảm theo tuổi tức là tấm áo che phủ cơ thể bị mỏng đi và giảm chức năng bảo vệ những cơ quan quan trọng của cơ thể nên dễ bị hạ thân nhiệt.
Người cao tuổi nên đội mũ quàng khăn để giữ ấm đầu và cổ, đeo tất giữ ấm ḷng bàn chân. Khi ra đường nên đeo khẩu trang để tránh hít thở không khí lạnh cũng như các loại virus như cúm. Đồng thời người cao tuổi nên tránh ra ngoài trời lạnh quá sớm hoặc quá khuya.
- Duy tŕ hoạt động thể chất đều đặn, đúng cách để giảm các nguy cơ đột quỵ.
- Đảm bảo vệ sinh cá nhân rửa tay xà pḥng, xịt mũi xúc họng nước muối. Đối với những người không có bệnh lư nền hoặc có một hoặc nhiều yếu tố nguy cơ cũng nên khám định kỳ. Đặc biệt nên khám sức khỏe trước các đợt rét để phát hiện sớm nguy cơ đột quỵ và can thiệp kịp thời.
|