Càn Long viết một chữ, văn vơ bá quan nức nở khen, chỉ ḿnh Ḥa Thân mặt mày tái mét. Vậy tóm lại là Càn Long đă viết chữ ǵ khiến Ḥa Thân sợ hăi như vậy?
Mọi chuyện bắt đầu từ sau chuyến nam tuần, Càn Long đă gặp một thầy tướng số và người này đă đưa ra những lời tiên đoán về số phận của vị hoàng đế. Sau khi trở về Tử Cấm Thành, Càn Long ngoài mặt th́ b́nh thản nhưng trong ḷng lại không khỏi dậy sóng.
Trong một lần thiết triều, vua Càn Long đột nhiên nổi hứng viết thư pháp. Ngài đă viết một chữ "Thiện" trước mặt tất cả các văn vơ bá quan. Càn Long vừa viết xong, ai nấy đều tấm tắc khen hoàng đế viết chữ "Thiện" mang hàm ư thiện ư vô cùng sâu sắc. Thế nhưng, ít ai thấy rằng, chỉ duy nhất có Ḥa Thân là mặt mày tái mét. V́ sao ông ta lại có biểu hiện kỳ lạ như vậy?

Sau khi trở về từ chuyến nam tuần, trong ḷng Càn Long "dậy sóng" bởi những lời tiên đoán của thầy tướng số. (Ảnh: Sohu)
Trước hết, hăy cùng nói về Ḥa Thân. Ḥa Thân (1750-1799) tự Trí Trai, hiệu Gia Nhạc Đường, là người tộc Nữu Hỗ Lộc thuộc Chính Hồng kỳ Măn Châu. Xuất thân là một công tử Măn Châu (Trung Quốc), gia thế nhà Ḥa Thân tuy không hiển hách song cũng là gia tộc quân công. Ḥa Thân được biết như một trọng thần dưới thời Càn Long và là một đại tham quan nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc.
Khi c̣n đi học, Ḥa Thân đă bộc lộ sự vượt trội hơn hẳn so với các bạn học cùng xuất thân Bát kỳ khác. Năm lên 10 tuổi, ông đă bắt đầu học cách bắt chước kiểu chữ của Càn Long để sau này khi viết tấu chương có thể lấy được thiện cảm từ Hoàng đế.
Ḥa Thân nhờ trí thông minh đă lấy được t́nh cảm của hoàng đế Càn Long. (Ảnh: Sohu)
Khi mới gia nhập triều đ́nh, năm 22 tuổi, Ḥa Thân giữ chức vị Tam đẳng Thị vệ. Tuy c̣n trẻ nhưng Ḥa Thân đă sớm có năng lực làm việc cũng như các đóng góp cho triều đ́nh. Nhờ học thuộc Luận Ngữ, Ḥa Thân đă trở thành thị vệ duy nhất có thể đàm đạo cùng Càn Long. Tuy không tiến thân bằng gia thế hay từ công danh khoa bảng, nhờ trí thông minh và năng lực bản thân, biết được bốn thứ tiếng: Măn, Hán, Mông, Tạng; Ḥa Thân sau đó đă được thăng tiến dần lên các chức hàm quan trọng trong triều đ́nh như: Đại học sĩ, Quân cơ đại thần, Cửu môn đề đốc.
Nỗi sợ của Ḥa Thân
Sở dĩ Ḥa Thân sợ hăi như vậy là bởi ông ta thực sự rất hiểu tâm ư của Càn Long. Bởi trong triều, Ḥa Thân luôn là người hiểu được thánh ư của hoàng đế sớm hơn các vị quan khác. Ḥa Thân hiểu rất rơ ẩn ư phía sau chữ "Thiện" của Càn Long thực sự là thiện vị có nghĩa là nhường ngôi.
Vua Càn Long vốn rất sùng bài ông nội của ḿnh là Khang Hy. Vị hoàng đế này luôn coi Khang Hy là tấm gương của ḿnh và ông c̣n thường xuyên học theo cách cai trị của ông nội. Thậm chí, Càn Long c̣n từng bày tỏ rằng ḿnh sẽ không nằm giữa ngai vị lâu hơn ông nội. Quả thực, Khang Hy đă nắm quyền trong suốt 61 năm nên Càn Long đă nhường lại ngôi cho con trai ḿnh khi đă ngồi trên ngai vàng được 60 năm. Việc Càn Long chủ động thoái vị cũng là thể hiện ư không muốn bất kính với ông của ḿnh.
