Là loại cây dân dă, mọc nhiều ngoài tự nhiên, tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách dùng đúng để tận dụng hết lợi ích sức khỏe của “món ăn trường sinh” này.
Trong những năm gần đây, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, diện tích băng ở các cực liên tục giảm, đồng thời nhiệt độ trung bình toàn cầu liên tục tăng.
Cơ quan Khí tượng Vương quốc Anh (Met Office) đă đưa ra dự báo, 2023 sẽ là một trong những năm nóng kỷ lục, với nhiệt độ toàn cầu có thể tăng 1,08 độ C đến 1,32 độ C. Đây khả năng là năm thứ 10 liên tiếp nhiệt độ trung bình toàn cầu cao hơn 1 độ C so với mức trung bình của thời kỳ tiền công nghiệp, kèm theo đó là tính bất ổn định cao của khí quyển trên quy mô toàn cầu, khu vực.
Dự báo hiện tượng El Nino có thể xuất hiện vào nửa cuối năm 2023 và duy tŕ đến năm 2024 với xác suất khoảng 70-80%.
Trước mùa hè nóng bức như vậy, dưa hấu, nước giải khát, điều ḥa… đă trở thành trang bị thiết yếu cho mọi người vượt qua giai đoạn này. Đồng thời, mọi người cũng cần ngăn ngừa t́nh trạng "nóng trong" bằng cách chú ư chế độ ăn uống, thường xuyên sử dụng những loại thực phẩm có tác dụng giải nhiệt, thanh lọc cơ thể. Nếu không sẽ làm tăng gánh nặng cho cơ thể và gây khó chịu cho cả ngày dài.
Trong đó, có một loại thực phẩm dân dă, quen thuộc, cực kỳ tốt cho mùa hè. Đó chính là: Rau sam.
Rau sam c̣n được gọi với các tên khác trong dân gian như: mă xỉ hiện, trường thọ thái hay mă xỉ thái,... Đây là một loại cây thân cỏ, thường mọc dại tại các vùng đất ẩm ướt.
Rau có vị chua, mát và không đắng. Trừ phần rễ th́ các bộ phận c̣n lại của rau đều có thể đem đi chế biến. Ngoài việc được sử dụng như một loại thực phẩm đơn giản, rau sam c̣n được đánh giá là một vị thuốc quư với nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe.
Thanh lọc cơ thể, giải nhiệt
Rau có tính mát nên có tác dụng rất tốt với việc thanh lọc và giải nhiệt cho cơ thể. Bạn có thể sử dụng rau sam với nhiều cách chế biến khác như nấu canh, ép nước uống, sắc nước,...
Điều ḥa huyết áp
Với hàm lượng khá cao Omega-3 và Kali, rau có tác dụng tốt với việc cải thiện sức khỏe tim mạch, hạn chế t́nh trạng rối loạn nhịp tim, điều chỉnh hàm lượng cholesterol có trong máu và giúp huyết áp được ổn định hơn,...
Bảo vệ hệ thần kinh
Một trong những tác dụng hàng đầu của rau sam được chứng minh là khả năng bảo vệ hệ thần kinh, hỗ trợ điều trị bệnh Parkinson. Nguyên nhân là do các thành phần được t́m thấy trong rau có tác dụng loại bỏ các gốc tự do, giảm quá tŕnh chết đi của tế bào thần kinh trong cơ thể.
Bên cạnh đó, các chất trong rau sam cũng có tác dụng bảo vệ tế bào thần kinh do t́nh trạng thiếu oxy gây ra, cũng như ức chế enzym acetylcholinesterase - chất thường gặp đối với người mắc Alzheimer. Do đó, sử dụng rau cũng có tác dụng hỗ trợ điều trị Alzheimer.
Khả năng chống viêm
Với sự có mặt của omega-3, các chất nhầy và chất khoáng, rau có tác dụng tốt với việc giảm đau, chống viêm. Đặc biệt là với các t́nh trạng đau do tiêu hóa hay các bệnh liên quan đến đường tiết niệu.
Tốt cho người mắc bệnh tiểu đường
Theo kết quả của một số nghiên cứu, việc sử dụng rau sam có thể giúp cải thiện t́nh trạng của người mắc đái tháo đường type 2. Bởi rau có tác dụng giảm các axit béo tự do có trong máu, giảm t́nh trạng kháng insulin trong cơ thể, giảm đường huyết đói và giảm tăng men gan.
Hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa
Với chất này có sẵn, rau sam được đánh giá là hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa và tiết niệu, cải thiện t́nh trạng táo bón, đường ruột,... Ngoài ra, rau cũng có tác dụng đào thải chất dịch dư thừa trong cơ thể, từ đó giúp bạn giảm cân hiệu quả hơn.
Củng cố hệ thống xương khớp
Trong rau có chứa hàm lượng cao canxi tốt cho sự chắc khỏe của hệ thống xương khớp. Cùng với đó, vitamin E và chất glutathione có tác dụng bảo vệ màng tế bào khỏi sự ảnh hưởng của tác yếu tố gây hại.
Pḥng chống ung thư
Các hợp chất như cerebroside, polysacarit, alkaloid và homoisoflavonoid được t́m thấy trong rau có vai tṛ loại bỏ các tế bào gây ung thư và tăng cường sức miễn dịch của cơ thể.
Một số tác dụng khác
Chống nhiễm trùng;
Hỗ trợ các vết thương do côn trùng cắn;
Làm chậm các quá tŕnh oxy hóa trong cơ thể;
Pḥng ngừa bệnh gút;
Hỗ trợ điều trị hen suyễn…
Lưu ư khi sử dụng
Tuy có nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe nhưng mặt khác, không phải ai cũng có thể ăn rau sam. Chẳng hạn như những người có bụng dạ yếu, lạnh bụng, hay bị tiêu chảy th́ không nên dùng rau sam. Nhóm người đang điều trị hay mắc bệnh sỏi thận v́ tuyệt đối tránh xa v́ trong loại rau này có chứa oxalate, một chất có khả năng gây sỏi thận khi tiêu thụ quá nhiều.
Ngoài ra, khi chế biến rau sam, bạn không nên nấu kỹ v́ sẽ làm phân hủy dinh dưỡng có trong rau
VietBF@Sưu tầm