Năm bộ phận cơ thể mà tế bào ung thư từ phổi thường lây lan đến là hạch bạch huyết, xương, não, gan và tuyến thượng thận.
Ung thư phổi lây lan khi các tế bào ung thư tách ra khỏi khối u ban đầu và di chuyển qua dòng máu hoặc hệ bạch huyết đến các cơ quan. Ở giai đoạn tiến triển, tế bào ung thư có thể lây lan (di căn) đến bất kỳ bộ phận nào của cơ thể. Tuy nhiên có một số vị trí phổ biến hơn, khối u thường di căn đến là hạch bạch huyết, xương, não, gan, tuyến thượng thận.
Hạch bạch huyết
Các hạch bạch huyết trong phổi hoặc xung quanh các đường dẫn khí là vị trí đầu tiên mà ung thư phổi lây lan đến. Khi ung thư chỉ lan đến các hạch bạch huyết trong phổi chưa được coi là di căn. Sự lây lan cục bộ này thường xảy ra trong giai đoạn hai và không có triệu chứng.
Nếu không được điều trị, ung thư lan đến các hạch bạch huyết ở xa phổi gọi là ung thư di căn. Điều này xảy ra ở ung thư phổi không phải tế bào nhỏ giai đoạn 4 hoặc ung thư phổi tế bào nhỏ giai đoạn mở rộng. Dấu hiệu là một cục cứng (hạch) ở cổ hoặc nách - nơi hạch bạch huyết có tế bào ung thư.
Phương pháp điều trị thường là hóa xạ trị, nhắm mục tiêu, phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ các hạch bạch huyết.
Hình minh họa các tác nhân gây hại tấn công phổi. Ảnh: Freepik
Não
Tế bào ung thư phổi lây lan đến não rất thường gặp, phát triển nhanh chóng hơn ở người bệnh ung thư phổi tế bào nhỏ. Khối u lan đến não có thể không có dấu hiệu hoặc gây ra các triệu chứng như nhức đầu, thường kèm theo buồn nôn và nôn, lú lẫn, mất trí nhớ, co giật, mất thị lực, tê hoặc yếu một bên cơ thể. Điều trị chủ yếu là giảm nhẹ nhằm kiểm soát các triệu chứng hơn là chữa khỏi bệnh.
Xương
Một trong những biến chứng nghiêm trọng của ung thư phổi giai đoạn muộn là di căn đến xương. Các khu vực bị ảnh hưởng nhiều nhất gồm xương sống, xương chậu, xương đùi, xương cánh tay, bàn tay và bàn chân.
Đau là triệu chứng phổ biến của tình trạng này. Cơn đau thường bắt đầu dần dần, có cảm giác giống như bị kéo hoặc căng cơ trước khi chuyển sang đau nặng. Triệu chứng nghiêm trọng hơn gồm gãy xương, tăng canxi máu (nồng độ canxi trong máu cao) gây lú lẫn, yếu cơ và chán ăn, nén tủy sống nếu khối u lan đến cột sống.
Lựa chọn điều trị như thuốc giảm đau, xạ trị, phẫu thuật để làm chậm quá trình phân hủy xương, giảm đau, ngăn ngừa gãy xương.
Gan
Người bệnh ung thư phổi ở giai đoạn tiến triển cũng thường di căn đến gan. Một số người bị di căn gan không có triệu chứng, số khác thấy ăn mất ngon, giảm cân, mệt mỏi, chân sưng, ngứa da, vàng da và mắt.
Hóa trị thường được áp dụng để điều trị khối u nguyên phát và tế bào ung thư phổi lan đến gan. Trong số ít trường hợp, nếu chỉ có một hoặc một vài khối u trong gan, phẫu thuật có thể loại bỏ chúng.
Tuyến thượng thận
Tuyến thượng thận là cơ quan nằm trên thận có chức năng sản xuất hormone. Ung thư phổi lây lan đến cơ quan này thường không gây ra triệu chứng. Quá trình đánh giá ung thư thông thường giúp phát hiện tình trạng này. Hóa trị và phẫu thuật cắt bỏ khối u phổi hoặc cắt bỏ tuyến thượng thận thường được thực hiện khi ung thư phổi di căn tuyến thượng thận.
Khối u ung thư phổi có thể lan đến dạ dày, ruột, tuyến tụy, mắt, da, thận hoặc vú nhưng đây là các vị trí ít phổ biến hơn. Tốc độ lây lan của ung thư được xác định dựa vào thời gian tăng gấp đôi kích thước của khối u. Thông thường mất khoảng 3-6 tháng để khối u ung thư phổi tăng gấp đôi kích thước. Tuy nhiên, ung thư phổi tế bào nhỏ có thể lây lan rất sớm bất kể kích thước khối u, ung thư biểu mô tế bào vảy di căn khi khối u lớn hơn.
Điều trị ung thư phổi di căn phụ thuộc vào tuổi tác, sức khỏe tổng thể, vị trí lây lan, phương pháp và khả năng đáp ứng điều trị của bệnh nhân. Mục tiêu của điều trị là làm chậm hoặc ngừng sự phát triển của khối u, bớt triệu chứng. Hầu hết trường hợp ung thư phổi di căn không thể chữa khỏi. Theo Viện Ung thư Quốc gia Mỹ, tỷ lệ sống sót sau 5 năm đối với ung thư phổi di căn là 6,3%.
VietBF@sưu tập