Với một quả thận, làm sao sống khỏe?

[goodidea]

Người đã cắt một quả thận cần hạn chế ăn nhiều đạm và muối, tránh hoạt động gây chấn thương, theo dõi các chỉ số chức năng của cơ quan này để sống khỏe.

Hầu hết mọi người có hai quả thận, nhưng một số trường hợp chỉ có một quả thận do bẩm sinh hoặc phải cắt bỏ để điều trị bệnh hay hiến thận cho người khác.

Thận là cơ quan quan trọng làm nhiệm vụ lọc chất thải và chất lỏng dư thừa từ máu để bài tiết ra khỏi cơ thể qua nước tiểu. Một quả thận vẫn có thể thực hiện chức năng này để giữ cho cơ thể hoạt động bình thường. Người bẩm sinh chỉ có một thận, quả thận này sẽ đảm nhận công việc tương đương hai quả ngay từ ngày đầu và thường phát triển lớn hơn so với bình thường.

Với người đã cắt một thận, thận còn lại không được bù đắp, chức năng tổng thể giảm một nửa. Người chỉ còn một quả thận nên lưu ý những điều dưới đây để đảm bảo cơ quan này khỏe mạnh.

Khám sức khỏe định kỳ

Kiểm tra chức năng thận mỗi năm một lần bằng các xét nghiệm máu, nước tiểu và kiểm tra huyết áp. Huyết áp bình thường khoảng 120/180, trên 140/90 là cao. Những người có một quả thận nên duy trì huyết áp dưới 130/80. Nên tuân thủ chỉ định dùng thuốc của bác sĩ để đảm bảo huyết áp ổn định, tránh gây hại cho cơ quan này.

Xét nghiệm protein niệu để kiểm tra lượng protein trong nước tiểu. Protein cần được giữ lại trong máu, nếu rò rỉ vào nước tiểu gây hại cho sức khỏe tổng thể. Tình trạng này là một trong những nguyên nhân phổ biến gây suy thận mạn.

Kiểm tra mức lọc cầu thận (GFR) để đánh giá mức độ hoạt động loại bỏ chất thải và chất lỏng dư thừa ra khỏi máu của thận. Kết quả được tính toán dựa trên nồng độ creatinine huyết thanh theo độ tuổi, giới tính. GFR ở mức bình thường là 90 trở lên. GFR dưới 60 là dấu hiệu cho thấy thận đang gặp vấn đề. Khi chỉ số này thấp hơn 15, cơ thể có nguy cơ cao suy thận cần tiến hành lọc máu hoặc ghép thận.


Vận động phù hợp hỗ trợ thận hoạt động tốt. Ảnh: Freepik

Dinh dưỡng lành mạnh

Phần lớn người chỉ có một quả thận không cần ăn kiêng theo một chế độ nào cụ thể, nhưng nên duy trì dinh dưỡng lành mạnh, ít chất béo, nhiều rau xanh. Hạn chế muối, phốt pho và chất đạm vì chức năng lọc của thận đã giảm. Tuy nhiên, lượng đạm vẫn duy trì ở mức vừa đủ để cung cấp dinh dưỡng, năng lượng.

Uống đủ nước, uống khi khát tốt hơn là quá nhiều nước hoặc để mất nước. Hạn chế rượu và caffeine, không hút thuốc, tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng khỏe mạnh, giảm căng thẳng.

Tránh chấn thương

Nếu chỉ còn một quả thận và bị chấn thương nghiêm trọng thì có thể phải chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận để sống. Do đó, những người này không nên chơi các môn thể thao tiếp xúc dễ dẫn đến chấn thương thận như quyền anh, bóng đá, khúc côn cầu, võ thuật, đấu vật... Nếu bạn chơi các môn thể thao trên thì đeo đệm, các thiết bị bảo hộ khác có thể giảm nhưng không loại bỏ hoàn toàn nguy cơ chấn thương.

Các hoạt động có nguy cơ cao khác cần tránh bao gồm leo núi, các môn thể thao dưới nước, đua xe, cưỡi ngựa, nhảy bungee, nhảy dù.

Về lâu dài, trừ khi bị thương, một quả thận mất chức năng thường không đáng kể. Chỉ khi nó bị suy yếu, mất hầu hết hoặc toàn bộ chức năng, người bệnh mới phải chạy thận nhân tạo. Theo Tổ chức Thận Quốc gia Mỹ, chỉ nên bắt đầu lọc máu nhân tạo nếu thận đã mất 85-90% chức năng.

VietBF@sưu tập