Rối loạn chức năng ống eustachian trong tai, nhiễm trùng tai, viêm xoang… là các nguyên nhân phổ biến gây đau ống eustachian.
Các ống eustachian là những ống nhỏ chạy từ phía sau của cổ họng trên đến tai giữa (nối họng và tai giữa), có nhiệm vụ điều chỉnh áp suất và dẫn lưu chất lỏng ra khỏi tai. Ống này thường đóng, chỉ mở trong một số hoạt động nhất định như nhai, nuốt hoặc ngáp.
Rối loạn chức năng ống eustachian
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây đau ống eustachian, phát triển do các vấn đề điều chỉnh áp suất trong tai. Thay đổi áp suất xảy ra khi tai bị tắc do chất lỏng hoặc chất nhầy. Đau ống eustachian phổ biến ở trẻ em hơn người lớn. Điều này do cấu tạo ống eustachian khác nhau. Trẻ em có ống eustachian nhỏ, ít cứng và nằm ngang hơn, người lớn có ống thẳng đứng và cứng hơn. Do đó, các ống eustachian ở người lớn dễ thoát chất lỏng ra một cách nhanh chóng, tránh rối loạn chức năng, không giống như các ống eustachian ở trẻ em dễ bị tắc.
Rối loạn chức năng ống eustachian thường có các triệu chứng khác: cảm giác bị tắc hoặc nước trong tai, đầy và áp lực trong tai, ù tai, nghe bị nghẹt, âm thanh lạo xạo trong tai. Rối loạn chức năng ống eustachian có thể phát triển sau nhiễm trùng đường hô hấp trên hoặc dị ứng gây tích tụ dịch trong khoang mũi, nhiễm trùng tai. Mặc dù hiếm nhưng các khối u ác tính ở phía sau mũi hoặc ṿm họng có thể làm tắc ống eustachian. Do đó, nếu bị rối loạn chức năng ống eustachian kéo dài, nên đến gặp bác sĩ kiểm tra để loại trừ u ác tính.
Đau ống eustachian thường do rối loạn chức năng của cơ quan này. Ảnh: Freepik
Viêm xoang
Có bốn loại viêm xoang gồm cấp tính do vi khuẩn, mạn tính, bán cấp tính và tái phát cấp tính. Đau ống eustachian thường liên quan đến viêm xoang mạn tính nhiều hơn nhưng cũng có thể phát triển do các loại c̣n lại.
Các nguyên nhân gây viêm xoang gồm cảm lạnh, dị ứng, polyp, lệch vách ngăn và hệ thống miễn dịch bị tổn thương. Các triệu chứng phổ biến khác của viêm xoang: chất nhầy chảy xuống cổ họng; nước mũi đặc có màu vàng hoặc xanh; áp lực xung quanh mũi, mắt và trán; hôi miệng; ho, mệt mỏi và sốt.
Rối loạn thái dương hàm
Khớp thái dương hàm nối xương hàm dưới đến xương của hộp sọ ở mỗi bên, cho phép mở và đóng hàm. Chỏm lồi cầu xương hàm dưới và xương thái dương khớp với nhau như là quả bóng trước tai.
Khi các khớp không hoạt động b́nh thường hoặc bị đau ở khớp và các cơ xung quanh gọi là rối loạn thái dương hàm. Ngoài cơn đau ở ống eustachian, người bị t́nh trạng này thường gặp các triệu chứng: đau và nhạy cảm ở mặt, vùng khớp hàm, cổ, vai; khó há miệng; hàm bị khóa khi miệng ở vị trí mở hoặc đóng; âm thanh lách cách trong khớp hàm khi miệng mở hoặc đóng. Rối loạn thái dương hàm cũng gây mệt mỏi, khó nhai và cắn, đau răng, nhức đầu, đau cổ, chóng mặt, ù tai.
Nhiễm trùng tai giữa
Nhiễm trùng tai giữa thường xảy ra ở trẻ em nhiều hơn, do vi khuẩn hoặc virus di chuyển qua ống eustachian vào tai giữa. Bệnh thường phát triển sau khi bị cảm lạnh hoặc nhiễm trùng đường hô hấp.
Nhiễm trùng tai giữa là một trong những nguyên nhân phổ biến gây đau ống eustachian. Ngoài ra, bệnh cũng gây ra các triệu chứng: khó nghe; đau tai; dịch vàng, nâu hoặc trắng chảy ra từ tai; ngủ kém; ăn không ngon; sốt.
Nếu nhiễm trùng tai tiến triển kèm theo tràn dịch (chất lỏng thoát vào khoang cơ thể), bị mắc kẹt trong tai có thể gây mất thính lực nhẹ. Tắc nghẽn trong ống eustachian cũng có thể dẫn đến nhiễm trùng tai và tràn dịch.
Tắc nghẽn mũi
Nghẹt mũi thường do các vấn đề như dị ứng, polyp , khối u hoặc dị tật mũi. Tắc nghẽn mũi có thể dẫn đến các triệu chứng rối loạn chức năng ống eustachian và gây đau ở cơ quan này. Đau ống eustachian do nghẹt mũi giống như một cơn đau âm ỉ, có thể đi kèm với thính giác bị nghẹt, xảy ra ở một hoặc cả hai tai. Các triệu chứng khác liên quan đến tắc nghẽn mũi gồm: giọng mũi, chảy nước mũi, nhiễm trùng xoang tái phát.
Điều trị đau ống eustachian tùy thuộc vào nguyên nhân và tần suất cơn đau. Một số trường hợp do rối loạn chức năng ống eustachian, rối loạn thái dương hàm, nhiễm trùng tai có khả năng tự khỏi sau vài tuần. Túi chườm lạnh hoặc đệm sưởi ấm, thuốc giảm đau không kê đơn có thể giúp giảm đau.
Nếu cơn đau kéo dài từ hai tuần trở lên, ngày càng trầm trọng hơn hoặc có các triệu chứng khác như sốt, đau họng, chảy mủ tai, giảm thính lực, bạn nên đến gặp bác sĩ điều trị. Rối loạn chức năng ống Eustachian có thể dẫn đến rối loạn tai giữa nếu không được điều trị hiệu quả.