Sở dĩ Ḥa Thân lo sợ sau khi nh́n thấy chữ viết của Càn Long là bởi ông ta rất hiểu ư của hoàng đế. (Ảnh: Sohu)
Thế nhưng, v́ sao khi biết Càn Long tỏ ư nhường ngôi lại khiến Ḥa Thân hoảng loạn như vậy? Như đă nêu ở trên, Ḥa Thân nổi tiếng là một đại tham quan. Dưới thời Càn Long, Ḥa Thân nắm được quyền to, các đại sự khác không thèm ngó ngàng, chỉ một mực vơ vét của cải. Ông ta không những nhận hối lộ mà c̣n công khai đ̣i tiền, không những tham ô ngấm ngầm mà c̣n tước đoạt trắng trợn. Các cống phẩm dâng lên hoàng đế đều phải qua tay Ḥa Thân. Trước hết Ḥa Thân chọn lấy những thứ cực kỳ quư hiếm, tinh xảo dành cho ḿnh, c̣n thừa lại mới đưa vào cung. Hoàng đế Càn Long chẳng hỏi han ǵ, những người khác chẳng ai dám cáo nên ḷng tham của Ḥa Thân ngày càng lớn. Số của cải mà Ḥa Thân đă tham ô, nhận hối lộ th́ không có bất kỳ một vị quan tham nhũng nào trong lịch sử phong kiến Trung Quốc vượt qua được.
Không những thế, Ḥa Thân c̣n thường xuyên chia bè kéo cánh, xúi giục hoàng đế làm chuyện không đúng, khiến mối quan hệ của nhà vua và các hoàng tử mâu thuẫn. Có thể nói, Ḥa Thân đă gây ra không ít đại tội. V́ thế, dù là ai lên thay thế Càn Long th́ ông ta chắc chắn sẽ phải đối mặt với "quả báo" của ḿnh. Do đó, Ḥa Thân mới tỏ ra hoảng sợ như vậy.
Ḥa Thân lo sợ người kế vị Càn Long sẽ xử tội ḿnh và quả thực sau đó ông ta đă được Gia Khánh ban chết. (Ảnh: Sohu)
Sau này, khi Càn Long băng hà, chỗ dựa vững chắc của Ḥa Thân đă sụp đổ, lúc này Gia Khánh cũng chẳng cần kiêng nể mà ra tay với Ḥa Thân. Trong thời gian tổ chức tang lễ, Gia Khánh bất ngờ băi miễn chức Quân cơ đại thần của Phúc Trường An và Ḥa Thân, lệnh cho ngày đêm phải túc trực linh cữu Thái Thượng hoàng trong Đại nội không được phép ra ngoài, tạm thời giảm lỏng trong cung, cách li không cho liên lạc với bên ngoài. Cùng với việc thông báo di chiếu của Thái Thượng hoàng, Gia Khánh tuyên bố miễn chức của Ḥa Thân và Phúc Trường An, giao cho H́nh bộ tống giam. sau khi thẩm vấn và kê biên tịch thu tài sản, Gia Khánh công bố 20 tội lớn của Ḥa Thân, đồng thời thông báo việc này đến tất cả Tổng đốc và Tuần phủ các tỉnh để cùng bàn luận và định tội Ḥa Thân. Trong chỉ dụ đều ghi rơ Ḥa Thân phạm tội với tiên hoàng Càn Long cho nên trong thời gian đại tang có xử lư sủng thần của Tiên hoàng cũng hoàn toàn danh chính ngôn thuận.
Sau khi bị hạch tội, Gia Khánh đă ra chỉ dụ kết án Ḥa Thân xử lăng tŕ, tịch thu gia sản. Tuy nhiên sau đó, Gia Khánh lại quyết định miễn cho Ḥa Thân khỏi một cái chết đau đớn, thay vào đó bắt ông ta tự vẫn tại phủ ngày 22 tháng 2 năm 1799, tha cho gia đ́nh Ḥa Thân.