Thói quen gây mất tập trung khi lái xe

[june04]

Lái xe trong thời gian dài dễ khiến người điều khiển mất tập trung và có thể gây nguy hiểm cho các phương tiện xung quanh.

Năm nay, nghỉ lễ ngày 30/4, ngày Quốc tế lao động 1/5 và lễ Giỗ tổ Hùng Vương kéo dài 5 ngày nên nhiều gia đình đã tranh thủ lên kế hoạch đi du lịch dài ngày. Có người chọn đi máy bay nhưng cũng có người chọn lái xe chở gia đình để chủ động thời gian.

Tuy nhiên, việc lái xe đường dài và liên tục trong nhiều ngày có thể khiến người lái đôi lúc bị xao nhãng và mất tập trung. Theo một số nghiên cứu, việc mất tập trung khi lái xe có mức độ nguy hiểm tương tự như việc uống rượu bia khi lái xe.

Trong đó, phổ biến và thường gặp nhất là 3 loại mất tập trung do tâm lý, thị giác và thao tác tay. Những loại này chủ yếu đến từ các thói quen mà chúng ta dễ dàng nhận thức được và có thể hạn chế, tránh được sự nguy hiểm cho bản thân và những người xung quanh.

Ăn uống


Ăn uống là thói quen, hành động khiến người điều khiển phải đối mặt với hiệu ứng domino tiềm ẩn. Thay vì tập trung cho lái xe, người lái sẽ phải chú ý đến đồ ăn, thức uống và tất nhiên là một tay sẽ phải rời vô lăng để cầm chúng, không chỉ phút chốc mà có thể trong một thời gian dài. Một nghiên cứu chỉ ra ăn uống khi lái xe có thể tăng rủi ro gặp tai nạn lên đến 80%.

Cố lái xe khi buồn ngủ


Buồn ngủ là một trong những yếu tố gây mất tập trung khi lái mà nhiều người thường gặp, đặc biệt khi phải lái xe đường dài hoặc lái xe trong đêm tối.

Theo khảo sát, 41% lái xe được hỏi đã nói rằng họ đã ngủ giật sau tay lái. Điều đó đã làm cho buồn ngủ trở thành nguyên nhân gây ra các vụ tai nạn nghiệm trọng nhiều thứ 2 sau uống rượu bia khi lái xe.

Mơ mộng

Lái xe có thể là thời điểm thích hợp để nhiều tài xế sắp xếp suy nghĩ, giải tỏa tâm trí, suy nghĩ thấu đáo các vấn đề hoặc chỉ tận hưởng một vài khoảnh khắc cô đơn. Những điều đó tưởng chừng như vô hại nhưng thực tế lại tiềm ẩn những rủi ro không hề nhỏ.


Nếu bạn đã từng để tâm trí của mình chìm sâu vào những suy nghĩ và lơ là những lối ra trên đường cao tốc để rồi sau đó phải loay hoay tìm cách để ra thì có lẽ bạn đã nhận thức được rủi ro do mơ mộng gây ra.

Một nghiên cứu ở Mỹ chỉ ra rằng trong tất cả vụ va chạm xảy ra bởi lái xe mất tập trung thì có đến 62% là do tài xế miên man suy nghĩ tới việc khác.

Uống rượu bia

Uống rượu bia khi lái xe là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến người lái mất tập trung và gây tai nạn với tỉ lệ chiếm từ 70-90%. Đáng chú ý, những vụ tai nạn liên quan đến rượu bia thường rất nghiêm trọng.


Đây là lý do rất nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam đã áp dụng quy định cấm người điều khiển phương tiện uống rượu bia khi tham gia giao thông.

Trước đây, mức phạt chưa đủ tính răn đe nhưng hiện tại theo quy định của Nghị định 100/2019/NĐ-CP, thay thế Nghị định 46 và có hiệu lực thi hành từ năm 2020, người điều khiển ô tô sẽ bị phạt từ 6-40 triệu đồng, tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 10-24 tháng tùy theo mức nồng độ cồn trong máu, khí thở.

Nói chuyện điện thoại


Những chiếc điện thoại giờ đã trở thành một vật bất ly thân với nhiều người. Vì vậy, khi đang lái xe, bất kỳ âm thanh nào phát ra từ điện thoại đều dễ khiến người lái bị mất tập trung.

Vừa lái xe vừa nghe điện thoại dù ở chế độ rảnh tay hay cầm tay đều làm giảm khả năng phản ứng của người lái đối với các tình huống xảy ra ở trên đường, tương đương với mức nồng độ cồn trong máu là 80 mg/100 ml.

Nhắn tin và cập nhật mạng xã hội

Bạn có ngạc nhiên về điều này không? Trước những năm 2000, sự phân tâm do nhắn tin không hề được đề cập tới.

Nhưng với sự phát triển nhanh chóng như vũ bão của công nghệ và các nền tảng xã hội, nó đã trở thành một yếu tố phổ biến gây mất tập trung cho tất cả mọi người ở mọi bao gồm cả những người lái xe.


Người lái thường phải mất 5 giây để chú ý đến màn hình và bàn phím để gửi một tin nhắn ngắn gọn. Đáng lo là 77% lái xe là thanh niên cho biết họ vẫn có thể vừa lái xe vừa nhắn tin một cách an toàn.

Tuy nhiên, thực tế lại chỉ ra các vụ tai nạn do lái xe mất tập trung liên quan đến việc sử dụng thiết bị cầm tay lại chiếm đa số ở các tài xế trẻ tuổi.

Tâm trạng bất ổn


Lái xe trong trạng thái bực tức, kích động cũng có thể khiến người điều khiển không còn đủ sự tập trung vào con đường phía trước, khiến nguy cơ gặp tai nạn tăng lên gấp 10 lần.

Tại Việt Nam, điều kiện giao thông phức tạp, ù tắc và kẹt xe thường xuyên, cộng thêm thời tiết nắng nóng dễ khiến tâm trạng và cảm xúc con người bị ảnh hưởng khi gặp một tình huống nhỏ chưa hài lòng.

Vì vậy, bạn cần tạo cho mình thói quen giữ bình tĩnh trong mọi tình huống để bản thân và gia đình có một chuyến đi an toàn.

Trang điểm hoặc chải chuốt


Trên ô tô thường có gương trang điểm đặt trong các tấm chắn nắng ở hàng ghế trước và với lịch trình du lịch cần di chuyển sớm liên tục, nhiều người sẽ coi ô tô là nơi hoàn hảo để thực hiện những công việc cá nhân ít tốn sức như trang điểm hay chải chuốt đầu tóc.

Hiện không nhiều tranh cãi về thói quen này nhưng nó vẫn chiếm một tỉ lệ nhỏ từ 2-3% làm cho người điều khiển mất tập trung khi lái xe khi cố gắng làm hai hoặc nhiều việc cùng một lúc.